Paragraaf 6.1 – Een wereldeconomie .
- wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een wereldeconomie
Handelskapitalisme
In 1594 spraken kooplieden met elkaar af om een compagnie op te richten voor een
ontdekkings- en handelsreis naar Azië. In de compagnie werd enorm veel geld gestoken, wat
ertoe leidde dat ze eindelijk de route naar Indië vonden. Door de luxe handel met Azië en
andere landen ontstond het kapitalisme, het economisch systeem waarbij personen geld in
een onderneming investeerden om er winst uit te halen. In de tijd van ontdekkers en
hervormers groeide het handelskapitalisme verder door de overzeese ontdekkingsreizen.
Daar was veel geld voor nodig waardoor machtigen en rijken gingen samenwerken. In de tijd
van regenten en vorsten kwam het handelskapitalisme echt tot bloei, wat vooral kwam door
Nederland. In 1600 waren er namelijk na de ontdekking van Indië in Nederland 8
compagnieën die in 1602 op gingen in een groot bedrijf; De Verenigde Oost-Indische
Compagnie, de VOC.
de VOC
De VOC kreeg van de Nederlandse regering monopolierecht. Ook mocht de VOC verdragen
sluiten met vorsten, oorlog voeren en gebieden besturen. De VOC verkocht aandelen
waardoor de kopers mede eigenaren werden van het bedrijf, hierdoor kregen ze een enorm
kapitaal waaruit ze alles betaalden. Bijna alle winst werd in de onderneming gestoken, dat
maakte de VOC zo bijzonder. De VOC was het eerste bedrijf ter wereld dat het geld in de
onderneming liet zitten. Ook werd het VOC bestuurd door aparte bestuurders (niet de
aandeelhouders dus) uit steden en ze verkozen een gouverneur-generaal in Azië als
hoogste bestuurder.
Handelsnetwerk van de VOC
De VOC veroverde met geweld een monopolie op de Molukken, en verjoeg de Portugezen,
Spanjaarden en Engelsen. De Molukkers werden gedwongen alleen met de VOC te
handelen, toen daar in 1621 een opstand door kwam moordde het VOC-leger bijna het hele
dorp uit. Daarna stichtte ze plantages waar slaven uit Indië te werk werden gesteld. Later gaf
de gouverneur generaal het bevel om Jakarta en Java te vernietigen. Hij bouwde hier de
stad Batavia en benoemde het tot zijn hoofdkwartier en tot verzamelplek van de VOC
schepen. De VOC had verder nog factorijen aan de kusten van China, Japan, India, Perzië
etc. De VOC was dus een echte multinational
Handelsnetwerk van de WIC
Rond 1600 werden kooplieden ook actief bij West-Afrika, de Caribische eilanden en zuid en
noord Amerika. In 1621 werd daarom de West Indische Compagnie, de WIC opgericht. De
WIC kreeg monopolie op handel bij de Atlantische Oceaan. Ook kreeg de WIC van de
Nederlandse Overheid recht op kaapvaart, omdat ze Spaanse schepen moesten hinderen.
Piet Hein veroverde daardoor in 1628 een complete Spaanse zilvervloot. De WIC had
handelsposten, forten en eilanden langs de Atlantische Oceaan
begin van een wereldeconomie
Gebieden van over de hele wereld werden door de handel met elkaar verbonden, er
ontstond een wereldeconomie.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper itswood. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.