een samenvatting van pathologie en farmacologie
jaar 1, periode 2
medische kennis
pathologie: H9: 9.4.2, 9.7.1, 9.7.3, 9.8, 9.9 en H12: 12.7
farmacologie: H10: 10.2
uitleggen waardoor geelzucht ontstaat Geel zucht heeft verschillende oorzaken:
prehepatische icterus = hemolytische
geelzucht: (icterus) is een geeloranje icterus. Dit type geelzicht komt voor bij
verkleuring van huid, oogwit en andere hemolytische anemie
weefsels. Icterus is het gevolg van een Hepatische icterus: wanneer icterus het
ophoping van bilirubine in het bloed. gevolg is van een ziekte van de lever,
Bilirubine is een gele kleurstof die zoals hepatitis of cirrose.
ontstaat bij de afbraak van hemoblobine. Posthepatische icterus: het gevolg van
Bilirubine wordt normaal via de gal obstructie van de galwegen door
uitgescheiden om uiteindelijk met de bijvoorbeeld een galsteen of ontsteking
feces en urine het lichaam te verlaten. van de galblaas of galwegen
Wanneer ontstaat geelzucht? Pre-hepatische icterus symptomen
Wanneer zich een verstoring voordoet in - donkere urine
de normale stofwisseling en/of productie donkere kleur van de ontlasting
van bilirubine, dan kan dit tot geelzucht gele huidskleur
leiden. Doordat bilirubine een intense oogwit kleurt geel
gele kleur heeft, zal er bij een jeuk (waarschijnlijk veroorzaakt door
verhoogde concentratie bilirubine in het irritatie door galkleurstof of door
bloed geelzucht ontstaan. Dit leidt in galzouten) en krabeffecten
lichte gevallen tot een gele verkleuring bradycardie (als gevolg van de hoge
van alleen het oogwit, maar in ernstigere concentratie galzouten in het bloed)
gevallen zal de hele huid van het lichaam
geel verkleuren. Per-hepatische icterus symptomen
donkere urine
Soorten geelzucht lichtere kleur van de ontlasting
- Pre-hepatische icterus ('voor de gele huidskleur
lever'); oogwit kleurt geel
Bij pre-hepatische icterus wordt jeuk en krabben
geelzucht veroorzaakt door de snelle bradycardie
toename van de afbraak en vernietiging
van de rode bloedcellen (hemolyse). Met Bij post-hepatische icterus symptomen
de lever zelf is dus niets mis, maar de stopverfontlasting
afbraak van hemoglobine is zodanig geelzucht van weefsels
verhoogd dat er te veel aanbod is. Vaak jeuk en krabeffecten
geeft dit een lichte vorm van geelzucht. bradycardie
- Per-hepatische icterus ('door de
lever'); een systematische beschrijving geven van
Bij per-hepatische icterus is de lever pancreatitis en alvleesklierkanker
zelf door ziekte aangetast en het kan
daardoor minder aanbod aan; het kan Pancreatitis: is een ernstige, pijnlijke
minder afvalstoffen afbreken ontsteking van de alvleesklier. De
(metaboliseren). Een andere mogelijkheid incidentie neemt toe met de leeftijd.
is dat de lever de verwerkte producten - Bij mannen is het vaak gerelateerd aan
laat teruglekken naar het bloed in plaats alcoholisme
van naar de gal. Een combinatie is ook - Bij vrouwen aan galblaasaandoeningen.
mogelijk.
- Post-hepatische icterus ('na de De prognose van pancreatitis bij
lever'). galblaasaandoeningen is goed. Die van
Bij post-hepatische icterus zijn de gal- alcoholisme is zeer slecht.
afvoerwegen in of na de lever verstopt,
meestal als gevolg van een galsteen, soms Het wordt veroorzaakt door een
door een tumor verstopping van de alvleesklierbuis,
(alvleesklierkanker of galblaaskanker). alcoholmisbruik, een
Pancreatitis of alvleesklierontsteking is doorbloedingsstoornis of trauma.
een andere mogelijke oorzaak van post-
hepatische icterus. Hierdoor lekt er veel
oplosbare bilirubine naar het bloed. Als
er sprake is van post-hepatische icterus,
zal de ontlasting licht tot wit zijn en
de urine juist zeer donker tot bruin.
Symptomen:
, - plotseling optredende hevige buikpijn in de alvleesklier. De alvleesklier of
(vaak het eerste symptoom) pancreas zit in de buik en maakt stoffen
- pijn straalt uit naar de rug die belangrijk zijn voor de
- koorts spijsvertering
- misselijkheid
- braken Adenocarcinoom is de meest voorkomende
- soms ontstaat er geelzucht als door de vorm.
zwelling van de alvleesklier de ductus
choledochus wordt dichtgedrukt. De prognose is slecht. Meeste mensen
overlijden binnen een jaar.
Pijn neemt weg door op je linkerzij te
gaan liggen en de knieën op te trekken of Risicofactoren:
door voorover te gaan zitten. - Overmatig alcoholgebruik
Als een groot deel van de alvleesklier - Roken
ontstoken is, zullen stoornissen optreden - Chronische pancreatis
in zowel de endocriene als exocriene - Diabetes mellitus
functies van de alvleesklier. - Blootstelling aan chemische stoffen
Gevolg: malabsorptie syndroom. zoals naftaleen
Door een tekort aan vet verterende
enzymen worden vetten onvoldoende Een gezwel in de kop van de alvleesklier
verteerd, wat een vettige, stinkende kan leiden tot obstructie van de ductus
ontlasting geeft. choledochus.
- Hierdoor veroorzaakt een tumor in de
kop eerder symptomen dan een tumor in
de staart van de alvleesklier.
Obstructie van de galwegen veroorzaakt
geelzucht en verstoort de spijsvertering
doordat de pancreasenzymen en de gal niet
in de twaalfvingerige darm kunnen komen
- Dit veroorzaakt malabsorptie van
vetten en stofverfkleurige ontlasting.
Omdat niet voldoende voedingsstoffen en
calorieën kunnen worden opgenomen, treedt
gewichtsverlies op.
Als de tumor groter wordt, veroorzaakt
deze vaak hevige pijn.
bij pancreatitis kunnen de eiwit- en vet Alvleesklierkanker zaait meestal uit naar
verterende enzymen het orgaan zelf de omringende organen, zoals de
afbreken. dit leidt tot ernstige twaalfvingerige darm, maag en lever.
necrose en oedeem van de alvleesklier.
Ook bloedvaten kunnen worden aangetast,
met ernstige inwendige bloedingen en
shock tot gevolg. dit is hemorragische
pancreatitis.
Diagnostiek:
- Laboratoriumonderzoek
- Beelvormige tecknieken, zoals
echografie, CT, MRI
- Acute opname in ziekenhuis
Behandeling:
- Wegnemen van de oorzaak
- Pijnstillers pijn bestrijden
- Toediening van vocht en sondevoeding
Diagnostisch onderzoek
Alvleesklierkanker (pancreascarcinoom):
- Echografie, CT, MRI
Bij alvleesklierkanker zit er een tumor
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper loïsvandenbosch. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
