Een samenvatting van de hoorcolleges, werkcolleges, het boek 'De kern van het ondernemingsrecht' en het boek 'Faillissementsrecht, surseance van betaling en schuldsanering'.
Ten onderscheiding:
- Personenvennootschap (maatschap, VOF, CV) = samenwerkingsovereenkomst (art. 7A:1655
BW)
- Eenmanszaak (onderneming dat onderdeel uitmaakt van het privévermogen van de
eigenaar)
Rechtspersoonlijkheid
Art. 2:5 BW:
‘Een rechtspersoon staat wat het vermogensrecht betreft, met een natuurlijk persoon gelijk,
tenzij uit de wet het tegendeel voortvloeit’
Ook wel: zelfstandig drager van eigen rechten en plichten
Belangrijke kenmerken:
Rechtspersoon kan niet zelf handelen
Elke rechtspersoon heeft daarom altijd een bestuur (handelt namens de rechtspersoon)
“Eigen vermogen”; afgescheiden van privé-vermogens bestuurders en andere betrokkenen
Bijkomende afspraak:
In beginsel geen persoonlijke aansprakelijkheid voor schulden voor de rechtspersoon:
- Bestuurders
- Aandeelhouders (zie 2:64/175)
- Leden vereniging
- Toezichthouders
Bijzonder:
- Leden coöperatie (W.A. (wettelijke aansprakelijkheid): zie 2:55 lid 1 jo 2:56). Kunnen
aansprakelijk zijn jegens de organisatie. (bepaald bedrag aangegeven in de statuten)
- Bestuurders informele vereniging (2:30)
Doel rechtspersonen
- Doel NV/BV
o Doel= het behalen van winst. Deze winst kan uitgekeerd worden aan de
aandeelhouders
- Doel coöperatie
o Doel = winst behalen. Winst uitkeren aan leden van de coöperatie.
- Doel stichting/verenigingen
o Stichtingen: Vooral een maatschappelijke functie. Mag winst niet uitkeren. (art.
2:285 lid 3 BW). Mag bijv. wel voor wetenschappelijk onderzoek. Bestuur mag wel
een salaris genieten.
1
, o Verenigingen: vooral maatschappelijke functie. Vaak sport. Ze mogen wel winst
behalen, maar deze winst mag niet uitgekeerd worden. (art. 2:26 lid 3). Bestuur mag
wel een salaris genieten.
- Uitkering behaalde winsten?
“Eigen vermogen”
Hoe komt de rechtspersoon aan geld?
- Kapitaalvennootschappen (NV/BV) -> komen aan eigen vermogen door aandelen uit te
geven.
- Verenigingen -> verschillende manieren (waaronder contributie, overheidssubsidie,
inkomsten uit kantine of sponsoring)
- Coöperaties (suikerunie) -> 173 akkerbouwers hebben de suikerunie opgericht.
- Stichtingen -> stichtingen kennen geen leden. Stichtingen kunnen draaien op
overheidssubsidies (zoals bij scholen of ziekenhuizen). Bron van inkomsten kan ook zijn voor
sponsoring.
Gevolgen voor inrichting
Besloten vennootschap (BV) -> Art. 2:175 BW
De besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid is een rechtspersoon met een in een of
meer overdraagbare aandelen verdeeld kapitaal. Men kan participeren via een aandeel in haar
kapitaal, daarom wordt het ook wel een kapitaalvennootschap genoemd. Bij oprichting dient er
minimaal een aandeel uitgegeven te worden.
Functies aandelen
1. Aantrekken van vermogen
2. Zeggenschap (art. 2:228 BW). In beginsel levert ieder aandeel een stem op.
3. Winstverdelingsfunctie. In beginsel geeft ieder aandeel recht op een gedeelte van de winst
(art. 2:216 BW)
De BV is besloten. Dit houdt in dat de door haar uitgegeven aandelen op naam staan en overdracht
ervan in beginsel niet vrijelijk kan plaatsvinden. Bij overdracht moeten de aandelen eerst aan de
medeaandeelhouders aangeboden worden (art. 2:195 lid 1 BW). De statuten mogen de
aandelenoverdracht vrijmaken, maar dit kan beperkt worden door art. 2:195 BW.
