Samenvatting
Samenvatting Nectar 5v, Biologie, H13: Hormonen
Dit is een Samenvatting van het hoofdstuk over hormonen. De samenvatting is handig om te gebruiken bij het leren van het hoofdstuk.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Biologie samenvatting H13: hormonen13.1 Hormoonklieren
Hormoonklieren
Hormoonklieren zijn organen die elders in het lichaam organen en weefsels
activeren
Cellen van die klier maken daartoe een stof, een hormoon, en geven die af aan het
bloed
Via het bloed komt het hormoon bij alle cellen van je lichaam. Alleen de cellen met
een passende receptor voor dat hormoon reageren
Hormonen werken dus alleen bij hun doelwitorganen en -weefsels
Beïnvloeding van lichaamsprocessen
Exocriene klieren klieren die producten maken die in het uitwendig milieu
terechtkomen (zweet- en verteringsklieren)
Endocriene klieren klieren die producten maken die in het inwendig milieu
terechtkomen (hormoonklieren)
o Geven hun producten af aan het bloed en -via het bloed- aan het
weefselvloeistof
Hormoonklieren kunnen processen in meerdere weefsels en organen tegelijk
aansturen.
o Klieren als geslachtsklieren, hypothalamus, hypofyse, schildklier,
bijschildklieren, bijnieren en alvleesklier doen dit.
Een ontregeling van die hormoonklieren door BPA heeft dus grote gevolgen voor het
functioneren van mensen
Centrale hormoonklier
In de doelwitorganen en -weefsels beïnvloeden hormonen processen als celdeling,
groei, vorming van geslachtscellen en melkproductie van zogende vrouwen.
Ook de osmotische waarde (concentratie glucose en Ca 2+ ) en de
lichaamstemperatuur staan onder controle van het hormoonstelsel.
Verder zijn ze betrokken bij de vetering en het slaap-waakritme
Voor al die processen is een goede aansturing nodig en samenwerking met het
zenuwstelsel.
De coördinatie gebeurt vooral via de hypofyse.
o Prikkelt veel andere hormoonklieren en activeert organen als botten, nieren
en de baarmoeder
o Bevindt zich net onder de grote hersenen en heeft een dorsnede van
ongeveer 1cm
o Niet alleen de ligging, maar ook de structuur maakt duidelijk dat dit orgaan
zenuwstelsel en hormoonstelsel verbindt.
o De hypofyse bestaat uit een voorkwab en een achterkwab
o Uitlopers van neuronen (zenuwcellen) uit de hypothalamus in de hersenen
voeren in de hypofyseachterkwab (neuro)hormonen aan. Deze hormonen
activeren gladde spieren en de nieren.
o De hypofysevoorkwab maakt zelf hormonen, die andere hormoonklieren tot
actie aanzetten
, Aansturing van de hypofyse
Hypofyse werkt nou samen met het zenuwstelstel
Precies boven de hypofyse bevindt zich de hypothalamus, het onderdeel van de
hersenen dat het endocriene stelsel van je lichaam controleert.
Als reactie op informatie uit je lichaam activeren bepaalde neuronen uit de
hypothalamus de voorkwab van de hypofyse. Ze doen dit met behulp van releasing-
hormonen (RH’s).
Deze RH’s vormen dus een soort van ‘tussen stap’. Zo stimuleert het FSH-releasing-
hormoon (FSH-RH) de hypofysevoorkwab tot afgifte van FSH, die het ‘eigenlijke werk’
gaat doen.
Andere neuronen van de hypothalamus geven inhibiting-hormonen (IH’s) af, die de
productie van hormonen door de hypofyse remmen
Weer andere neuronen produceren neurohormonen. Deze hormonen komen in de
hypofyseachterkwab in de bloedbaan. Voor deze hormonen (AHD en oxytocine) is de
hypofyse dus alleen maar de plaats van afgifte; productie gebeurt door cellen van de
hypothalamus
Vorming van eicellen
FSH activeert de eierstokken.
Onder invloed van het hormoon groeien de follikels en hervatten de primaire
oöcyten (voorlopers van eicellen) de meiose.
Hormonen uit de follikels zorgen, voor de juiste verdeling van de chromosomen
tijdens de meiose.
o Vooral onder invloed van oestradiol
Dat stimuleert ook de ontwikkeling van vrouwelijke secundaire
geslachtskenmerken (borstgroei en vetafzetting) en beïnvloed de
botstructuur
BPA en vruchtbaarheid
BPA ontregelt de werking van oestradiol
Qua structuur heeft een molecuul BPA enige overeenkomst met oestradiol
Tijdens de menstruatiecyclus vertoont de concentratie oestradiol in het bloed een
bepaald patroon. Hef effect daarvan raakt echter verstoord wanneer BPA aan de
oestradiolreceptoren bindt.
o Die binding beïnvloed daarmee de vruchtbaarheid.
13.2 reacties van cellen op hormonen
Onder alle omstandigheden goed functioneren
Het lichaam van ieder organisme verandert voortdurend. Ook de omstandigheden
waarin organismen leven veranderen.
o seizoenen wisselen elkaar, dat is voorspelbaar.
o Maar er zijn ook onvoorspelbare veranderingen, bijvoorbeeld een hittegolf.
Wil het organisme onder alle omstandigheden goed functioneren, dan is afstemming
en coördinatie van levensprocessen noodzakelijk.
o Zintuigen, zenuwen, hersenen en hormoonklieren werken daartoe nauw
samen.
o De coördinatie van de levensprocessen gebeurt vaak in stappen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lucaroffelsen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 77254 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen