Samenvatting bestuursrecht
W.M.B Elferink
G.W. de Ruiter
Vijfde druk
Hoofstuk: 1,2,3,4,5,6,7,8,9,13
Geschreven door Mila Peeters
,Bestuursrecht
Hoofdstuk 1
1.2
Het onderscheid tussen het algemeen bestuursrecht en het bijzonder bestuursrecht.
- Algemene wet bestuursrecht (Awb)
Algemene regels over: rechtsbescherming, handhaving, bestuursorganen, delegatie,
attributie, mandaat, besluiten en beschikkingen.
Aantal doelen van de Awb:
- Meer eenheid brengen in de bestuursrechtelijke wetgeving.
- De bestuursrechtelijke wetgeving systematiseren en vereenvoudigen.
- Normen die in de rechtspraak zijn ontwikkeld codificeren (=opnemen in de wet)
- Bijzonder bestuursrecht
Richt zich op een bepaald onderdeel van het bestuursrecht.
Voorbeelden: vreemdelingenrecht, belastingrecht, socialezekerheidsrecht, milieurecht
en ruimtelijk bestuursrecht.
1.3
- Privaatrecht:
Regelt de relatie tussen burgers onderling.
Rechtspersoon wordt gelijkgesteld met het natuurlijke persoon.
Voorbeelden privaatrechtelijke rechtspersonen: stichting, Bv.
- Publiekrecht:
Regelt de relatie tussen overheden onderling en die tussen overheid en burger. De
overheid is dan ‘machtspersoon’. ( Deze heeft dan een exclusieve bevoegdheid).
Het publiekrecht kan je onderverdelen in: strafrecht, staatsrecht en bestuursrecht.
1.4
- Materieel bestuursrecht:
- Bevat rechtsnormen waarin voor burgers en bestuursorganen aanspraken of verplichtingen
zijn opgenomen.
Voorbeeld materieel bestuursrecht in de Awb: omgevingsrecht waarin de voorwaarden
staan waaraan een aanvraag voor een omgevingsvergunning moet worden getoetst.
( art 2:1 lid 1 van de wet algemene bepaling omgevingsrecht).
- Formeel bestuursrecht:
-Hieronder verstaat men de procesrechtelijke regels welke de burger nodig heeft om tegen
het optreden van de overheid iets te ondernemen.
Voorbeeld van formeel bestuursrecht: de mogelijkheid om bezwaar te maken tegen de
afwijzing van een omgevingsvergunning.
, 1.5
- Bestuursrecht is te vinden in het internationale recht, de nationale wetgeving, jurisprudentie
en het ongeschreven bestuursrecht.
- Het EVRM is een voorbeeld van een rechtsbron van internationaalrecht. De burger kan zich
beroepen op partijdigheid van de bestuursrechter of van de schending van het redelijke
termijn.
- De nationale wetgeving bestaat uit een groot aantal bestuursrechtelijke wetten in formele
zin. (Voorbeeld: gemeentewet, grondwet, wet op de raad van state).
- Sommige wetten worden vastgesteld door de lagere decentrale wetgever. (Voorbeeld:
gemeentelijke verordeningen zoals de APV en de bouwverordening, provinciale
verordeningen en het keuren van waterschappen.)
- Soms worden er nieuwe regels gevormd door rechtelijke uitspraken hiermee moet de burger
en de overheid rekening houden.
- Ongeschreven bestuursrecht wordt ook wel gewoonterecht genoemd.
- Het vertrouwens beginsel en het rechtszekerheidsbeginsel zijn ongeschreven beginselen
waar de overheid rekening mee moet houden omdat burgers hierop een beroep kunnen
doen.
1.6
- Kenmerken bestuursrecht:
Het legaliteitsbeginsel is van toepassing bij overheidsoptreden.
De overheid heeft veel macht
Het gebruik van deze macht staat in een democratisch tot stand gekomen wet. ( de
overheid mag dus alleen verplichtingen opleggen als de bevoegdheid in een wet in
formele zin is opgenomen). Dit wordt het legaliteitsbeginsel genoemd.
Specialiteitsbeginsel: in de wet wordt specifiek het belang aangegeven, de
bevoegdheden om specifiek belang te behartigen staan ook in de wet, dit zodat de
overheid niet al zijn optreden op het algemeen belang kan beroepen.
Wanneer de overheid zijn bevoegdheid voor iets anders/ voor een ander doel gebruikt is
sprake van detournement de pouvoir.
1.7
- Geleden normstelling, De toepasselijkheid van rechtsregels is niet in een wet te vinden maar
in een combinatie van met elkaar samenhangende regelingen.
1.8
- Nederland is een gedecentraliseerde eenheidsstaat. (Overheidsmacht is verdeeld over
meerdere niveaus/openbare lichamen.)
Van hoog naar laag:
-De staat
-De provincies
-De waterschappen
-De gemeenten
-De lichamen waaraan krachtens de gemeentewet bevoegdheid is verleend.
Deze openbare lichamen bezitten rechtspersoonlijkheid.
Openbare lichamen bestaan uit bestuursorganen.
-De staat=minister