Aansprakelijkheid
Aandeelhouders en bestuurders zijn in beginsel niet hoofdelijk aansprakelijk voor hetgeen in naam
van de bv is verricht, art. 2:175 BW.
Naamloze vennootschap (NV) -> art. 2:64 BW
Het minimumkapitaal van een nv bedraagt €45.000,- (art. 2:67 lid 2 BW). Een nv kent een aan in
aandelen verdeeld maatschappelijk kapitaal. Een aandeel vervult bij een nv dezelfde functies als bij
een bv. Zie art. 2:80 BW (aantrekken vermogen), art. 2:105 (winstverdeling) en art. 2:118 BW
(stemrecht). Een nv mag ook aandelen aan toonder uitgeven die door hun aard vrij overdraagbaar
zijn.
Inrichting kapitaalvennootschappen (NV/BV)
Inrichting rechtspersonen
Bestuur (verplicht)
In aandelen verdeeld kapitaal (2:64/175)
Algemene vergadering van aandeelhouders (AV) -> naast het bestuur ook een orgaan
(verplicht). Hier kunnen aandeelhouders hun zeggenschapsrechten uitvoeren..
2
, Eventueel Raad van Commissarissen (RvC) -> toezichthoudend orgaan. (niet verplicht, met 1
uitzondering)
Tenzij one tier board (RvC samen met bestuur in 1 met uitvoerende en niet uitvoerende
bestuurders)
Duaal model is een scheiding tussen het bestuur en de RvC.
Ondernemingsraad:
o Is niet een orgaan van de rechtspersoon
o Medezeggenschaps’orgaan’ op het niveau van de onderneming 25/27/30 WOR)
De maatschap en de vennootschap onder firma
De maatschap is een obligatoire, wederkerige overeenkomst tot samenwerking van twee of meer
personen. Zoals voor de meeste obligatoire overeenkomsten geldt, is het sluiten van een
maatschapsovereenkomst in beginsel vormvrij. (art. 7A:1655-1688 BW). Verder strekt een maatschap
in de actieve samenwerking van maten die erop gericht is om door middel van hun inbreng voor
gemeenschappelijke rekening voordeel te behalen.
De maten zijn voor gelijke delen aansprakelijk voor de verbintenissen van de maatschap, art. 7A:1680
BW.
Verschil maatschap en VOF
Bij een vof ontleent iedere vennoot aan de wet (art. 17 lid 1 K) vertegenwoordigingsbevoegdheid. Dit
betekent dat ieder van de vennoten in beginsel bevoegd is namens de vof te handelen. Dit kan bij
overeenkomst beperkt worden. Bij een maatschap mag een vennoot in beginsel slechts namens de
andere vennoten optreden indien deze hem daartoe een volmacht hebben gegeven (art. 7A:1679
BW).
Voor schulden van de vof zijn alle vennoten hoofdelijk verbonden (art. 18K). Art. 7A:1679 en 1680
BW bepalen dat de vennoten van een maatschap in beginsel slechts voor gelijke delen verbonden
zijn voor vennootschapsschulden.
Commanditaire vennootschap en coöperatie
Een commanditaire vennootschap is een samenwerkingsovereenkomst tussen een of meer gewone
vennoten. Een commanditaire vennoot is tot niet meer gehouden dan het bedrag van zijn inbreng
(art. 20 lid 3 K -> Wetboek van Koophandel). Een cv kent een combinatie van hoofdelijke, strenge
aansprakelijkheid voor de gewone vennoot of vennoten en beperkte, meer soepele aansprakelijkheid
voor de commanditaire vennoten.
