Samenvatting
Samenvatting Democratie en Rechtsstaat H3
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- HAVO
Samenvatting Democratie en Rechtsstaat H3 havo 4/5
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Paragraaf 3.1 Verzuiling, crisis en bezetting (1919-1945)Nederland was een verzuild land tijdens het Interbellum. Totalitaire partijen kwamen op maar maakten
weinig kans. Door de Duitse inval in mei 1940 hield de democratie op te bestaan.
Democratieën in het defensief.
Hoewel er bijna overal parlementaire democratieën na de 1e Wereldoorlog waren ontstaan, kwamen die
democratieën onder druk te staan door nieuwe totalitaire ideologieën: communisme (1917 in Rusland),
fascisme( 1922 in Italië) en het nationaal-socialisme ( 1933 in Duitsland). Totalitaire regimes wilden de
samenleving beheersen en de leiders daarvan absolute macht verlenen. De ontstane economische crisis
deed hun aanhang toenemen. Door de Duitse veroveringen kwam de democratie nog verder in de
verdrukking.
Confessionele meerderheden
In 1918 werd het districtenstelsel vervangen door het stelsel van evenredige vertegenwoordiging. Men
kon voortaan alleen nog maar in de Tweede Kamer komen als men door de partij op de landelijke
kandidatenlijst was gezet. Door het stelsel van evenredige vertegenwoordiging telde elke stem.
Propaganda voor politieke partijen nam toe via verkiezingsposters,
maar ook via radio en film waardoor grote massa's konden worden bereikt. Een nadeel van het stelsel van
evenredige vertegenwoordiging was dat men al met 1% van de stemmen een zetel kon veroveren in een
Tweede Kamer van 100 leden. Daardoor deden er veel partijen mee bij verkiezingen (in 1933 54 partijen),
maar door de verzuiling hielden de grote partijen de macht.
Confessionele meerderheden
Het nu functionerende algemeen kiesrecht betekende voor de confessionelen in het hele Interbellum de
politieke macht via door hen gecontroleerde kabinetten. De sociaal-democraten werden na Troelstra's
revolutiepoging in 1918 tot 1939 buiten de regering gehouden. Pas in de jaren 1930 zwoer de SDAP de
revolutie af. De liberalen verloren alle verkiezingen en kregen in 1936 nog maar 10% van de stemmen. En
de liberalen waren verdeeld over de conservatief-liberale Vrijheidsbond en de links-liberale Vrijzinnig-
Democratische Bond.
, CPN en NSB
Door de economische crisis stond de democratie onder druk en ontstonden in Nederland naar totalitair
gezag strevende partijen. De CPN (Communistische Partij Nederland) ontstond als extreem linkse
afsplitsing van de SDAP (Sociaal Democratische Arbeiders Partij) en in 1931 ontstond onder de leiding van
Anton Mussert de extreem rechtse Nationaal-Socialistische Beweging (NSB). In 1935 behaalde de NSB bij
de Statenverkiezingen 8% van de stemmen. Daarbij werd agressief en gewelddadig optreden door de WA
niet geschuwd.
Verzuiling
Ondanks de crisis behaalden de NSB en CPN echter in de Tweede Kamer niet meer dan 4 zetels. Voor een
deel kwam dat omdat Nederland niet had meegedaan aan de Eerste Wereldoorlog.Reden lag toch vooral
in het feit dat Nederland een verzuilde samenleving was waar de leiders hun achterban stevig in de hand
hadden Het leven speelde zich binnen de eigen zuil en de eigen organisaties af.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anniekzwiers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,39. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52355 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen