Samenvatting
Samenvatting hoofdstuk 11
In dit document staat een samenvatting van hoofdstuk 11, biologie, 5vwo, nectar. Er staat afbeeldingen bij voor de verduidelijking en de juiste binastabellen worden ook genoemd
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 5 pagina's
Voorbeeld 3 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
, Biologie H11 - Voeding en vertering11.1 - Gezond eten
- Voedingsmiddelen = producten die mensen voor hun voeding gebruiken
- Voedingssto en = sto en die je lichaam uit de voedingsmiddelen opneemt
Voedingsstof Ook wel Functies (An)organisch Bevat
Koolhydraten Suikers Brandstof, reservestof en bouwstof Organisch CHO
Vetten Lipiden Brandstof, bouwstof, en warmte-isolatie Organisch CHO
Eiwitten Peptiden Bouwstof Organisch CHON
Soms ook brandstof
Mineralen Zouten Bouwstof en onderdeel van chemische processen Anorganisch Na+, Cl-, K+, Mg2+
Vitamines Beschermende stof Organisch CHO
Water Bouwstof, oplosmiddel, transportvloeistof en warmtebu er Anorganisch HO
- Organische sto en bevatten een CH-verbinding
De WHO geeft per voedingsstof een aanbevolen hoeveelheid. De Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid
(ADH), dit zijn gemiddelden
Voor koolhydraten, vetten en eiwitten worden percentages gegeven
Additieven zijn toevoegingen van conserveringsmiddelen en kleur-, geur- en smaaksto en. Soms worden ze
vermeld als E-nummer. De Aanvaardbare Dagelijkse Inname (ADI) van additieven en contaminanten is te
vinden in T95A, als het molecuul er niet in staat is het veilig.
- Slikbeweging = met tong het voedsel je slokdarm induwen
- Op de kop kunnen doorslikken komt omdat slokdarm peristaltische beweging
maakt
Vertering van voedsel vindt plaats in de darmen, het duurt ongeveer 24 uur
Verteringsenzymen maken grote moleculen klein genoeg de membranen van
darmwandcellen te kunnen passeren naar het bloed
- Voedingsvezels/ballaststo en = bepaalde slecht verteerbare koolhydraten
stimuleren de darmperistaltiek en ze houden water vast om ontlasting soepel te
houden
- Lysozymen = enzymen die de bacteriecelwand kunnen beschadigen
- Darm ora = bacteriën die in de darmen leven (1-2 kg)
- Functies: sto en afbreken, vitamine K maken, concurreren met schadelijke
bacteriën
Darmplooien zijn voor grotere oppervlakte, ongeveer 300 m2
Darmepitheel scheidt de darminhoud (uitwendig milieu) van de rest van het lichaam
De microvillus verdwijnen met de tijd waardoor uiteindelijk minder molecuulopname
plaatsvindt
Resorptie is de opname van sto en in het interne milieu, dit gaat makkelijker door groot
oppervlak
Passief = van hoge naar lage concentratie
Actief = van lage naar hoge concentratie (kost ATP)
Alle darmepitheelcellen zijn door eiwitten strak aan elkaar verbonden, dit heet Thigh- junction
Zorgt ervoor dat darminhouden en ziekteverwekkers niet in het interne milieu terecht komen
fl ffff ff ff ff ff ff ff
, 11.2 - Vitaminen en mineralen
- Vitaminen = organische sto en die je lichaam niet zelf kan maken en waar je lichaam er weinig
van nodig heeft
- Antioxidant —> C en E
- Hormoon-achtige functie —> D
- Co-enzym met rol bij stofwisseling —> B
Hydro ele vitaminen verlaten via de nieren weer snel het lichaam —> elke dag groente/fruit nodig
Hydrofobe vitaminen kunnen ‘stapelen’ in je lichaam —> mogelijk ziek worden
- co-ezym = organisch molecuul dat een bijdrage levert aan de reactieversnelling door het enzym
Vitamine A
- Retinol is meest voorkomend in dierlijk voedsel, tekort kan tot blindheid leiden
- Retionoïden worden door levercellen uit retinol gemaakt, ze activeren DNA en stimuleren
celdeling en ontwikkeling
Een tekort aan vitamine A remt de aanmaak van darmepitheelcellen —> vocht in de darmen
Vitamine C
- In verhouding tot andere vitaminen heb je vrij veel nodig op een dag (90 gram)
- Nodig voor functioneren van bindweefsel —> steun/vormgeving organen gemaakt uit collageen
- Fungeert als co-enzym bij het koppelen van OH-groepen aan het procollageen
- Mineralen = anorganische zouten. In het water vormen ze ionen die als bouwsto en worden
gebruikt.
Ion Werking
Ca2+ Opbouw botten
Doorgeven boodschap zenuwcel
Fe2+ Opbouw hemoglobine
Na+ Werking zenuwcellen
K+ Werking zenuwcellen
Zn2+ Werking van meer dan 100 enzymen
- Spoorelementen = mineralen waarvan je maar heel weinig nodig hebt in je dagelijkse voeding
fi ff ff
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Liekedg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 56326 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen