Tutorial 1 Toestemming
1. In diverse gevallen kan de strafbaarheid of strafwaardigheid van bepaalde
gedragingen worden beïnvloed of zelfs weggenomen wegens toestemming van het
slachtoffer. Activiteiten in het studentenleven, deelneming aan sportwedstrijden en
het ondergaan van medische ingrepen zijn daarvoor illustratief.
2. De voorwaarden van een strafbaar feit zijn: 1. het moet gaan om een menselijke
gedraging; 2. die past binnen een wettelijke delictsomschrijving; 3. die
wederrechtelijk is; 4. en aan de schuld van de verdachte te wijten is. Toestemming
kan de wederrechtelijkheid van de gedraging aantasten, aangezien bij toestemming
niet perse sprake is van een strijdigheid met de wet/het recht.
3. Allereerst dient de veroorlovende handeling zijn verricht door iemand die bekwaam
is zijn of haar wil te uiten. Ten tweede dient de toestemming vrijwillig en op in
beginsel niet voor misverstand vatbare wijze te zijn gegeven. Verder kan een
slachtoffer slechts een geldige toestemming geven voor een bepaald strafbaar feit
dat zijn belang(en) raakt, indien hij goed op de hoogte is van de aard, ingrijpendheid
en de gevolgen van de handeling. Als laatste dient de toestemming voorafgaand of
tijdens de onder de delictsomschrijving vallende gedraging te zijn gegeven.
4. In hoeverre toestemming de (impliciete) wederrechtelijkheid kan wegnemen, is
afhankelijk van de betekenis of definitie van wederrechtelijkheid. Per
delictsomschrijving waarin de wederrechtelijkheid voorkomt, zou moeten worden
onderzocht welke, eventueel specifieke inhoud aan dit bestanddeel moet worden
gegeven.45 Indien er dus sprake is van een geldige toestemming, zou het van de
context afhankelijk moeten zijn of de toestemming een vrijspraak kan opleveren.
5. 1) de behandeling medisch geïndiceerd was met het oog op een concreet
behandelingsdoel,7 2) hij heeft gehandeld volgens medisch-professionele standaard
(‘de regelen der kunst’) en 3) hij toestemming had van de patiënt. Afkomstig uit
arrest Den Haag 30 oktober 2014, ECLI:NL:RBDHA: 2014:13243 (Haagse
borstendokter).
6. ’s Hofs oordeel dat aanmerkelijke kans bestond op letsels en infecties (zowel letsel en
infecties t.g.v. operaties door verdachte als letsel t.g.v. noodzakelijke
hersteloperaties) berust op aan b.m. ontleende vaststellingen dat verdachte zich niet
conform geldende professionele standaard als goed hulpverlener heeft gedragen.
Hof heeft i.h.b. in aanmerking genomen dat bij meeste ingrepen lichaamsvreemd
materiaal in lichaam van patiënten werd geplaatst, waarvoor hoogste graad van
steriliteit was vereist, terwijl door verdachte onvoldoende zorg is gedragen voor in dit
verband vereiste reiniging en desinfectie van benodigde ruimte en materialen. Hof
heeft voorts geoordeeld dat, door onder deze omstandigheden toch chirurgische
handelingen te verrichten, het niet anders kan zijn geweest dan dat verdachte
aanmerkelijke kans op dat gevolg bewust heeft aanvaard en dat daaraan niet afdoet
dat verdachte zijn inadequate handelen over geruime periode toeschrijft aan “een
blinde vlek”.
, 7. Aan de mogelijkheid dat hij of zij letsel oploopt. Dit hangt samen met de vrijwilligheid
waarmee men zich aan de sport- en spelsituatie onderwerpt, waarbij risico’s nu
eenmaal nimmer zijn uit te sluiten. Tegelijkertijd geldt hier de begrenzing dat het om
‘voorzienbare’ risico’s moet gaan. Het tijdens rugby ten val brengen van een
tegenstander met pijn en letsel als gevolg wordt anders beoordeeld dan dezelfde
handeling toegepast op een willekeurig persoon op straat met hetzelfde gevolg. Het
gaat hier dus ook om zorgvuldigheid en het zorgvuldig naleven van de regels van het
spel en dat daar geen excessen in voorkomen.
8. Het hof kon oordelen dat de gedragingen van de verdachte wederrechtelijk waren op
de grond dat ‘tijdens het handelen van de verdachte er wel sprake was van een
sportsituatie, maar dat dit handelen niet binnen de grenzen is gebleven van hetgeen
spelers van elkaar hebben te verwachten’ en dat de verdachte met zijn actie
gevaarlijk spel speelde, ‘hetgeen bovendien een ernstige overtreding van de
spelregels van het voetbal opleverde. Het gaat hier dus om het feit in hoeverre een
speler de bestaande regels van het spel naleeft en over hetgeen zijn tegenstander
redelijkerwijs kan verwacht qua letsel en/of gevaar dat komt kijken bij het spel. Als
een speler om een dergelijk grove wijze de spelregels overtreedt, in die trend dat een
tegenstander dit niet kan verwachten en hier logischerwijs ook niet mee zou
instemmen, kan alsnog een wederrechtelijke handeling optreden.
Werkgroepsopdracht
Mijns inziens is hier geen sprake van een mishandeling. Allereerst moet worden gesteld dat
hier sprake is van een sport – en spelsituatie waarvan beide personen op de hoogte zijn. Van
tevoren wordt afgesproken dat regels worden toegepast die voor beide bekend zijn en waar
ze zich ook aan lijken te hebben gehouden. Met andere woorden, beide vechters zijn
bekwaam genoeg om hun wil te uiten en beschikken op dat moment ook over afdoende
geestesvermogen. Ten tweede stemmen beide vechters vrijwillig en maken ze duidelijk
afspraken over de regels die voor beide bekend zijn. Ten derde zijn de twee ook op de
hoogte van de risico’s die zij lopen en de handeling die de ander mogelijk tegen hen
onderneemt. Per slot van rekening zijn het beide amateurboksers die wel enig verstand van
de sport lijken te hebben. Als laatste geschiedt de toestemming voor het gevecht. Kortom
lijken beide in te stemmen met het gevecht en toestemming te geven aan de ander om,
binnen de afgesproken regels, elkaar pijn te doen. Daarbij komt nog het feit dat beide ook
bescherming op hebben. Al met al lijkt het er dus op dat geen sprake is van mishandeling,
ook al hebben beide elkaar geschopt en geslagen, daar het erop lijkt dat dit allemaal
reglementair was en in overeenstemming met hetgeen beiden hebben afgesproken.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper thomas_zz. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.