Samenvatting
Biologie VWO volledige samenvatting H13 Hormonen
Een volledige samenvatting van H13 Hormonen.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 14 pagina's
Voorbeeld 2 van de 14 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
B I O L O G I EH13 HORMONEN
13.1 Het lichaam heeft verschillende hormoonklieren. Hormoonklieren zijn
organen die elders in het lichaam organen en weefsels activeren. Cellen
van de klier maken een hormoon en geven die af aan het bloed. Via het
bloed komt het hormoon bij alle cellen van je lichaam. Alleen de cellen
met een passende receptor voor dat hormoon reageren. Hormonen
werken dus alleen bij hun doelwitorganen en doelwitweefsels.
Exocriene klieren (zweet- en verteringsklieren) maken producten die in het
uitwendig milieu terecht komen. Endocriene klieren (hormoonklieren)
geven hun producten af aan het bloed en via het bloed aan de
weefselvloeistof. Hormoonklieren kunnen processen in meerdere weefsels
en organen tegelijk aansturen. De geslachtsklieren stimuleren bijv. de
celdeling in verschillende delen van het lichaam, bevorderen de
ontwikkeling van secundaire geslachtskenmerken en beïnvloeden het
gedrag. Een ontregeling van de hormoonklieren heeft grote gevolgen voor
het functioneren van mensen.
In de doelwitorganen en doelwitweefsels beïnvloeden hormonen
verschillende lichamelijke processen zoals celdeling, groei, vorming van
geslachtscellen, melkproductie van zogende vrouwen, Ca²+- en
glucoseconcentratie van het bloed, de osmotische waarde van het bloed,
de lichaamstemperatuur, vertering en het slaap-waakritme. Voor al deze
processen is een goede aansturing nodig en samenwerking met het
zenuwstelsel. De aansturing gebeurt vooral via de hypofyse.
De hypofyse is een centrale hormoonklier die zich net onder de grote
hersenen bevindt en een doorsnee van ongeveer één centimeter heeft.
De hypofyse zorgt voor een goede aansturing van alle processen
van het hormoonstelsel.
De hypofyse verbindt het hormoonstelsel en het zenuwstelsel.
De hypofyse prikkelt veel andere hormoonklieren en activeert
organen als botten, nieren en de baarmoeder.
De hypofyse bestaat uit een achterkwab en voorkwab. In de
achterkwab worden hormonen aangevoerd door zenuwcellen uit de
, hypothalamus. In de voorkwab worden door de hypofyse zelf
hormonen gemaakt die andere hormoonklieren tot actie zetten.
Precies boven de hypofyse bevindt zich de hypothalamus, het onderdeel
van de hersenen dat het endocriene stelsel controleert. De hypothalamus
bevat neuronen die verschillen hormonen afgeven aan de hypofyse.
Bepaalde neuronen activeren met behulp van releasing-hormonen
(RH’s) de voorkwab van de hypofyse. De RH’s worden afgegeven
aan de voorkwab van de hypofyse en vormen een tussenstap.
Andere neuronen geven inhibiting-hormonen (IH’s) af aan de
voorkwab van de hypofyse die de productie van hormonen door de
hypofyse juist remmen.
Weer andere neuronen produceren neurohormonen, die in de
achterkwab van de hypofyse terechtkomen. Deze hormonen zijn
geproduceerd door de hypothalamus. De hypofyse is slechts de
plaats van afgifte.
FSH activeert de eierstokken. Onder invloed van het hormoon groeien de
follikels en hervatten de primaire oöcyten, voorlopers van de eicellen, de
meiose. Hormonen uit de follikels zorgen voor een juiste verdeling van de
chromosomen tijdens de meiose. Dit gebeurt vooral onder invloed van het
hormoon oestradiol. Dat hormoon stimuleert de ontwikkeling van
vrouwelijke secundaire geslachtskenmerken zoals borstgroei en
vetafzetting en beïnvloedt de botstructuur.
BPA is een chemische stof die in veel plastic producten zit. BPA ontregelt
de werking van oestradiol. Qua structuur heeft een molecuul BPA enige
overeenkomst met het vrouwelijk geslachtshormoon oestradiol. Tijdens de
menstruatiecyclus vertoont de concentratie oestradiol in het bloed een
bepaald patroon. Het effect daarvan raakt verstoord wanneer BPA aan de
oestradiolreceptoren bindt. Als je te veel BPA binnenkrijgt is het schadelijk
voor de vruchtbaarheid en kan het effect op het hormoonsysteem hebben.
13.2 Ieder organisme maakt een ontwikkeling door. Het lichaam verandert
namelijk voortdurend. Ook de omstandigheden waarin organismen leven
veranderen. Er zijn voorspelbare veranderingen, zoals de verandering van
seizoenen. Maar er zijn ook niet te voorspellen veranderingen,
bijvoorbeeld een hittegolf. Wil het organisme onder alle omstandigheden
goed functioneren, dan is afstemming en coördinatie van levensprocessen
noodzakelijk. Zintuigen, zenuwen, hersenen en hormoonklieren werken
hiervoor samen.
Groeien. De hypothalamus geeft je hele leven het groeihormoon releasing
hormoon (GRH) af/ Deze stof leidt in de hypofyse tot de afgifte van het
groeihormoon (GH). Het groeihormoon stimuleert onder andere de deling
van kraakbeencellen.
De reactie op stress verloopt in een paar stappen. Uit de hypothalamus
komt het corticotropine releasing hormoon (CRH) vrij. Dit hormoon zet de
hypofyse aan tot de productie van het adrenocorticotroop hormoon
(ACTH). Het Adreno- corticotroop hormoon stimuleert de cellen van de
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bkarseboom. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 51662 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen