Colleges Jeugdrecht
College 1 jeugdrecht, het recht, kinderrechten, ouderschap en gezag:
Je hebt vaak te maken met ouders die gezag hebben.
Het recht:
Recht is: geheel van alle rechtsregels.
Niet alle regels staan in de wet. Je kan het ook vinden in de jurisproduentie is geldend recht.
Gewoonte is ook recht: ontwikkelingen die in de maatschappij heersen. Bijvoorbeeld vroeger werd
een kind geboren tussen moeder en vader. Nu kan het ook met twee mannen of bijvoorbeeld zonder
dat je getrouwd bent.
In verdragen staan ook allerlei rechten.
Onderverdeling recht (Belangrijk!!):
Formeel (rechtsprocessen, hoe alles geregeld is. Via het privaatrecht gaat het via een verzoek.)
– Materieel (regels waar we ons aan moeten houden, als we ons daar niet aan houden regelt het
formele recht ‘wat dan’.)
Privaat (Civiel recht - burgerlijk recht, het gaat om burgers onderling. Bijvoorbeeld familierecht)
– Publiek (tussen overheid en burger. Staatsrecht, Algemeen bestuursrecht en strafrecht is een vorm
van publiekrecht.)
Grondrechten, Belangrijkste rechten die een individu heeft: ze vormen speltregels van de
samenleving. Fundamentele rechten van fundamentele betekenis voor de mens.
Beroepscode Jeugdzorgwerker: is geen wet, staan wel rechten in verwerkt.
Procesrecht:
Regelt de processen van het recht. (Formele recht)
Civiele zaken (Privaat)(persoonlijk en familierecht) starten met een verzoek schrift aan de rechten
en de rechter spreekt een beschikking uit.
Strafzaken (Publiek)(jeugdstrafrecht) wordt je gedagvaart en spreekt de rechter een vonnis uit.
- Advies Raad van kinderbescherming en Jeugdreclassering.
Absolute competentie: welke rechter is bevoegd??
- Rechtbank: kinderrechter, kantonrechter, politierechter: woonplaats (kind)
- Voor zowel KB als jeugdstraf kinderrechter
- Hoger beroep bij Hof, Cassatie bij Hoge Raas
Relatieve competentie: Waar dient de zaak?
- Bij jeugd: in de woonplaats van kind (volgt woonplaats ouders) of waar feit gepleegd is.
Weetjes: Geen HB tegen VOTS, Kort Geding bij spoed (omgangregeling)
Kinderrechten:
Kinderrechten vlucht na WOII, oprichting VN en UVRM 1948 kwamen met een verdrag waar ook
kinderrechten in stonden, maar niet specifiek.
Kinderrechtenverdrag 1989, 50 artikelen (specifieke en algemene bepalingen) hier moet de
Nederlandse staat zich aan houden. 42 Gaan er over inhoud, bijvoorbeeld ieder land moet een
jeugdstrafrecht hebben, kind moet eerst thuis worden opgevoed, dan pleegezin en anders pas
instelling.
Zo’n verdrag kan op 3 manieren worden gebruikt. Het heeft 3 Pijlers:
,Politiek: door ministers en allerlei beleidsplannen
Juridisch: in de rechtszaal
Pedagogisch: in de artikelen staat hoe je om moet gaan met je kinderen in het land, en hoe je met
kinderen om wilt gaan
Grijs gebied (belang van het kind) container begrippen (een wet is star, bijvoorbeeld binnen 6
weken moet er een reactie zijn) Maar bijvoorbeeld bij chirurgen staat ‘moeten goed hulpverlenend
handelen’ wat is goed? Rechten met mensen hebben meer gevoel.
Artikel 3, lid 1 à belang van het kind.
Artikel 5 à de staat moet er alles aan doen om het kind thuis te laten wonen.
Ouderschap en gezag:
Juridisch ouder heeft een aantal rechten: omgang en informatie.
Ouderschap is Juridisch ouder zijn.
Gezag volgens de wet is: formele zeggenschap.
Ouderschap: formele afstammingsbanden, welke rechten geef je mee?
Gezag: formele zeggenschapen over een kind, beslissingsbevoegdheid over een kind.
Minderjarige staan onder gezag: Zij zijn niet handelingsbekwaam.
Ouderschap:
Formele afstammingsbanden, je geeft je kind rechten mee.
Juridisch moeder: sterke wettelijke positie
Juridisch vader: gecompliceerder, namelijk alleen vader binnen huewlijk en geregristeerd
partnerschap.
