Aardrijkskunde Klimaatvraagstukken
Hoofdstuk 1: het klimaatsysteem
Zeespiegelstijging
Er zijn vijf manieren waardoor de zeespiegel stijgt:
1) Smeltende ijskappen
Landijs ligt op land/continent stroomt naar de zeeën en oceanen wanneer
dit smelt vult de zeeën/oceanen aan
Let op! Zee-ijs zorgt niet direct voor zeespiegelstijging: dit ligt namelijk al in de
zeeën/oceanen.
2) Smeltende gletsjer
Gletsjer smelt smeltwater komt in rivier terecht rivier mondt uit in zee
zeeniveau stijgt.
3) Terugvering
Gewicht op een gedeelte van een continent wordt minder stuk continent
komt omhoog gewicht op een gedeelte van een aardplaat wordt meer
dit gedeelte gaat naar beneden (clou is de zachtere binnenkant in de mantel
van de aarde) op ene plek zeespiegel gezakt, op de andere plek zespiegel
gestegen
4) Bodemdaling
Erosie/verwering
Continent wordt door erosie/verwering lager, zeespiegel kan gelijk
blijven zeespiegel is relatief gezien hoger geworden (dichterbij de
oppervlakte van een continent gekomen)
Grondwaterwinning
Grondwaterwinning oppervlakte daalt in verhouding is de
zeespiegel hoger komen te liggen
5) Uitzettend zeewater
Als zeewater uitzet, wordt het een grotere massa. Deze massa heeft niet
onbeperkt de ruimte zeespiegel stijgt.
Sferen
Er worden vier verschillende sferen onderscheiden bij aardrijkskunde:
Atmosfeer gasvormig omhulsel van de aarde
Lithosfeer aardkorst + harde gedeelte van de mantel
Hydrosfeer gedeelte van de aarde dat uit water bestaat
Biosfeer al het leven op de aarde
De atmosfeer bestaat uit twee sferen:
De troposfeer (onderste 10 km)
De troposfeer gaat van warm naar koud (verwarmd van beneden = aarde)
warmte kan stijgen wolkvorming weersverschijnselen.
De stratosfeer (10-40 km)
In de stratosfeer gaat het van koud naar warm (verwarmd van boven = zon)
warmte stijgt niet (want is al boven) geen wolkvorming geen
weersverschijnselen.
, Aardrijkskunde Klimaatvraagstukken
Hoofdstuk 1: het klimaatsysteem
De temperatuurgradiënt in de troposfeer = -6ºC per 1000 meter.
Zonlicht
Zonlicht wordt omgezet in warmte of blijft licht (door weerkaatsing).
Zonlicht wordt weerkaatst door: wolken, aardoppervlakte, aerosolen, gassen.
Albedo = het deel van het naar de aarde gestuurde licht dat de aarde
weer terug de ruimte in zendt.
De zon straalt zeer kortgolvig (uv) + kortgolvig licht uit. De ozonlaag houdt het zeer
kortgolvige licht tegen, maar laat het kortgolvige licht door. Er gebeuren dan twee
dingen:
Weerkaatsing: zonlicht wordt weerkaatst door wolken, aerosolen, gassen en
het aardoppervlak kortgolvig.
Absorptie: deel van het zonlicht dat ondanks alle factoren toch het
aardoppervlak bereikt, wordt omgezet in warmte aardoppervlak gaat
warmte uitstralen langgolvig.
Broeikasgassen en het effect van kort-/langgolvige straling
- Broeikasgassen en licht broeikasgassen laten lichtstraling (kortgolvig) door
- Broeikasgassen en warmte broeikasgassen absorberen warmtestraling
(langgolvig)
Broeikaseffect = kortgolvige zonnestraling die het aardoppervlak bereikt wordt
omgezet in warmte en door de aarde als langgolvige straling uitgestraald. Het
meeste van deze warmte wordt weer opgenomen door de broeikasgassen
(waterdamp, CO2, wolken) en terug naar de aarde gestraald. Doordat de warmte in
de atmosfeer blijft wordt het steeds warmer.
Luchtcirculatie
60º NB L (zee) Klok tegen
30º NB H (zee) Klok mee
0º L (op Afrika)
30º ZB H (zee) Klok tegen
60º ZB L (zee) Klok mee
Conclusie:
H vanaf
L naartoe
Bij hoge luchtdrukgebieden stijgt warmte lucht + waterdamp op regen invloed
op landschappen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper silz03t. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.