Naam
Naam school
Modern boek
Niveau 4
BOEKVERSLAG NEDERLANDS
Hanna Bervoets – Alles wat er was
PRIMAIRE GEGEVENS
TITEL
Alles wat er was
AUTEUR
Hanna Brouwers
UITGEVER
Amsterdam/Antwerpen: Atlas Contact, 2013, 2e dr
AANTAL PAGINA’S
283
GENRE
Post-apocalyptische roman
TITELVERKLARING
De romantitel slaat op de situatie vóór de knal, op “DE OUDE SITUATIE” 1. Verschillende keren blikt Merel terug
naar die oude tijd. Toen was “ALLES ER NOG”2, scheurde je blaadjes van een kalender voor weer een nieuwe
dag1, geloofde je in de kracht van internet, verstuurde je berichtjes, bekeek je foto's en filmpjes, smachtte je
“STEEDS VAKER NAAR ANDERE ZAKEN”3, reden er auto's, ruisten bomen, krijsten vogels 4, was iedereen “MET
DE TOEKOMST BEZIG. ALTIJD. OVERAL”5.
Toch zijn Merels gedachten aan ‘alles wat er was’ verre in de minderheid vergeleken met haar gedachten over de
'nieuwe' situatie, waarin alles op z'n kop is gezet en normen en waarden drastisch zijn veranderd.
MOTTO
Dit boek heeft geen motto
ONDERTITEL
Dit boek heeft geen ondertitel
AUTEUR
Hanna Bervoets, is werkzaam als freelance journaliste en schrijft columns voor onder andere Marie Claire, CJP
Magazine, Viva en de Volkskrant. Haar columns voor Volkskrant Magazine zijn gebundeld in Leuk zeg doei en
kennen groot succes. In 2009 debuteert ze met de roman Of hoe waarom.
1
BERVOETS, 2013, P. 30
2
BERVOETS, 2013, P. 22
3
BERVOETS, 2013, P. 32
4
BERVOETS, 2013, P. 45
5
BERVOETS, 2013, P. 116
, SOORTEN BOEKEN
Alles wat er was is de derde roman van Bervoets. In haar eerste roman, Of hoe waarom, wil de moeder van de
hoofdpersoon koste wat kost een ster maken van haar dochter. In Lieve Céline, haar inmiddels verfilmde tweede
roman, wordt beschreven dat de obsessie voor een idool zo ver kan gaan, dat de fan zich met het idool
identificeert. Alles wat er was betekent thematisch gezien een wending in haar werk. Overeenkomsten tussen de
drie boeken zijn de bijzondere structuur en de tragisch-komische toon. 6
BIBLIOGRAFIE
Of hoe waarom (2009)
Lieve Céline (2011)
Alles wat er was (2013)
Efter (2014)
Ivanov (2016)
Fuzzie (2017)
GENRE
EPIEK – PROZAGENRE – ROMAN
MODERNE ROMAN SOCIALE ROMAN
In Alles wat er was bestudeerd Bervoets de sociale relaties tussen mensen. Daarbij staan vooral de inrichting en
veranderingen daarvan, sociale problemen centraal. De grote verandering in Alles wat er was is ‘de nieuwe
situatie’.
Zoals je kunt lezen onder het kopje ‘karakters’ heeft Bervoets personages uit verschillende klassen in één ruimte
samen gezet. Ze legt hiermee de nadruk op de uitbeelding van de sociale verhoudingen en gedragingen van de
personages naar elkaar. “IK WILDE AL HEEL LANG IETS DOEN MET MENSEN IN EEN AFGESLOTEN RUIMTE –
DE SOCIALE PROCESSEN IN ZO'N SITUATIE VIND IK HEEL INTERESSANT.” “MIJN BOEK DRAAIT HET NIET
ALLÉÉN OM SOCIALE VERHOUDINGEN, MAAR OOK OM HET OVERLEVEN ONDER EXTREME
OMSTANDIGHEDEN. WEINIG VOEDSEL, NAUWELIJKS SLAAP. WANNEER RAKEN GEDRAGSCODES
ONDERGESCHIKT AAN VERMOEIDHEID? HOE RANTSOENEER JE EEN VOEDSELVOORRAAD WANNEER JE NIET
WEET HOE LANG JE NOG VAST ZULT ZITTEN? HOE HOUD JE JEZELF MENTAAL EN FYSIEK BEZIG ALS JE
OMGEVING NAUWELIJKS PRIKKELS BIEDT?”7
SCIENCEFICTION POST-APOCALYPTISCHE FICTIE
In post-apocalyptische fictie staan de gevolgen van ‘de ondergang van de wereld’ centraal. Alles wat er was valt
onder de categorie van dit subgenre die gaat over gevallen die zich direct na de ondergang afspelen, en waarin de
nadruk vooral ligt op de laatste overlevenden van de beschaving die zich staande proberen te houden. 8 Nadat
Bervoets had besloten dat ze een boek wou schrijven over verschillende personages die opgesloten zijn in één
ruimte “KWAM [ZE] … AL SNEL OP DE APOCALYPS.”9 Ze vond dat namelijk “EEN MOOI IDEE.”10
THEMA EN MOTIEVEN
ISOLATIE/EENZAAMHEID
“ALLES WAT INSLUIT, SLUIT UIT. DAT WEET IEDEREEN.”11
Alles wat er was draait om hoe het gedrag van mensen veranderd als ze afgesloten zijn van de buitenwereld. Alle
gebeurtenissen in het verhaal zijn het gevolg van dit isolement. Normen en waarden veranderen als gevolg van
6
KRUSE, Z.D.
7
GEERSE, 2016
8
WIKIPEDIA-BIJDRAGERS, 2018
9
VAN BEEREN, 2013
10
VAN BEEREN, 2013
11
BERVOETS, 2013, P. 133
Pagina 2