Een commanditaire vennoot mag overeenkomstig art. 20 lid 2 K geen bestuurs- of beheers
handelingen verrichten. De Commanditaire vennoot mag zich wel bemoeien met het intern
uitstippelen van het beleid van de cv. Indien de commanditaire vennoot toch een daad van beheer
doet, dan is deze in beginsel jegens hen hoofdelijk aansprakelijk voor de verbintenissen van de cv.
Coöperatie (art. 2:53-63j BW).
De coöperatie is opgezet als vereniging, de meeste artikelen uit boek 2 BW inzake de vereniging zijn
op de coöperatie van toepassing schakelbepaling art. 2:53a BW. De coöperatie mag anders dan
een vereniging wel winst uitkeren aan haar leden. Art. 2:55 BW bepaalt dat de leden van de
coöperatie in geval van ontbinding aansprakelijk zijn tegenover de coöperatie voor haar tekort, maar
deze aansprakelijkheid kan in de statuten geheel of gedeeltelijk worden weggestreven (art. 2:56 lid 1
BW).
3
, Concern
Het kan voorkomen dat verschillende rechtsvormen gecombineerd worden om een onderneming te
drijven. Het komt voor dat een nv de meerderheid van de aandelen in een aantal bv’s houdt. Het
geheel van deze rechtsvorm heet een concern of groep (art. 2:24b BW).
Rechtspersoon
Rechtspersonen zijn onder andere de bv, de nv en de coöperatie (art. 2:3 BW).
Personenvennootschappen zijn geen rechtspersonen maar bijzondere typen van overeenkomsten.
Rechtspersoonlijkheid heeft als belangrijkste gevolg dat de rechtspersoon zelf drager van rechten en
plichten kan zijn. In dat opzicht staat een rechtspersoon met een natuurlijk persoon gelijk (art. 2:5
BW).
Eenmanszaak
Een natuurlijk persoon kan een onderneming ook drijven zonder dat hij gebruik maakt van een
ondernemingsvorm. De natuurlijk persoon drijft zijn eigen onderneming en is aansprakelijk voor de
schulden die namens of door hem zijn aangegaan. Er is geen onderscheid tussen privéschulden en
zakelijke schulden. Een eenmanszaak moet ingeschreven worden in het handelsregister (art. 5 onder
b Hrgw 2007)
Vereniging (veel bepalingen die gelden voor een vereniging zijn ook van toepassing op coöperaties ->
schakelbepaling art. 2:53a BW)
Bestuur
Geen in aandelen verdeeld kapitaal
Algemene ledenvergadering (ALV)
Eventueel toezichthoudend orgaan
Tenzij on tire board (WBTR 2020, art. 2:44a BW) (bestuur en toezichthoudend orgaan in 1)
Ondernemingsraad
Art. 2:40 BW: ALV heft “alle bevoegdheid, die niet aan andere organen zijn opgedragen”
- Door uitoefening stemrecht (art. 2:38 BW)
- Bestuur lecht verantwoording af aan de ALV
Stichting
Bestuur
Ledenverbod (art. 2:285 lid 1 BW)
Eventueel toezichthoudend orgaan
Tenzij one tier board (WBTR 2020, art. 2:291a)
Ondernemingsraad
Een stichting mag slechts een uitkering doen aan anderen dan haar oprichters en degenen die deel
uitmaken van haar organen, voor zover deze uitkeringen een ideële strekking hebben.
Benoeming en ontslag bestuurders
Art. 2:286 lid 4 sub c BW. Benoeming en ontslag is in de statuten te regelen. Betreft de benoeming
zijn er verschillende varianten:
1) Benoeming door coöptatie (bestuurders benoemen zichzelf)
2) Benoeming door eventueel ander orgaan
3) Art. 2:299 BW: door de rechter (op verzoek)
Ontslag
- Art. 2:298 BW: door de rechter (op verzoek)
- Art. 2:298 WBTR 2020: uitbreiding ontslaggronden
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper claudiadost. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
