aanpassing 1 verandering waardoor een individu beter past in zijn omgeving en zijn
levenskansen verhoogd worden 2 eigenschap van de soort waardoor de individuen van deze
soort beter passen in hun omgeving
In betekenis 1 kan gedacht worden aan het maken van pigment onder invloed van UV-licht; in
betekenis 2 kan gedacht worden aan de aanwezigheid van pigment bij de geboorte
abiotische (milieu)factor factor van de niet levende natuur, zoals licht, temperatuur, lucht,
vochtigheid, water, samenstelling en structuur van bodem; zie ook biotische (milieu)factor
accumulatie ophoping
Accumulatie wordt vaak gebruikt voor concentratietoename van een schadelijke stof in een
voedselketen.
adaptatie aanpassing
algen wieren
algenbloei snelle toename van de hoeveelheid algen in oppervlaktewater als gevolg van
eutrofiëring
amfibieën klasse van de gewervelde dieren met als larve kieuwen en als volwassene longen
Tot de amfibieën behoren o.a. kikkers, padden en salamanders.
ammonificatie omzetting van een organische stikstofverbinding in onder andere
ammoniumionen
ammonium groep atomen die voorkomt als positief ion: NH4+
anorganisch stof stof die niet behoort tot de koolstofverbindingen
Koolstofoxiden en de carbonaten worden echter tot de anorganische stoffen gerekend.
assimilatie opbouwstofwisseling; anabolisme; deel van de stofwisseling waarbij kleine
moleculen worden omgezet in grotere, energierijke moleculen; zie ook: dissimilatie
autotroof in staat tot koolstofassimilatie
bacteriën één van de vier rijken waarin alle organismen worden ingedeeld; eencellige organismen
met kleine cellen die geen kernmembraan en mitochondriën bevatten; prokaryote organismen
bacteriofaag faag; virus dat parasiteert in bacteriën
beperkende factor 1 factor die de snelheid van een proces bepaalt 2 factor die het aantal
individuen in een populatie bepaalt; bijv. voedsel
bevolkingsdichtheid aantal inwoners per oppervlakte-eenheid
bevolkingspiramide grafische voorstelling van de samenstelling van een populatie naar
leeftijdsgroepen, meestal gescheiden naar sekse
binaire naamgeving wetenschappelijke naamgeving van soorten, waarbij iedere soort een
naam heeft die bestaat uit de geslachtsnaam (met een hoofdletter te beginnen) en een
soortaanduiding
Vaak wordt aan de wetenschappelijke naam nog de (afgekorte) auteursnaam toegevoegd.
biodiversiteit soortenrijkdom
biologisch afbreekbaar afbreekbaar door bacteriën en andere micro-organismen
biologisch evenwicht natuurlijk evenwicht
biologische bestrijding bestrijden van plagen met biologische methoden, o.a. met een
natuurlijke vijand of met lokstoffen
biomassa massa van een of meer organismen, te onderscheiden in “verse massa” (met water)
en “droge massa” (na onttrekking van water)
biosfeer deel van de aarde met dampkring waar zich de organismen gewoonlijk bevinden;
gezamenlijke ecosystemen van de aarde
biotische (milieu)factor factor die zijn oorsprong heeft in de levende natuur; zie ook abiotische
(milieu)factor
biotoop gezamenlijke abiotische factoren van een ecosysteem
bladgroen chlorofyl
bodemerosie uitslijting of afslijting van de bodem door water, wind e.d.
broeikaseffect opwarming van het aardoppervlak doordat bepaalde gassen in de atmosfeer,
met name koolstofdioxide en methaan, de uitstraling van warmte tegenhouden bruto
primaire productie primaire productie zonder aftrek van de door de producenten zelf
, gedissimileerde hoeveelheid organische stof; zie ook netto primaire productie
carnivoor vleeseter, vleesetend; zie ook herbivoor en omnivoor
chemo-autotroof in staat tot chemosynthese; zie ook foto-autotroof
chemosynthese koolstofassimilatie waarbij de benodigde energie afkomstig is van de oxidatie
van anorganische stof; zie ook fotosynthese
Chemosynthese komt alleen voor bij een klein aantal bacteriesoorten.
