Anatomie BAZ 2/3 samenvatting
Les 1: 21 sept vraag 1 + inleiding Functies zenuwstelsel + Indeling
Les 2: 21 sept vraag 2 - 4 Bouw neuronen / impulsoverdracht
Les 3: 22 sept vraag 5 – 6 HNP / reflex
Les 4: 22 sept vraag 7 - 9 Hersenzenuwen / hersenstam
Les 5: 28 sept vraag 10 - 12 Grote en kleine hersenen
Les 6: 28 sept vraag 13 - 15 Meningen / hersenvocht / bloedvoorziening
Les 7: 30 sept vraag 16 Vegetatieve zenuwstelsel
Les 8: 30 sept vraag 1 t/m 4
12.1 Algemene functies
Regulatie van activiteiten weefsels en organen
Remmen of stimuleren in hun activiteiten wanneer er verandering in of buiten het lichaam
daartoe aanleiding geeft. Bvb wegrennen voor levensbedreigende situatie
Coördinatie van activiteiten weefsels en organen
Nauwkeurige afstemming tussen weefsels en organen. Het doel is optimale samenwerking.
Bvb verhoogde peristaltiek door spiercontracties in de maagwand als daar te gelijk
maagsapklieren maagsap produceren.
Regulatie en coördinatie van vegatieve functies
5 hoofdfuncties zijn:
Circulatie
Vertering
Uitscheiding
Ademhaling
Begrenzing door de huid
Je kunt er geen invloed op uitoefenen
Coördinatie van contacten met de buitenwereld
Reageren op de buitenwereld, dit kan zowel vegatief (bewustwording omgeving) als bewust,
omdat we ook sociaal willen zijn
Coördinatie van psychische functies
Bewustzijn en zelfbewustzijn. Denk hierbij aan: leren, dromen, driften, talent,
karakter etc.
12.2 Algemene werking
Functionele fase:
Sensorische input à verwerking à motorische output
Sensorische input
Sensoren zijn gespecialiseerde cellen, vaak verwant van een zenuwcel
Gevoelig voor verandering in de omgeving
Sensor wordt geprikkeld (sensorische input) en vertaalt dit door naar het CZS.
Verwerking
Doorgeven van informatie naar een bepaalde plaats in de hersenen
Informatie kan zijn: mogelijke bedreiging van homeostase of fysieke beschadiging
Motorische output
Remmende of activerende impulsen, heten effectoren.
Dit zijn altijd spieren of klieren.
,Het aansturen van een door het CZS van een effector is een motorische output
12.3 Indeling
Anatomisch ligging: gebaseerd op bouw en indeling
Fysiologische ligging: gebaseerd op functie
12.3.1 Anatomische indeling
Centrale zenuwstelsel
Bestaat uit ruggenmerg en hersenen/brein (alles dat is omgeven met botten)
Craniaal naar caudaal:
- grote hersenen,
- tussen hersenen,
- hersenstam,
- kleine hersenen.
Hersenen zijn 98% totale centrale zenuwstelsel
Perifeer zenuwstelsel
(grotendeels) Buiten de schedel en wervelkolom:
- hersenzenuwen,
- ruggenmergzenuwen,
- grensstreng en
- de zenuwen van het vegatieve zenuwstelsel
“12 paar zenuwzenuwen
31 paar ruggenmergzenuwen somatisch en autonoom
2 grensstrengen”
12.3.2 fysiologische indeling
Functie van het zenuwstelsel is gebaseerd op 3 aspecten: integratie, hiërarchie en richting
van signaal
Intergratie
Het zenuwstelsel heeft de taak het lichaam geïntegreerd als een geheel, te laten
functioneren. Vegatieve integratie of animale integratie
Vegatieve integratie
Ook wel autonoom of onwillekeurig
Reguleert de vegatieve stelsels en coördineert de samenwerking afzonderlijke stelsels
Voorbeelden:
, - bloeddrukregulatie,
- regulatie van darmactiviteit en
- regulatie ademfrequentie
Effectoren zijn:
- gladspiefweefsel en
- klierweefsel
2 delen vegatieve stelsels:
- parasympatisch (actief bij rust)
Actief, het stimuleert de hartactiviteit, de ademhaling, verhoogd de bloedsuikerspiegel
en de spanning op skeletspieren
- sympathisch (actief bij actie)
Passief, wordt actief als de mens passief is. Stimuleert de spijsvertering, vertraagd de
hartfrequentie, ademfrequentie en spieractiviteit.
Vrijwel alle organen zijn verbonden met beiden zenuwstelsels en worden nauwkeurig op
elkaar af gestemd. Wat betreft functie is er een zekere mate van hiërarchie in het
zenuwstelsel. De hersenen zijn de ‘baas’; zij regelen het bewustzijn en laten het lichaam al of
niet reageren.
Animale integratie
Betreft de integratie van de mens en zijn omgeving, het willekeurige zenuwstelsel. Dit stelsel
wordt aangestuurd op commando.
Effectoren zijn
- dwarsgestreepte spieren (skeletspieren)
Hiërarchie
De macht in de delen van het CZS. Deze neemt af van hersenen naar ruggenmerg.
Praktijkvoorbeeld: Bij een prik trek je als reflex je hand terug. Maar bij bloedprikken
overheersen je grote hersenen en trek je niet terug.
Conclusie: Grote hersenen hebben bijvoorbeeld invloed op je reflexen.
Richting van het signaal
Er zijn twee soorten informatiestromingen: Afferent en efferent.
Afferent
- perifeer naar centraal
- aanvoerende informatie
- “Au”
- opstijgende informatie van lager naar hoger deel van CZS (blijft aanvoerende
informatie)
Efferent
- centraal naar perifeer
- afvoerende informatie
- afdalende informatie, lopen van hoger naar lager deel van CZS (blijft afvoerende
informatie)
Korte zenuwbanen, zijn niet efferent of afferent maar verzorgen schakelingen binnen het
CZS.
, 12.4 zenuwweefsel
Er bestaan twee soorten zenuwcellen:
Neuronen
- Doorsturen van impulsen
Neuroglia
- Ondersteuning,
- verzorgen,
- bescherming en
- onderhoud van neuronen
12.1 Neuronen
Er bestaan veel verschillende soorten neuronen. Ze hebben gemeenschappelijke
kenmerken:
- grote cellichamen
- naast de kern veel celorganellen:
- uitgebreid endoplasmatisch reticulum
- veel golgi complexen
De cel heeft twee of meer draadvormige uitlopers die zenuwvezels genoemd worden. Deze
bevatten cytoplasma en kunnen kort of lang zijn al dan niet vertakt.
Bouw van een neuron bestaat uit twee typen zenuwvezels: axonen en dendrieten.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper boesbrussen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.