Samenvatting
Samenvatting Nectar vwo 5 - Biologie
Samenvatting biologie vwo 4 en 5 hoofdstukken 7,9,10 en 12
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 18 pagina's
Voorbeeld 3 van de 18 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Biologie SE (7,9,10,12)Inhoudsopgave
Hoofdstuk 7 evolutie...................................................................................................................................... 2
§1 ontstaan van de mens.....................................................................................................................................2
§2 ontstaan van nieuwe soorten..........................................................................................................................2
§3 het verhaal van de fossielen............................................................................................................................3
§4 evolutietheorie in ontwikkeling.......................................................................................................................3
§5 een populatie vol allelen.................................................................................................................................4
Hoofdstuk 9 bloedsomloop............................................................................................................................ 5
§1 Hart en bloedsomloop.....................................................................................................................................5
§2 bloeddruk.........................................................................................................................................................7
§3 regeling hartwerking.......................................................................................................................................7
§4 stoffentransport..............................................................................................................................................8
§5 bloedvaten.......................................................................................................................................................9
Hoofdstuk 10 voeding en vertering.............................................................................................................. 11
§1 je lichaam en je voedsel................................................................................................................................11
§2 verteringsstelsel............................................................................................................................................12
§3 enzymen........................................................................................................................................................13
§4 overgewicht en vet eten................................................................................................................................14
§5 opname van voedingsstoffen........................................................................................................................14
Hoofdstuk 12 hormonen.............................................................................................................................. 16
§1 de aanmaak van hormonen..........................................................................................................................16
§2 reacties op hormonen...................................................................................................................................16
§3 hormonen recyclen botten............................................................................................................................17
§4 regeling glucoseconcentratie........................................................................................................................17
§5 reageren met behulp van hormonen............................................................................................................18
,Hoofdstuk 7 evolutie
§1 ontstaan van de mens
Evolutie -> de ontwikkeling van het leven op aarde
Paleontologie -> de wetenschap die fossiele resten of sporen van organismen bestudeert
Fossiel -> restanten van vroeger levende organismen
Catastrofetheorie -> een grote natuurramp is de oorzaak van het uitsterven van organismen
in een bepaald gebied (Cuvier)
Evolutietheorie De Lamarck -> theorie die de ontwikkeling van het leven op aarde verklaart
- Overeenkomsten in bouw van fossielen
- Aanpassingen worden doorgegeven aan nakomelingen
Evolutietheorie Darwin en Wallace ->
- Individuen verschillen van eigenschappen
- Leefomgeving oefent selectiedruk uit op overlevingskansen
- “struggle for life”
- “Survival of the fittest”
Mendel -> Erfelijkheidswetten
Neodarwinistische theorie -> evolutietheorie Darwin, aangevuld met wetenschappelijke
ontdekkingen (DNA)
Homo naledi ->
- Kleiner hersenvolume
- Gebruik van gereedschap (handen)
- Goed klimmen (positie schouders)
Bipedie -> lopen op 2 benen
Out of Afrika -hypothese -> hypothese die oorsprong van mens uit Afrika verklaart
Migratiepatronen -> patronen van de migratie van voorouders van huidige
bevolkingsgroepen
Y-chromosomale Adam -> gemeenschappelijke mannelijke voorouder
Mitochondriale Eva -> gemeenschappelijke vrouwelijke voorouder
§2 ontstaan van nieuwe soorten
Co-evolutie -> evolutie waarbij soorten zich aan elkaar aanpassen en gezamenlijk evolueren
Allopatrische soortvorming -> evolutie van soorten door het splitsen van een populatie door
een barrière
Sympatrische soortvorming -> evolutie van soorten doordat individuen binnen hetzelfde
gebied zich uitsluitend voortplanten binnen een kleine deelgroep
, Seksuele selectie -> selectie die plaatsvindt bij het selecteren van een sekspartner binnen de
eigen soort. Het heeft invloed op de allelenmix van de nakomelingen
Domesticeren -> kweken van wilde planten en fokken van wilde dieren voor een bepaalde
functie
Klassieke veredeling -> kweken van rassen
Kunstmatige selectie -> selectie waarbij mensen een rol spelen
§3 het verhaal van de fossielen
Fossilisatie ->
- Verstening
o Zachte delen vergaan; skelet en tanden blijven langer intact
o Hoge druk zorgt voor verstening sediment
- Verdroging
o Snel uitdrogen van een dood organisme in een droge omgeving het een
conserverende werking
- Lage temperatuur
o Kou conserveert (bevriezen)
- Lage pH en zuurstofgebrek
o Afbraak dode lichamen wordt geremd
- Opsluiten in barnsteen
o Barnsteen -> gestolde hars van naaldbomen (vast komen te zitten)
Gidsfossielen -> fossielen met een grote geografische verspreiding die slechts een beperkte
tijd hebben bestaan
Relatieve leeftijd -> de ouderdom van een aardlaag ten opzichte van een of meer andere
aardlagen
Absolute leeftijd -> ouderdom in jaren van een aardlaag of fossiel
Isotopen -> verschillende atomen van element met een verschillende atoommassa maar met
dezelfde chemische eigenschappen
Koolstof14 datering -> halveringstijd 5730 jaar (14c:12c ratio)
Homologe structuren -> structuren met hetzelfde bouwplan, maar andere functie
Missing links -> fossiele overgangsvormen
Rudimentaire organen -> organen die in de loop van de evolutie hun functie verloren hebben
Analoge structuren -> structuren met eenzelfde functie maar een verschillend bouwplan
§4 evolutietheorie in ontwikkeling
Generatio spontanae -> leven ontstaat spontaan (Aristoteles)
Wetenschappers denken dat bouwstenen van het leven een buitenaardse oorsprong
hebben.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper femkemeulpolder. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,83. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen