Week 4: Codificatie in Frankrijk en Nederland, juridisch
humanisme
Hoofdstuk 5: Codificatie in Frankrijk
Na val West-Romeinse rijk: 476 (vroege middeleeuwen)
- Romeinse rijk blijft in theorie voortbestaan
o Romeins recht blijft geldend recht
Maar meer invloed van Germaans recht
- Personaliteitsbeginsel (Germaans)
o Gallo-Romeinen en Germanen konden op verschillend territoir
naar verschillend recht leven
Lex Romana Visigothorum voor Romeinse onderdanen
Lex Barbara Visigothorum voor Germaanse onderdanen
o Zuid-Frankrijk: Romeins recht blijft gelden uit kracht van
gewoonte
Romeins recht bestond uit leges (keizerlijke constituties)
en ius, die bleven bestaan tot aan de wetgeving van
Justinianus
- Brevarium Alaricianum (voor-Justiniaanse recht)
o Vele leges en ius daarin voorzien van interpretatio
o Waarom Brevarium interessant?
Bevat officiële wetsuitleg, die mede tot wettekst is
verheven
Gezag interpretatio even groot als tekst zelf
Exclusieve gelding codificatie
Pas in 12e eeuw door Justiniaanse wetgeving verdrongen
De koning als keizer in zijn koninkrijk
Verdeling imperium Karel de Grote
- Verdrag van Verdun (843)
o West-Francië
o Middenrijk
o Oost-Francië
Feodalisme
- Overal in Europa brokkelde het centrale gezag af door feodalisme
o Feodalisme: “binnendringen van het privaatrecht in het
domein van het publiekrecht, ofwel de algehele privatisering
van de maatschappij”
- Ook invloed op het recht
o Rechtsregels werden niet toegepast omdat zij in het verleden
plechtig van kracht waren verklaard door een koning, niet
omdat zij waren opgetekend, maar simpelweg omdat zij
generaties lang reeds werden toegepast wet werd
gewoonte
Noord (pays du droit coutumes)
, - Wet gewoonte en personaliteit territorialiteit
- Opkomst coutumen: inheems en streekgebonden
Zuid (pays de droit écrit)
- Lex Romana Visigothorum CIC
- Romeins recht: coutume ecrité
o De geschreven gewoonte die werd toegepast, “niet om
redenen van zijn gezag, maar op gezag van zijn rede”
- Lodewijk (1543-1715)
o In Frankrijk geldt de gewoonte en niet het ius scriptum
(Romeins recht) en dat het laatste in de streken waarin men
het gebruikt zijn gelding ontleent aan het feit dat het als
gewoonterecht is erkend
Vastlegging gelijkwaardigheid keizer en koning
- “Wat den vorst behaagt, heeft kracht van wet”
o Wetgevingsbevoegdheid koning
- “De vorst is aan de wetten niet gebonden; de vorst staat boven de
wet”
o Absolute macht
- “In wereldlijke zaken erkent de Franse koning geen meerdere”
o Innocentius III
- “De koning van Frankrijk is keizer in zijn rijk”
Koning en rechtsvorming; Ordonance des Montilz-les-Tours
- Ordonnantie van Montilz-les-Tours: 1254
o Optekening en homologatie (bekrachtiging) regionale
gewoonterechten
- Homologatie door geleerde rechters
o Ontstaan Droit Francais commun
- Geen codificaties
o Gezag ontleend aan toepassing door rechter
Declaratoir karakter
- Beperking unificatie recht en invloed Romeins recht
De parlementen (gerechtshoven)
- Bestond uit: geestelijkheid + adel
- Parlementen (decentralisatie streven)
o Soeverein in eigen rechtsgebied
o Arrêt de reglement: wetgeving in de vorm van een rechterlijke
uitspraak geen machtenscheiding
o Droit d’enregistement: koninklijke wetten van kracht na
inschrijving parlementaire registers
o Droit de remontrance: kritische opmerkingen wetsvoorstellen
o Gevolg: rechtseenheid moeilijk te bewerkstelligen
- Machtenstrijd koning – parlementen
o Koning wil eenheid en codificatie centraal en absoluut
geregeerd koninkrijk
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper wiesvanderdonk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.