Week 1
Onderwerp: rol van de rechtspraak; toegang tot het recht; kosten procedures; alternatieven
voor procedures; onderhandelen
Arbeidsprocesrecht: hoofdstuk 1
HOOFDSTUK 1: ‘Toegang tot het recht’
§1.1
Functies burgerlijk-/arbeidsprocesrecht:
1. Rechtsbescherming of rechtsverschaffing (rechten verwezenlijken)
2. Geschilbeslechting (en oplossen)
3. Tegengaan van eigenrichting
4. Rechtsvorming en rechtseenheid (realiseren van materieel recht)
Werkt de huidige vorm van geschilbeslechting? Rechtspraak is vaak ingewikkeld, kostbaar en
traag. Het project KEI moest dit oplossen door eenvoudiger en sneller procedures online te
laten verlopen. KEI staat ‘on hold’.
Positie rechter, is hij geschilbeslechter of probleemoplosser? Respectievelijk een lijdelijke
positie vs. een actieve houding. Nog geen eenduidig antwoord op deze vraag.
Toegang
- Art. 17 Gw: Niemand kan tegen zijn wil worden afgehouden van de rechter die de wet
hem toekent. Je kunt dus wel vrijwillig anders overeenkomen (arbitrage).
- Art. 6 EVRM: Ieder heeft recht op een eerlijke en openbare behandeling van zijn zaak,
binnen redelijke termijn, door een onafhankelijk en onpartijdig gerecht. Jurisprudentie:
toegang moet ‘effectief’ zijn, belemmeringen niet toegestaan.
- Openbaarheid vastgelegd in artt. 27 (zitting) en 28 (uitspraak) Rv.
- Grondwetswijziging (als gevolg van het niet bestaan van een grondwettelijk recht op
een eerlijke procedure) is in de maak.
- Europese Commissie ziet toe op effectiviteit, kwaliteit en onafhankelijkheid van
rechtssystemen in lidstaten.
- Advocaat als poortwachter, moet zich inzetten voor schikkingsmogelijkheden.
§1.2 Belemmeringen
Recht op eerlijke procedure staat niet aan iedere belemmering in de weg. Heffen van
griffierechten is toegestaan. EHRM: toegang dient gefaciliteerd te worden door systeem van
rechtsbijstand.
EHRM Airey
Schending art. 6 EVRM aangenomen, omdat mw. Airey onvoldoende middelen had om een
advocaat te betalen, waardoor zij afzag een echtscheidingsprocedure te voeren. Het Ierse recht
voorzag niet in rechtsbijstand financiering van rechstwege. Hoogst onwaarschijnlijke
mogelijkheid om procedure zelf op een effectieve manier te voeren doet daar niet aan af.
§1.3 Rechtshulp
,Nederland kent systeem van gefinancierde rechtshulp afhankelijk van inkomen (eigenbijdrage
+ vergoeding + lagere griffiekosten). Wel risico bij proceskostenveroordeling, omdat niet naar
inkomen gekeken wordt.
In het arbeidsrecht kan het lidmaatschap van een vakbond het recht op rechtshulp verschaffen.
Andere optie is een rechtsbijstandverzekering met dekking voor arbeidsgeschillen.
§1.4 Kosten procedure
- Advocaat kosten
- Griffierecht
- Proceskostenveroordeling (artt. 237, 238 en 239 Rv) bij verlies (griffierecht en salaris
gemachtigde van andere partij)(komt meestal niet neer op een volledige vergoeding
van de gemaakte kosten)
- Bij verzoekschriftprocedure art. 289 Rv (eindbeschikking kan
proceskostenveroordeling inhouden)
- Bij misbruik van procesrecht kan een integrale proceskostenveroordeling toegekend
worden.
§1.5 Arbitrage
Arbiter neemt rol van rechter over op grond van de in de arbitrageovereenkomst opgenomen
geschillen (artt. 1020 en 1021 Rv). Kan ook voortvloeien uit cao. Niet alle geschillen lenen
zich voor arbitrage. Komt veel voor in arbeidsrecht, omdat het vaak in cao’s geregeld is.
Voordelen:
- Specifieke deskundigheid arbiter
- Vertrouwelijk karakter
- Eenvoud en snelheid
- Laagdrempeligheid
- Lagere kosten
Opvallend is dat de kantonrechter als absoluut bevoegde rechter in arbeidszaken deze
voordelen al kende.
Nadelen:
- Gebrek aan onafhankelijkheid
- Ontbreken van openbaarheid
- Gebrekkige juridische kennis arbiters
- Hoge kosten
- Vernietiging van arbitraal vonnis kan slechts op gronden uit art. 1065 Rv
HR ABN AMRO/Teisman:
art. 1020 lid 5 Rv en 1021 Rv kunnen leiden tot een geldige arbitrageovereenkomst in een
cao-beding. HR heeft erg makkelijk de binding van werknemer aan arbitraal beding
vastgesteld.
Tendens in consumentenrecht om arbitraal beding op zwarte lijst te zetten, tenzij bedenktijd
van een maand.
Kritiek op de rechtspraak is goed mogelijk nu een arbitraal beding zelfs geldig is wanneer het
slechts in de cao is opgenomen, en in de arbeidsovereenkomst die cao van toepassing is
verklaard.
§1.6 Geschillenregeling bij cao
In cao’s komen bepalingen voor dat geschillen over te toepassing van de cao aan een
geschillencommissie moet worden voorgelegd. Commissie is vaak paritair (vakbonden en
werkgeversorganisaties vertegenwoordigd + een door beide aangewezen voorzitter). Minder
, bezwaarlijk dan arbitrage omdat commissie onafhankelijker is en na de uitspraak, de gang
naar de rechter nog open staat. Daarnaast zijn er (bijna) geen kosten aan verbonden voor
werknemer en heeft rechter nadien een volledige beoordelingsvrijheid. Dit geldt niet als
bindend advies wordt afgesproken. HR: Zonder ondubbelzinnige overeenkomst, waarbij
afstand is gedaan van de gang naar de rechter, is de uitspraak niet bindend.
Week 2
Onderwerp: procedures algemeen
Arbeidsprocesrecht: hoofdstukken 2 tot en met 6
HOOFDSTUK 2: ‘Procederen in arbeidsrecht – algemeen’
§2.1 Soorten procedures
In het arbeidsrecht kunnen verschillende soorten procedures worden gevoerd.
Instanties:
- Kantonrechter, als civiele rechter (art. 93 Rv) of op gezamenlijk verzoek van partijen (
art. 96 Rv).
- Team ‘civiel’ van de rechtbank, bij statutair directeur BV/NV (art. 2:131 en 2:241
BW).
- UWV, ontslagaanvragen op bedrijfseconomische gronden en op basis van langdurige
arbeidsongeschiktheid (art. 7:671a BW).
- UWV, verzoek om deskundigenoordeel (art. 7:629a BW) en vraag naar nakoming re-
integratieverplichtingen (art. 7:671b BW).
- Ondernemingskamer, schending art. 25 WOR (voor schending art. 27 WOR wel naar
Ktr.).
- Kanton-voorzieningenrechter, civiele spoedkwestie (art. 254 lid 5 Rv) of naar
voorzieningenrechter (art. 254 lid 1 Rv).
- Arbiter, bij arbitrageovereenkomst.
- Hof (hoger beroep) en Hoge Raad (cassatie).
- College voor de Rechten van de Mens.
- Huis voor Klokkenluiders.
Socialezekerheid
- UWV + beroep bij Centrale Raad van Beroep.
§2.2 Procedure bij de kantonrechter: verzoek, dagvaarding en spoed
Kantonrechtersprocedures
1. (gewone) dagvaardingsprocedure
2. Verzoekschriftprocedure
3. Voorziening in de dagvaardings- dan wel in de verzoekschriftprocedure
4. Toestemming op grond van art. 27 WOR
Verzoekschriftprocedures
- Art. 7:686a lid 2 BW: gedingen krachtens afdeling 9 (alle ontslagprocedures) worden
bij verzoekschrift ingeleid.
- Lid 3: ‘verband houdende vorderingen’ mogen bij verzoekschrift worden aangebracht,
maar mag ook bij dagvaarding (als ontslag al aanhangig is, is verzoekschrift
makkelijker). Bijv. verzoek tot ontheffing non-concurrentiebeding, betaling van loon
over periode voorafgaand aan ontslag etc.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Denisevo. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.