We kunnen pas ontdekken of er sprake is van spel door te letten op de signalen die
aangeven dat er sprake is van spel.
Dit maakt dat we spel dus niet kunnen definiëren dor te beschrijven hoe het gedrag
eruit ziet, maar op basis van de zogenaamde dispositionele kenmerken.
(Kenmerken die betrekking hebben op de manier waarop en de intentie waarmee het
gedrag wordt uitgevoerd.)
3 kenmerken uit bestaande definities die met elkaar overeenkomen.
1. Intrinsieke motivatie Een kind speelt omdat hij./zij het leuk vind en niet
omdat het moet of omdat er een opdracht aan is gekoppeld. Je speelt omdat
het plezierig is om te spelen.
2. Eigen regels en betekenissen geven aan het spel en aan attributen.
3. Actief bezig zijn Meestal een waarneembare actie. Echter is dagdromen en
fantaseren ook een vorm van spel waar een kind eigen regels en
betekenissen creëert.
Werkdefinitie van spel Er is sprake van spel wanneer men actief bezig is om het
plezier in de bezigheid op zich (autotelisch) en men daarbij eigen regels en
betekenissen aan die bezigheden toekent.
Hoofdstuk 2 Het belang en functie van spel
3 stromingen binnen over de functie van spel:
1. Spel als motor voor de ontwikkeling
2. Spel als verbeelding
3. Spel als zelfverwerkelijking
Spel als motor voor de ontwikkeling
Vygotsky ‘Zone van de naaste ontwikkeling’. Kinderen leren vaardigheden om te
spelen. Een kind vind het fantastisch om te fietsen en leert het zo steeds beter.
Spel al verbeelding
Het heeft vooral een verwerkende en wensvervullende functie. Een kind kan in spel
uiting geven aan wensen, driften en emoties die hij in de werkelijkheid niet kan of
durft te tonen.
Spel als zelfverwerkelijking
Het spel wordt gezien als een geheel eigen en persoonlijke manier van omgaan met
de wereld.
Flow Toestand waarin men zich niet meer bewust is van zichzelf en van de wereld
om zich heen, maar volledig ‘opgaat’ in het bezig zijn op zichzelf.
,Hoofdstuk 3 De verschillende verschijningsvormen van spel: De spelontwikkeling
Er zijn beschrijvingen gemaakt van de spelontwikkeling waarbij men de
spelontwikkeling koppelde aan een specifiek ontwikkelingsgebied.
Cognitief, motorisch, sociaal of emotioneel.
Piaget Legt nadruk vooral op de relatie tussen spel en cognitieve ontwikkeling.
Oefenspel: Kenmerkt zich door herhalen van zintuiglijke en/of motorische
handelingen.
Symbolisch spel: In dit spel stellen objecten, handelingen en/of personen andere,
veelal afwezige, objecten en/of personen voor.
Spelletjes met regels: In dit spel vind er competitie plaats tussen meerdere spelers.
Erikson & Vermeer Legde nadruk op de relatie tussen spel en sociale
ontwikkeling.
Spelontwikkeling volgens Erikson
Naarmate kinderen zich verder ontwikkelen breidt hun spelwereld zich steeds verder
uit. Hij beschrijft de spelontwikkeling dan ook vanuit 3 verschillende spelwerelden.
1. Spel in de autokosmische wereld Spelwereld vanuit het eigen lichaam.
Hoofdzakelijk herhalen van zintuiglijke waarnemingen.
2. Spel in de microsfeer De wereld met hanteerbare dingen. Materialen
worden nu bewust gehanteerd.
3. Spel in macrosfeer Samen spelen met anderen.
Spelontwikkeling volgens Vermeer
Legt ook de nadruk op relatie tussen spel en de opbouw van de persoonlijkheid.
1. Spel in de lichamelijke wereld Tasten en aanraken. Het beleven van de
wereld en het eigen lichaam door middel van de zintuigen is kenmerkend voor
het spel in deze wereld.
2. Spel in de hanteerbare wereld Speelt voornamelijk met materialen en laat
zich ook leiden door de verschillende mogelijkheden van het speelgoed.
3. Spel in de esthetische wereld Uiterlijke verschijning is heel belangrijk.
Inrichten van een poppenhuis.
4. Spel in de illusionaire wereld Er worden verhalen gespeeld met poppen
uit het poppenhuis.
Sensopatische spel Het spel met ongevormde materialen zoals klei, water en
modder.
Spelend bewegen Herhalend bewegen van het lichaam.
Spelend groeperen Voorwerpen die bij elkaar horen worden gegroepeerd.
Spelend construeren Tekening of bouwwerk maken.
Spelend ordenen Poppenhuis of garage mooi inrichten.
, Imiterend spelen Spel waarin kinderen gebeurtenissen uit hun omgevende wereld
nadoen.
Parten laat zien data kinderen stapje voor stapje steeds beter in staat zijn om samen
te spelen.
- Niet-bezig zijn
- Solitair spel
- Toekijkgedrag
- Parallelspel
- Associatief spel
- Supplementair, coöperatief spel
In het volgende stuk zijn de verschillende spelindelingen geïntegreerd tot een
algemene indeling.
Simpel manipuleren/sensopatisch spel (vanaf 3-4 maanden)
Het steeds opnieuw (laten) bewegen van voorwerpen of (delen van) het eigen
lichaam. Rammelen met een rammelaar. Sensopathische spel.
Spelend combineren (vanaf ca. 9 maanden)
Een kind speel met verschillende materialen. Blokken uit een doos doen en er weer
terug in doen.
Functioneel spel (vanaf ca. 13 maanden)
Nu combineert en gebruikt het kind het materiaal zoals het eigenlijk bedoeld is. Het
kopje wordt op het schoteltje gezet.
Symbolisch spel (vanaf ca. 18 maanden)
Het kind doet voor het eerst ‘alsof’.
Fantasie-/rollenspel en constructiespel (vanaf 3,5-4 jaar)
Inhoud van het spel wordt uitgewerkt. Het kind gebruikt nu taal om een spelscene
neer te zetten. Fantasie wordt leidraad.
Spelen met regels (vanaf 6 jaar)
Competitief element. Computer en videospellen.
Hoofdstuk 4 De ontmoeting met de wereld van mensen met een verstandelijke
beperking.
De spelontwikkeling verloopt op dezelfde manier als die van kinderen zonder
beperking, maar gaat in een langzamer tempo. Hun spelontwikkeling gaat gelijk op
met hun algehele ontwikkeling, die immers ook vertraagd verloopt.
Het is opvallend dat er bij het spel van kinderen met een verstandelijke beperking
minder diepgang in zit dan bij een kind zonder beperking . Ook is het vaak hetzelfde
spel en weinig variatie.
Ook hebben kinderen met een beperking vaak moeten met het symbolische spel.
veel kinderen hebben hierbij hulp nodig.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Rosanne1994. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.