C-kringloop koolstofkringloop
climax-ecosysteem laatste stadium na successie, waarin abiotische factoren en
soortensamenstelling min of meer constant zijn
climaxstadium zie climax-ecosysteem
commensalisme type van symbiose waarbij individuen van de ene soort voordeel en individuen
van de andere soort geen nadeel hebben
Voorbeeld: de symbiose van zeepokken op een mosselschelp.
compensatiepunt verlichtingssterkte waarbij het resultaat van fotosynthese en aërobe
dissimilatie aan elkaar gelijk zijn
competitie concurrentie
compostering omzetting van organische afval door bodemorganismen
Het eindproduct, compost, wordt gebruikt om land- of tuinbouwgrond vruchtbaarder te
maken.
concurrentie competitie; proces waarbij individuen elkaar in hun bestaan nadelig beïnvloeden
als gevolg van een gemeenschappelijke, beperkende milieufactor
Concurrentie kan binnen de soort en tussen soorten optreden.
condensatie proces waarbij moleculen een binding aangaan onder afsplitsing van water
Consumenten zijn dus heterotrofe organismen.
consument organisme dat andere organismen als voedselbron gebruikt
Consumenten zijn dus heterotrofe organismen.
cyanobacteriën groep van fotoautotrofe bacteriën met blauwgroene pigmenten voor de
fotosynthese
cyste hard omhulsel waarin eencelligen zich als spore beschermen tegen ongunstige
milieufactoren
DDT insectendodende stof behorende tot de gechloreerde koolwaterstoffen DDT is oplosbaar in
vet en hoopt zich op in vetweefsel, met name bij dieren die bovenaan in de voedselketen
staan. Het gebruik van DDT is in Nederland verboden.
decarboxyleren afsplitsen van een carbonzuurgroep die meestal vrijkomt als koolstofdioxide
dehydrateren onttrekken van water
Een organisme wordt gedehydrateerd bij overmatige urine- of zweetuitscheiding of bij diarree;
voedsel kan worden gedehydrateerd als conserveringsmethode.
demineraliseren verwijderen van mineralen uit water
denitrificatie omzetting van nitraationen in nitrietionen, ammoniumionen of stikstofgas door
denitrificerende bacteriën; zie ook: nitrificatie
denitrificerende bacterie bacterie die nitraationen omzet in nitrietionen, ammoniumionen of
stikstofgas; zie ook nitrificerende bacterie
detritus organische resten van planten en dieren in water
dieren één van de vier rijken waarin alle organismen worden ingedeeld; heterotrofe, eencellige
of veelcellige organismen, waarvan de cellen een kern bezitten en geen celwand dissimilatie
katabolisme; afbraakstofwisseling; deel van de stofwisseling waarbij grote moleculen worden
omgezet in kleinere en energie beschikbaar komt
draagkracht van een ecosysteem 1 maximale grootte van een populatie die een ecosysteem
kan verdragen 2 maximale beïnvloeding van een ecosysteem door invloeden van buitenaf
waarbij een ecosysteem zich nog kan handhaven
Voor toepassing van het begrip draagkracht wordt resp. gedacht aan:
1 Aantal kokmeeuwen per vierkante meter in een oligotroof ven.
2 Het ecosysteem van een poldersloot, waar stikstofzouten in worden geloosd. e cologie
wetenschappelijke studie van de relatie tussen organismen en hun milieu ecosysteem min of
meer begrensd deel van de biosfeer, samenhangend geheel bestaande uit
het biotisch gedeelte (de levensgemeenschap) en het abiotisch gedeelte (de biotoop)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Summy02. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.