Goede en duidelijke samenvatting van geschiedenis tijdvak 6, de regenten en vorsten. Gebaseerd op de filmpjes van Jortgeschiedenis. Erg handig voor bij je toetsen of examens.
Hoofdstuk 6 – Tijd van Regenten en Vorsten (1600-1700)
Paragraaf 1 – Rijk door handel overzee
Kenmerkende aspecten:
Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een wereldeconomie
De bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de bloei in economisch en cultureel opzicht
van de Nederlandse Republiek
16e en 17e eeuw: opkomst van handelskapitalisme in de Republiek.
Kapitalisme = economisch systeem met als belangrijkste kenmerken; winststreven, privébezit en
concurrentie.
~ Als je winst maakt kun je het uitgeven of herinvesteren in je bedrijf zodat je bedrijf groeit
Nederlandse handelaren gaan steeds meer overzee handelen:
Voor 1585: Antwerpen was een v.d. belangrijkste handelssteden van Europa (die had die plaats
overgenomen van Gent en Brugge)
1585: Antwerpen valt in Spaanse handen -> Amsterdam groeit uit tot de grootste stapelmarkt van
Europa.
Stapelmarkt = plaats waar aangekochte producten waar nog geen koper voor is in pakhuizen worden
opgeslagen totdat ze goedkoper aanbiedt of totdat de prijzen zich gunstig hebben ontwikkeld zodat
het weer doorverkocht kan worden.
~ Belangrijkste handel is de handel met het Oostzeegebied (Scandinavië, Duitsland, Polen etc.)
~ Republiek gaat ook deelnemen aan wereldeconomie (=economie waarbij goederen uit
verschillende delen van de wereld onderling worden verhandeld).
Hiervoor worden twee grote bedrijven opgericht:
1602: VOC (Verenigde Oost-Indische Compagnie) -> richt zich vooral op handel met Azië
1621: WIC (West-Indische Compagnie) -> richt zich vooral op handel met West-Afrika en India
Wat zijn het voor bedrijven?
VOC:
Economie
Monopolie op Nederlandse handel met Azië (dus enige bedrijf dat daarmee mag handelen)
Belangrijkste producten: specerijen, zijde, porselein etc.
Kapitaal via aandelen
Politiek
Bestuur over overzeese handelsposten en koloniën
Kon zelf verdragen afsluiten
Eigen soldaten in dienst
WIC:
Economie
Monopolie op Nederlandse handel met West-Afrika en Amerika
Belangrijkste producten: zilver, slaven, plantageproducten
Kapitaal via aandelen
Politiek
Eigen soldaten
Kaapvaart tegen Spanje (WIC kwam vooral in gebieden waar Spanje heel sterk was, zij
kregen dan ook de opdracht om Spaanse schepen te kapen. Tot 1648 was dit het
belangrijkste doel van WIC)
Bestuur over overzeese handelsposten en koloniën
, Afsluiten van verdragen
Beide bedrijven groeien enorm, VOC zelfs tot grootste bedrijf ter wereld. Opbloei van de handel
zorgt voor opbloei van de gehele economie:
Om al die handelsproducten te vervoeren, kunnen ze nu schepen bouwen in de nijverheid.
En tonnen en touwen etc.
Ook landbouw kan innoveren; ze hoeven zelf geen graan meer te verbouwen, maar ze
kunnen allerlei andere commerciële handelsgewassen verbouwen om die weer verder te
verhandelen
Daarom is de 17e eeuw voor de republiek op economisch gebied de Gouden Eeuw. Andere landen
zijn daar best jaloers op, die proberen dan ook Nederlandse handel tegen te gaan d.m.v.
mercantilisme (=economisch stelsel dat bestaansmiddelen in eigen land wil versterken door de
export van eigen producten te bevorderen en import van buitenlandse producten tegen te houden)
Paragraaf 2 & 3
Gouden Eeuw (Deel 1)
(Hoe is Republiek anders dan andere landen?)
Kenmerkend aspect:
De bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de bloei in economisch en cultureel opzicht
van de Nederlandse Republiek
Politiek (hoe wordt de samenleving bestuurd?)
Decentraal bestuur (geen 1 koning die macht naar zich toe heeft getrokken, macht is juist
heel erg versnipperd) -> particularisme (gewesten/steden streven vooral hun eigen plan na)
Macht lag in handen van kleine groep regenten (geen mensen van adel, maar burgers uit de
steden
Het bestuur in de Republiek had een burgerlijk karakter
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper charlottejanssenn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