Rechtgevolgen: je geeft je kind rechten mee en je krijgt plichten: erfrecht, naamrecht,
onderhoudsplicht 18 jaar… belangrijk voor Jeugdzorg: recht op omgang en recht op informatie.
Gezag:
Gezag houdt in:
1. Verantwoordelijk opvoeding en verzorging.
2. Beheert vermogen
3. Juridische handelingen verrichten
- Er moet in gezag worden voorzien, anders voorziening getroffen.
- Eenhoofdig, gezamenlijk gezag, ouder en geen ouder, voogdij.
Gezaghebbende betrekken bij jeugdzorg, vanuit hulpverleningsperspectief en wettelijk perspectief
- OTS richt zich tegen ouder met gezag, schriftelijke aanwijzing, informatierecht, inzagerecht.
Gezamenlijk gezag: ene ouder informeert de ander, ze spreken voor elkaar, wel beiden tekenen.
Maar: vechtscheiding! Uitgangspunt is gezamenlijk gezag, maar beide gezagsdragers betrekken:
- Wet bevordering Ouderschap en Zorgvuldige scheiding: ouderschapsplan met zorgtaken,
geld en informatie
Geen gezag? Dan nog steeds recht op belangrijke informatie, door ouder met gezag, maar….
Desgevraagd aan jeugdzorgwerker.
, College 2 jeugdrecht, kinderbeschermingsmaatregelen
Kinderbeschermingsmaatregelen:
Als ouders falen in hun gezag/kind ernstig in ontwikkeling wordt bedreigd, kan (moet) de overheid
ingrijpen d.m.v een kinderbeschermingsmaatregel.
Relevante wetgeving BWI, Wetboek Burgelijke Rv.Jeugdwet
3 uitgangspunten:
1. als laatste middel (alles moet geprobeerd zijn in vrijwillig kader om gedwongen kader te
voorkomen)
2. zo licht mogelijk
3. in belang van jeugdige
4 kinderbeschermingsmaatregelen (rechtelijke uitspraken):
1. Ondertoezichtstelling (OTS)
2. Gezagbeëindigende maatregel (GBM)
3. Voorlopige ondertoezichtstelling (VOTS)spoed, gezag blijft bij de ouder
4. Voorlopige Voogdij (VoVo), gezag wordt bij een ander neergelegd
Ondertoezichtstelling (OTS):
Als ouders de verantwoordelijkheid niet nemen/falen in gezag, kan overheid ingrijpen.
Raad voor de Kinderbescherming doet onderzoek en verzoekt 1 e keer de rechtbank om kind onder
toezicht te plaatsen.
Aangetoond moet dan worden dat (wettelijke gronden ondertoezichtstelling, en-en-en) alle drie deze
dingen moeten aanwezig zijn om ondertoezichtstelling te worden geplaats:
1. Kind ernstig in de ontwikkeling wordt bedreigd
2. De zorg niet of onvoldoende door ouder(s) met gezag en kind wordt geaccepteerd
Bereidheid om zorg te accepteren niet genoeg, zorg moet ook feitelijk benut worden.
3. Op aanvaardbare termijn de verantwoordelijkheid weer bij ouder(s) met gezag kan komen te
liggen.
Aanvaardbare termijn: geeft tijdelijkheid van de maatregel aan wat is redelijk, zijn er al
lang zorgen,OTS.
Duur OTS is maximaal 1 jaar en wordt uitgevoerd door jeugdbeschermer die werkt bij gecertificeerde
instelling
In de beschikking van de rechter zijn de concrete beslissingen opgenomen.
Doel van OTS = wegnemen van de concrete bedreigingen in de ontwikkeling
- de concrete bedreigingen staan in de beschikking van de kinderrechter en daar gaat de
jeugdbeschermer mee aan de slag.
Heeft jeugdbescherming gezag?
- Heeft geen gezag, gezag blijft bij ouders, ouder blijft verantwoordelijk voor opvoeding en
verzorging.
5 wettelijke taken jeugdbeschermer tijdens OTS:
1. Houdt toezicht op de minderjarige, het kind feitelijk zien. Daadwerkelijk naar het kind toe.
De gecertificeerde instelling houdt toezicht op de minderjarige en zorgt dat aan de
minderjarige en de met het gezag belaste ouders of ouder hulp en steun worden geboden
opdat de concrete bedreigingen in de ontwikkeling van de minderjarige, bedoeld in artikel
255, vijfde lid, binnen de duur van de ondertoezichtstelling worden weggenomen. De
inspanningen van de gecertificeerde instelling zijn erop gericht de ouders of de ouder zoveel
mogelijk de verantwoordelijkheid voor de verzorging en opvoeding van hun kinderen te laten
dragen.
