2022-2023 GEZINS- EN
CONTEXTBEGELEIDING
2DE BACHELOR ORTHOPEDAGOGIE
CATO LEUS
1STE SEMESTER
,1
GEZINS- EN CONTEXTBEGELEIDING | 2DE BACHELOR ORTHOPEDAGOGIE
,HOOFDSTUK 1: EEN EERSTE SITUERING ........................................................................................... 6
1.1. HET GEZIN ............................................................................................................................. 6
1.2. DE GESCHIEDENIS VAN HET GEZIN ......................................................................................... 6
1.3. DE GEZINSKENMERKEN ......................................................................................................... 7
1.4. GEZINSVORMEN.................................................................................................................... 8
1.5. GEZINS- EN CONTEXTBEGELEIDING: WHAT’S IN A NAME? ...................................................... 8
1.5.1. INLEIDING .................................................................................................................................. 8
1.5.2. GEZINS- EN CONTEXTBEGELEIDING: EEN POGING TOT OMSCHRIJVING .................................... 8
1.5.3. CONTEXTGERICHT WERKEN .................................................................................................... 10
1.5.4. BESLUIT ................................................................................................................................... 12
HOOFDSTUK 2: FAMILY CENTERED WERKEN ................................................................................. 14
2.1. INLEIDING ........................................................................................................................... 14
2.2. OUDERS EN DESKUNDIGEN AAN 1 TAFEL: EEN UITDAGING................................................... 14
2.3. PROFESSIONALY – CENTERED MODEL .................................................................................. 14
2.4. FAMILY – CENTERED MODEL ................................................................................................ 14
2.5. HET PARALLELPROCES IN DE BEGELEIDING VAN OUDERS ..................................................... 15
2.6. HULPVERLENINGSPRINCIPES VAN HET FAMILY CENTERED MODEL ....................................... 15
2.6.1. DE HULP RICHT ZICH OP DE BEHOEFTEN EN VRAGEN VAN HET HELE GEZIN ............................ 15
2.6.2. DE HULP SLUIT AAN BIJ DE STERKE KANTEN VAN HET GEZIN EN MAAKT HET GEZIN STERKER. 16
2.6.3. DE HULP IS GERICHT OP HET UITBOUWEN EN VERSTEVIGEN VAN HET NETWERK ........................................ 16
2.6.4. EEN GOEDE RELATIE TUSSEN GEZIN EN HULPVERLENER IS BELANGRIJK ................................. 17
2.6.5. RECENTE EVOLUTIES................................................................................................................ 17
2.6.6. BESLUIT ................................................................................................................................... 18
HOOFDSTUK 3: DE ALGEMENE SYSTEEMTHEORIE .......................................................................... 20
3.1. DE GESCHIEDENIS VAN DE ALGEMENE SYSTEEMTHEORIE ..................................................... 20
3.2. HET BEGRIP “SYSTEEM” ....................................................................................................... 20
3.2.1. DEFINITIE VAN “SYSTEEM” ...................................................................................................... 20
3.2.2. GRENZEN ROND EN IN HET SYSTEEM ...................................................................................... 21
3.2.3. SYSTEMEN OP VERSCHILLENDE NIVEAUS ................................................................................ 21
3.2.4. HET TIJDSELEMENT VAN SYSTEMEN ........................................................................................ 21
3.3. BELANGRIJKSTE UITGANGSPUNTEN VAN DE SYSTEEMTHEORIE ........................................... 21
3.4. BELANGRIJKSTE BEGRIPPEN IN DE AST ................................................................................. 22
3.4.1. INFORMATIE ............................................................................................................................ 22
3.4.2. FEEDBACK ................................................................................................................................ 22
3.4.3. CIRCULAIRE CAUSALITEIT ........................................................................................................ 23
3.4.4. INTERPUNCTIE ......................................................................................................................... 23
3.4.5. EQUIFINALITEIT ....................................................................................................................... 23
3.4.6. BETEKENIS VAN HET SYMPTOOM ............................................................................................ 24
3.5. ENKELE SYSTEMISCHE INTERVENTIES ................................................................................... 24
3.5.1. SYSTEMISCHE VRAGEN EN RELATIONEEL LUISTEREN .............................................................. 24
3.5.2. RUIMTE CREËREN VOOR VERANDERING ................................................................................. 25
3.5.3. BESLUIT: AST ALS INHOUDSLOOS ............................................................................................ 25
2
GEZINS- EN CONTEXTBEGELEIDING | 2DE BACHELOR ORTHOPEDAGOGIE
,HOOFDSTUK 4: DE STRUCTUURGERICHTE BENADERING ................................................................ 26
4.1. ONTSTAAN VAN DE STRUCTUURGERICHTE BENADERING ..................................................... 26
4.1.1. INVITING THE FAMILY DANCE .................................................................................................. 26
4.2. 3 SLEUTELBEGRIPPEN: PROCES, STRUCTUUR & FUNCTIE ...................................................... 26
4.2.1. HET PROCES ............................................................................................................................. 26
4.2.2. STRUCTUUR & FUNCTIE ........................................................................................................... 26
4.3. DE GEZINSSTRUCTUUR EN PATHOLOGIE .............................................................................. 27
4.3.1. GEZINSSTRUCTUUR BESCHRIJFT GEEN PATHOLOGIE .............................................................. 27
4.3.2. GEZINSSTRUCTUUR VEROORZAAKT GEEN PATHOLOGIE ......................................................... 27
4.4. KENMERKEN VAN EEN FUNCTIONEEL GEZIN ........................................................................ 28
4.4.1. KLUWEN EN LOS-ZAND GEZINNEN .......................................................................................... 28
4.4.2. VOORBEELDEN VAN DYSFUNCTIONELE STRUCTUUR: PROBLEMEN IN
SUBSYSTEEMDIFFERENTIATIE ............................................................................................................... 29
4.5. DE LEVENSCYCLUS VAN EEN GEZIN ...................................................................................... 30
4.5.1. FASEN EN FASE-OVERGANGEN ........................................................................................................ 31
4.5.2. GEZINSTRANSITIES .................................................................................................................. 31
4.6. WERKEN MET GEZINNEN ..................................................................................................... 32
4.6.1. INVOEGEN ............................................................................................................................... 32
4.6.2. DE DIAGNOSE .......................................................................................................................... 32
4.6.3. HERSTRUCTUREREN ................................................................................................................ 32
4.6.4. GEZINSKAARTEN ...................................................................................................................... 33
4.7. GEZINNEN IN ENKELE ORTHOPEDAGOGISCHE SECTOREN ..................................................... 34
4.7.1. INTEGRALE JEUGDHULP (IJH)................................................................................................... 34
4.7.2. GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG ........................................................................................... 34
HOOFDSTUK 5: DE CONTEXTUELE THEORIE ................................................................................... 36
5.1. INLEIDING ........................................................................................................................... 36
5.2. DE DIMENSIES ..................................................................................................................... 36
5.2.1. DE DIMENSIE VAN DE FEITEN................................................................................................... 36
5.2.2. DE DIMENSIE VAN DE PSYCHOLOGIE ....................................................................................... 36
5.2.3. DE DIMENSIE VAN DE INTERACTIES ......................................................................................... 37
5.2.4. DE DIMENSIE VAN DE RELATIONELE ETHIEK ............................................................................ 37
5.3. CONTEXTUELE BEGRIPPEN VANUIT DE 4DE DIMENSIE ........................................................... 37
5.3.1. LOYALITEIT............................................................................................................................... 37
5.3.2. BALANS VAN GEVEN EN ONTVANGEN ..................................................................................... 39
5.3.3. ONRECHT, DESTRUCTIEF RECHT EN ROULERENDE REKENING ................................................. 39
5.3.4. PARENTIFICATIE....................................................................................................................... 41
5.3.5. BESLUIT ................................................................................................................................... 44
5.4. BASISHOUDING VANUIT DE CONTEXTUELE HULPVERLENING ............................................... 44
5.4.1. INLEIDING ................................................................................................................................ 44
5.4.2. ASPECTEN VAN DE BASISHOUDING ......................................................................................... 44
5.5. VOORWAARDEN DIE NODIG ZIJN OM CONTEXTUEEL TE KUNNEN WERKEN .......................... 48
5.5.1. EENDUIDIGHEID VANUIT HET TEAM EN AANWEZIGE KENNIS VAN THEORIE........................... 48
5.5.2. AANPASSEN VAN HET INTAKEGESPREK ................................................................................... 48
5.5.3. HUISREGELS AANPASSEN EN BESPREEKBAAR STELLEN ........................................................... 48
5.5.4. DE OUDERS STEEDS OP DE HOOGTE BRENGEN VAN BELANGRIJKE VERANDERINGEN ............ 48
5.5.5. STRUCTURELE MOMENTEN CREËREN OM DE BALANS VAN GEVEN EN ONTVANGEN TE HERSTELLEN ............... 49
5.5.6. PLAATS CREËREN WAAR ZOWEL MOEDER ALS KIND KAN RATEN OVER DE NEGATIEVE
ERVARINGEN UIT HET VERLEDEN ZONDER AANWEZIGHEID VAN ELKAAR ............................................ 49
3
GEZINS- EN CONTEXTBEGELEIDING | 2DE BACHELOR ORTHOPEDAGOGIE
,5.5.7. BEZOEKMOGELIJKHEDEN CREËREN ......................................................................................... 49
5.6. HET GEBRUIK VAN EEN OBSERVATIELIJST VANUIT CONTEXTUELE BEGRIPPEN ...................... 49
5.7. WERKEN MET GENOGRAMMEN .......................................................................................... 49
5.7.1. HET GENOGRAM...................................................................................................................... 49
5.7.2. HET ECOGRAM ........................................................................................................................ 50
5.7.3. TOEPASSINGEN BINNEN DE HULPVERLENING ......................................................................... 51
5.7.4. SPECIFIEKE DOELEN IN HET WERKEN MET GENOGRAMMEN .................................................. 51
5.7.5. HET OPSTELLEN VAN HET GENOGRAM .................................................................................... 52
5.8. WERKEN MET DUPLOPOPPEN ............................................................................................. 53
5.9. BESLUIT ............................................................................................................................... 54
HOOFDSTUK 6: DE NARRATIEVE THEORIE...................................................................................... 56
6.1. SITUERING: HET NARRATIEF ALS CONSTRUCT – HERKOMST ................................................. 56
6.2. ACHTERLIGGENDE FILOSOFIE............................................................................................... 56
6.3. KERN VAN HET GEDACHTEGOED .......................................................................................... 57
6.4. IN DE PRAKTIJK: RIJKE VERHAALLIJNEN SAEN (!) CREËREN .................................................... 58
6.4.1. POSITIE VAN DE THERAPEUT ................................................................................................... 58
6.4.2. SOORTEN GESPREKKEN ........................................................................................................... 58
HOOFDSTUK 7: KINDEREN/ OUDERS EN (ECHT)SCHEIDING ............................................................ 60
7.1. CIJFERS................................................................................................................................ 60
7.2. SOORTEN ECHTSCHEIDING .................................................................................................. 60
7.3. JURIDISCH GEBEUREN ......................................................................................................... 60
7.4. RELATIONEEL GEBEUREN ..................................................................................................... 60
7.5. ECHTSCHEIDING HEEFT EEN IMPACT OP IEDEREEN ............................................................... 60
7.5.1. IMPACT OP DE OUDERS ........................................................................................................... 60
7.5.2. IMPACT OP DE KINDEREN ........................................................................................................ 60
7.6. SCHEIDEN BEKEKEN VANUIT HET CONTEXTUELE DENKKADER .............................................. 61
7.6.1. SCHEIDEN ZORGT VOOR VEEL VERANDERINGEN..................................................................... 61
7.7. WAT BRENGT (ECHT)SCHEIDING BIJ KINDEREN EN OUDERS TEWEEG? .................................. 61
7.7.1. OP KORTE TERMIJN ................................................................................................................. 61
7.7.2. OP LANGE TERMIJN ................................................................................................................. 61
7.8. DE SCHEIDINGSMELDING..................................................................................................... 62
7.8.1. WAT MOETEN KINDEREN (NIET) WETEN? ............................................................................... 62
7.9. DE OUDERS KIEZEN VOOR SAMENWERKING ........................................................................ 62
7.10. DE OUDERS KIEZEN NIET VOOR SAMENWERKING .............................................................. 64
7.10.1. WAT MOET EEN KIND DAN OP TERMIJN? .............................................................................. 65
7.10.2. ONZICHTBARE LOYALITEIT ..................................................................................................... 65
7.11. GEVOLGEN BIJ DEZE KINDEREN OP LANGE TERMIJN ........................................................... 65
7.12. BELANGRIJKE AANDACHTSPUNTEN ................................................................................... 65
HOOFDSTUK 8: OUDER WORDEN VAN EEN KIND MET EEN BEPERKING ......................................... 66
8.1. AANVAARDEN DAT JE KIND EEN BEPERKING HEEFT? ............................................................ 66
8.1.1. HET MOMENT VAN DE DIAGNOSE ........................................................................................... 66
8.1.2. HET MOMENT NA DE DIAGNOSE ............................................................................................. 66
8.1.3. MODEL VAN MARVIN & PIANTA .............................................................................................. 66
8.1.4. AANVULLINGEN DOOR DENISE ORME ..................................................................................... 67
4
GEZINS- EN CONTEXTBEGELEIDING | 2DE BACHELOR ORTHOPEDAGOGIE
,8.1.5. GEZINSVEERKRACHT................................................................................................................ 68
8.1.6. GEZINNEN MET EEN KIND MET EEN BEPERKING VANUIT CONTEXTUEEL PERSPECTIEF ........... 68
8.2. BESLUIT ............................................................................................................................... 68
HOOFDSTUK 9: FAMILY QUALITY OF LIFE ...................................................................................... 70
9.1. INLEIDING: HET ONTSTAAN VAN FQOL ................................................................................ 70
9.2. THEORETISCH MODEL VAN FQOL ......................................................................................... 70
9.2.1. DE 9 FQOL DOMEINEN ............................................................................................................. 71
9.2.2. DE 3 FQOL COMPONENTEN ..................................................................................................... 71
9.3. DE FQOL VRAGENLIJST......................................................................................................... 72
9.4. BESLUIT ............................................................................................................................... 72
HOOFDSTUK 10: BROER-ZUS RELATIE ............................................................................................ 74
10.1. INLEIDING ......................................................................................................................... 74
10.2. GEWONE BROER-ZUS RELATIE ........................................................................................... 74
10.3. BRUSSEN ........................................................................................................................... 75
10.3.1. PARENTIFICATIE..................................................................................................................... 75
10.3.2. DESIDENTIFICATIE ................................................................................................................. 76
10.3.3. WET VAN DE STILTE ............................................................................................................... 76
10.3.4. AGRESSIVITEIT ....................................................................................................................... 76
10.3.5. FUNCTIE VAN HET KOPPELTEKEN .......................................................................................... 76
10.3.6. PLAATS IN DE KINDERRIJ ........................................................................................................ 76
10.4. SIBLING QUALITY OF LIFE (SIBQOL) .................................................................................... 77
10.4.1. INLEIDING .............................................................................................................................. 77
10.4.2. HOE IS HET OM BRUS TE ZIJN? ............................................................................................... 77
10.4.3. HET CONCEPT ‘KWALITEIT VAN LEVEN VAN BRUSSEN’ .......................................................... 78
10.4.4. HET BRUSSEN-INVULBOEKJE ................................................................................................. 80
10.4.5. BESLUIT ................................................................................................................................. 80
10.5. BRUSSENONDERSTEUNING ............................................................................................... 80
10.5.1. HET RECEPT VOOR BRUSSENONDERSTEUNING ..................................................................... 80
10.5.2. TIPS VOOR DE OUDERS .......................................................................................................... 81
10.5.3. BESLUIT ................................................................................................................................. 82
HOOFDSTUK GASTCOLLEGE ........................................................................................................... 84
1. OUDERSPUNT ........................................................................................................................ 84
1.1. WAT BETEKENT OUDERPARTICIPATIE VOOR JOU ALS OUDER? .................................................. 85
1.2. WAT IS EEN GOEDE BEGELEIDER? ............................................................................................... 85
1.3. BETEKENISVOLLE MOMENTEN ALS BEGELEIDER TOV OUDERS .................................................. 85
2. STEEVLIET .............................................................................................................................. 85
2.1. WANNEER KAN IK MIJN KIND TERUG ZIEN? ................................................................................ 86
2.2. BEGELEIDER IN EEN VERTICALE LEEFGROEP ............................................................................... 86
3. LAATSTE MEDEDELING ........................................................................................................... 86
5
GEZINS- EN CONTEXTBEGELEIDING | 2DE BACHELOR ORTHOPEDAGOGIE
,HOOFDSTUK 1: EEN EERSTE SITUERING
1.1. HET GEZIN
Definitie Van Dale:
“ouders met hun kinderen, vrouw of man en kinderen”
ð Gezin bestaat volgens deze definitie minimaal uit 2 generaties & impliceert bloedverwantschap
Ruimere definitie gezin
= alle samenwerkingsvormen die een herkenbare sociale eenheid op microniveau vormen, met al dan
niet verwante personen die duurzame en affectieve banden hebben en elkaar onderling steun &
verzorging verlenen
ð Typisch: gezinsstructuren veranderen & evolueren
Herkenbare sociale eenheid: leden van een gezin tonen op verschillende manieren dat ze bij elkaar horen
Bv: restaurant waar leden bij elkaar zitten en je kan er zo de duidelijke sociale eenheden uithalen
Al dan n- verwante personen: bloedverwantschap ¹ voorwaarde om tot een gezin te behoren, gevoel dat
je er bijhoort
Duurzame & affectieve banden: de band kan tegen een stootje, gevoelsband met elkaar = graag zien,
houden van, maar ook ruzie & elkaar n- uitstaan tonen dat affectieve
Onderlinge steun & verzorging: !!!, kunnen op elkaar rekenen & dragen zorg vr elkaar, aanvoelen wat
iemand nodig heeft = elkaar gepaste zorg geven
Definitie Quality of Life concept:
“= Immediate family are those people who are closely involved in the day-to-day affairs of your household
and who support each other on a regular basis. Family members may be related by blood or by close
personal relationship”
ð Woord “family” omdat er in het Engels geen onderscheid gemaakt w- tss gezin & familie
1.2. DE GESCHIEDENIS VAN HET GEZIN
® De geschiedenis bestaat n-
® Invloed uit religie, politiek & maatschappelijke beeldvorming
o Religie: rol vd vrouw
o Politiek: ouderschapsverlof dat hier anders is dan bv in Finland
4 perioden:
1. 1875-1945: het gezin is de hoeksteen van de samenleving
o Fundament sl à gezonde gezinnen/ kinderen
o Christelijk geloof bepaalt sterk het dagelijks leven van en in gezinnen à enige juiste
plaats voor seksualiteit & voortplanting, voor opvoeden en voor geloofsoverdracht
2. 1945-1960 : het gezin in wederopbouw
o Oorlogen & crisis brachten gezinnen in diepe armoede à wederopbouw staat centraal
§ Gezinsbeleid met aandacht vr goede huisvesting & toereikend gezinsinkomen
§ Verzorgingsstaat: enkel goed functionerende gezinnen kunnen bijdragen aan
wederopbouw
6
GEZINS- EN CONTEXTBEGELEIDING | 2DE BACHELOR ORTHOPEDAGOGIE
, o Gezinsgericht werken in de hulpverlening komt stilaan op gang à probleemgezinnen
helpen en terug op juiste spoor krijgen
o Eerste allochtone gezinnen in Vlaanderen
§ Gastarbeiders naar ons land = grote vraag naar ongeschoolde arbeiders
§ Bedoeling terugkeren naar vaderland à velen maakten gebruik van de wet op
gezinshereniging en daardoor ook allochtone gezinnen in ons land
3. 1960-1980 : Het gezin onder druk
o Gezinstheorieën in volle ontwikkeling
§ Systeemtheorieën: ontstaan jaren ’60 -> probleem bij individu ook kijken naar
het systeem/ omgeving & n- enkel bij individu leggen
§ Contextuele theorie
o Concept gezin w- uitgedaagd door de seksuele revolutie & de emancipatie à bestaande
rollenpatronen w- in ? gesteld
§ Mama’s willen n- meer vanzelfsprekend thuis blijven -> werken buitenshuis ->
loon -> financieel onafhankelijk -> meer keuzes & kans om huwelijk te verlaten
§ Kinderopvangdiensten
o Ontstaan van allerlei andere leefvormen (LAT-relaties, eenoudergezinnen, commune-
achtige leefvormen) gezin ≠ hoeksteen vd sl
4. Vanaf 1990 tot nu… : het gezin terug een hoeksteen?
o Alternatieve gezinsvormen (tweegeneratiegezin, samengestelde gezin, pleeggezin,
adoptiegezin, …)
o Gezinsvervangende hulpverlening wanneer het in het eigen gezin n- meer lukt
o Belang van ‘het veilige gezin’ ~ stijgende jeugdcriminaliteit = meer aandacht gezin
(teloorgang vh veilige gezin)
1.3. DE GEZINSKENMERKEN
SOCIO-DEMOGRAFISCHE CULTUURPEDAGOGISCHE AFFECTIEVE
® Gezinsgrootte ® Gesproken thuistaal ® Opvoedingsstijlen
® Gezinssamenstelling ® Aanbod taal ® Risico- en protectieve
® Leeftijden gezinsleden ® Mediagebruik factoren
® Etnische achtergrond ® Betrokkenheid ouders ® Gebruiken medische/
® Opleidingsniveau bij scholen maatschappelijke zorg
® Tewerkstelling ® Regels: wat vinden ® Openheid -> kan er over
® Maandinkomen ouders belangrijk gevoelens gesproken
® … ® Cultuur worden
® Religie (wat geef ik mee ® Betrokkenheid
met mijn kinderen ® …
® …
Kenmerken van ons eigen gezin spelen een rol in de begeleiding die we bieden:
- Vooroordelen
- Reflecteren over eigen opvoeding
- Eigen referentiekader
7
GEZINS- EN CONTEXTBEGELEIDING | 2DE BACHELOR ORTHOPEDAGOGIE
,1.4. GEZINSVORMEN
HET KERNGEZIN = standaard in Westerse sl, 2 ouders & nakomelingen
ð Beleid/ instituties zijn vooral hierop gericht
HET UITGEBREID GEZIN = extended family = kerngezin aangevuld met minstens 1 verwant,
zowel tantes/ nonkels
EEN-OUDERGEZINNEN = wanneer man/ vrouw sterft, gezin verlaat, 1 ouder met kinderen
ð Vooral alleenstaande moeders, minder alleenstaande
vaders
ALLEENWONENDEN = eenpersoonsgezin, alleen wonen zonder partner
ONGEHUWD SAMENWONENDEN = vanaf 2 mensen zonder huwelijkscontract samenwonen
LAT (Living Apart Together) = getrouwd zijn of een relatie hebben met iemand maar n-
hetzelfde onderdak delen
LTA (Living Together Apart) = samenwonen zonder een echte (intieme) relatie te hebben met
deze persoon
NIEUW SAMENGESTELD GEZIN = na echtscheiding of verlies, hertouwen of een relatie aangaan
met een n- biologische ouder van zijn/ haar eigen kinderen
CO-OUDERSCHAP = kind w- deel van de tijd door beide ouders verzorgd/ opgevoed.
Week-week komt vaak voor
ð Bird-nesting = kind blijft in huiselijke kring en ouders
verhuizen om de week
HOLEBI/ HOMO-OUDERSCHAP = 2 mannen of vrouwen van zelfde geslacht samenwonen
MIKADO GEZIN = meer en meer gezinnen vallen uit elkaar en er zijn steeds minder
huwelijken, 2 individuen waarvan minstens één met kinderen uit
een vorige relatie starten een nieuwe duurzame relatie en krijgen
op hun beurt weer kinderen (de uwe, de mijne, de onze)
1.5. GEZINS- EN CONTEXTBEGELEIDING: WHAT’S IN A NAME?
1.5.1. INLEIDING
Hulpverlenerslandschat = volop in verandering à flexibele zorg gegeven w-
ð HV = opgedeeld in clusters/ modules = eenvoudiger om hiertussen te schakelijken zodat de
cliënt steeds de hulp krijgt die hij nodig heeft
Elke opvoeder dient te beschikken over competenties ve gezins- en contextbegeleider
1.5.2. GEZINS- EN CONTEXTBEGELEIDING: EEN POGING TOT OMSCHRIJVING
GEZINS- EN CONTEXTBEGELEIDING ALS FUNCTIE
Contextbegeleiding = de begeleiding helpt gezinnen die het moeilijk hebben met de opvoeding of de
ontwikkeling van de kinderen. Naast vragen over de opvoeding, bieden we ook begeleiding aan voor
vragen op andere levensdomeinen. Soms komen er immers verschillende problemen samen.
ð Focust op het kind/ de jongere en zijn context
8
GEZINS- EN CONTEXTBEGELEIDING | 2DE BACHELOR ORTHOPEDAGOGIE
, ð Gezins- en opvoedingsondersteunende functie
ð Residentiële opvang waar kinderen verblijven en er rond de context moet gewerkt w-
ð Vaak ook werkzaam in leefgroep
ð Ondersteunt n- enkel het gezin
Gezinsbegeleider = ouders als primaire invalshoek, gezin als geheel en vaak de persoon die de gezinnen in
de thuissituatie begeleidt.
ð Vaak klassieke thuisbegeleider die aan huis werkt met kinderen en ouders
ð Gezinnen met opvoedingsmoeilijkheden of met een kind meb1/ ontwikkelingsstoornis
Contextbegeleider neemt volgende taken op:
- Huiswerkbegeleiding
- Slaapritueel installeren bij jongen met GES
- Contact leggen met een jeugdbeweging samen met een jongere met ASS
- Ondersteunen van de broer-zus relatie ahv spelletjes
- Eerste contacten begeleiden van een slechthorende jongere met een schaakclub
Gezinsbegeleider neemt volgende taken op:
- Begeleiden van relatieproblemen bij de ouders
- Contact leggen met budgetbegeleider van het OCMW
- Uitzoeken van tegemoetkomingen
- Regelen van deelname aan kampen
- Aanvragen van aangepaste hulpmiddelen
MAAR termen lopen meer & meer door elkaar à focus meer op contextbegeleider dan gezin
ð REDEN: context is veel breder en veen meer dan gezin -> formele/ informele netwerk
ð Vermaatschappelijking = meer zorg dragen voor elkaar dus rol v informele netwerk is belangrijk,
zorg en ondersteuning vd mensen rond jou
ð Doelstelling begeleider is dat we tijdelijk zijn en dat de personen achteraf verder kunnen zonder
begeleiding -> netwerk ve cliënt is minder tijdelijk
ð Individualisering
ð Maatschappelijke tendensen die ervoor zorgen dat de nadruk op de context breder is dan gezin
® Ook te maken met integrale jeugdhulp dat werkt met modules (= zorgpakketjes, zorgaanbod
verdeeld in modules waardoor mensen verschillende modules kunnen combineren)
® K&G = gezinsbegeleiding -> preventieve luik, voor de escalatie
® Jongerenwelzijn = contextbegeleiding
® CBAW = context begeleid autonoom wonen -> jongeren vanaf 17 die alleen wonen waarbij een
contextbegeleider de jongere gaat ondersteunen, voor zowel context als financiën, …
Context = alle betekenisvolle relaties die je omringen en met wie je in een dynamische verbondenheid
leeft
Erik De Belie ~ contextversterkend werken
= “heeft als doel te zoeken naar en aan te sluiten op krachten binnen de context van het kind om deze om
te zetten als middel om de groei en de ontwikkelingskansen van het kind/jongere en zijn context te
steunen. Met context wordt dan in eerste instantie de ouders bedoeld (maw personen die de ouderlijke
1
Met Een Beperking
GEZINS- EN CONTEXTBEGELEIDING | 2DE BACHELOR ORTHOPEDAGOGIE
9