Strafrecht
Samenvatting jaar 1, periode misdaad en straf
NHL Stenden hogeschool
2019/2020
Week 1
Strafrecht houdt zich bezig met het bestraffen van personen die een strafbaar feit hebben
gepleegd.
De staat heeft het monopolie op straffen: de enige die een verdachte van een strafbaar feit
voor de rechter kan brengen is een officier van justitie.
Slachtoffers van strafbare feiten hebben de mogelijkheid om als benadeelde partij
schadevergoeding te verzoeken aan de strafrechter: Voegen in de strafprocedure
Doel van straffen:
1. Vergelding: geeft genoegdoening aan slachtoffer: de dader komt er niet zomaar mee
weg.
2. Preventie: voorkomen dat nogmaals een strafbaar feit wordt gepleegd.
- Speciale preventie: gericht op dader.
- Generale preventie: gericht op maatschappij, afschrikken en waarschuwen van
anderen.
Wetboek van strafrecht: materieel strafrecht
Wetboek van strafvordering: formeel strafrecht
Commune strafrecht: recht in Sr en Sv
Bijzonder strafrecht: strafbepalingen in andere wetten en lagere regelgeving
Bepalingen van boek 1 Sr zijn ook van toepassing op feiten die strafbaar worden gesteld in
bijzondere strafwetten en lokale strafwetgeving.
De strafbepaling bestaat uit een delictsomschrijving (welk gedrag is strafbaar) een
kwalificatieaanduiding (ontbreekt vaak, hoe het gedrag juridisch moet worden genoemd) en
een strafbedreiging (welke soort straf en het maximum dat mag worden opgelegd).
Vierlagenmodel, componenten van strafbaar feit
Strafbaar feit: Een menselijke gedraging de valt binnen de grenzen van een wettelijke
delictsomschrijving, die wederrechtelijk is en die verwijtbaar is.
1. Menselijke gedraging
Gedrag moet verricht zijn door een mens. De mens moet de gedraging verrichten. Ook nalaten
kan strafbaar zijn.
2. Wettelijke delictsomschrijving (bestanddelen)
De gedraging moet vallen binnen de grenzen van een wettelijke delictsomschrijving,
gedragingen zijn pas strafbaar als zij in de strafwet terug te vinden zijn.
Legaliteitsbeginsel art. 1 Sr
, - Een feit moet gekwalificeerd kunnen worden om strafbaar te kunnen zijn
- Een feit is enkel strafbaar uit kracht van een daaraan voorafgaande wettelijke
strafbepaling
Dit in verband met rechtszekerheid
Om een gedraging juridisch te duiden moet het feitelijk gedrag soms vertaald worden naar een
juridische duiding. Je moet de wet dan interpreteren.
Kwalificatie: de bewezenverklaarde feitelijke gedraging uit de tenlastelegging juridisch
benoemen art. 350 Sv
3. Wederrechtelijkheid (element)
Wedderrechtelijk: in strijd met het recht. Het gaat om de gedraging. Met het vervullen van de
delictsomschrijving is de wederrechtelijkheid meestal een gegeven.
Als er sprake is van een rechtvaardigingsgrond, is er ook geen wederrechtelijkheid
(noodweer). > ontslag van alle rechtsvervolging OVAR.
Art. 350 lid 1 Sr: wederrechtelijkheid is hier een bestanddeel en geen element. Dus als er geen
sprake is van wederrechtelijkheid, dan is de delictsomschrijving niet vervuld.
4. Schuld (element)
Had dader andere optie dan overtreden van de wet? Verwijtbaarheid / schuld. Geen straf
zonder schuld. Geen verwijtbaarheid als er sprake is van een schulduitsluitingsgrond
(ontoerekeningsvatbaarheid) > ontslag van alle rechtsvervolging OVAR.
Bestanddeel: onderdelen waaruit de delictsomschrijving bestaat.
Element: voorwaarden voor strafbaarheid die niet in de delictsomschrijving zijn opgenomen.
Als een persoon voldoet aan de bestanddelen, wordt de delictsomschrijving vervuld.
Vervolgens dient voldaan te zijn aan de elementen om gestraft te kunnen worden.
Misdrijven: boek 2 Sr
Overtredingen: boek 3 Sr
Belang van onderscheid
- Absolute competentie rechter
- Poging tot overtreding en medeplichtigheid aan overtreding niet strafbaar.
- Verschil in soorten dwangmiddelen.
Formele delicten: een specifiek omschreven activiteit, de handeling is strafbaar gesteld
Materiële delicten: niet de handeling is strafbaar, maar het veroorzaken van een gevolg is
strafbaar gesteld.
, Commissiedelicten: actief handelen
Omissiedelicten: nalaten te handelen
Oneigenlijk omissiedelict: in de wet staat het als commissiedelict geformuleerd, terwijl het
wordt gepleegd door een nalaten (onthouding verzorging baby)
Gekwalificeerde delicten: in de delictsomschrijving is een extra strafverzwarend, bestanddeel
t.o.v. het gronddelict art. 300 en 301 Sr
Geprivilegieerde delicten: in de delictsomschrijving is een extra straf verlichtend bestanddeel
art. 290 Sr
Causaliteit:
Leer van de redelijke toerekening
Conditio sine qua non: bij het ontbreken van een schakel in de reeks van gebeurtenissen, zou
het gevolg zijn uitgebleven.
Causa-proximaleer: de veroorzakende factor die het dichts bij het gevolg zit, moet juridisch
gezien als oorzaak gelden.
Voorzienbaarheidsleer: de handeling waarvan kan worden gezegd dat deze een gevolg heeft
dat naar algemene ervaringsregels redelijk voorzienbaar was.
Formeel strafrecht: Procesdeelnemers
- Verdachte
Vermoedelijke dader
Onschuldspresumptie: iedere vermoedelijke dader wordt onschuldig aangehouden tot het
tegendeel bewezen is.
Redelijk vermoeden dat een strafbaar feit is gepleegd, dat voortvloeit uit feiten of
omstandigheden.
1. Zwijgrecht (cautie verplicht aangeven) art. 29 Sv. Nemo tenetur: verdachte mag niet
worden gedwongen zichzelf in een strafrechtelijke procedure te wikkelen.
Pressieverbod: geen ongeoorloofde druk op verdachte
Verzuim van cautie art. 359a Sv
2. Recht op rechtsbijstand
Verhoorbijstand: tijdens het verhoor op politiebureau bijstand krijgen
Consultatiebijstand: halfuur voor onderzoek praten met advocaat
Verdachte heeft erop recht op onder 4 ogen met zijn advocaat te kunnen spreken. Kan worden
beperkt in belang van onderzoek.
3. Recht op kennisneming van processtukken
Bijv. proces-verbaal van een verhoor.
- Raadsman: advocaat
- Getuige
Hun verklaringen vormen bewijs
Ooggetuigen hebben het zien gebeuren. Vaak het slachtoffer.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper allishadevicqdecumptich. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
