Geïntegreerd pedagogisch handelen
In het Voortgezet Onderwijs en Beroepsonderwijs
Delia-Maria Goilo
Mei 2021
,Table of Contents
4. Pedagogisch-didactisch handelen in de leeromgeving ............................................... 3
4.3. Pedagogiek van het leren ...................................................................................................... 3
4.3.1. Effectieve didactiek ............................................................................................................................ 3
4.3.2. Directe instructie ................................................................................................................................ 3
4.3.3. Differentiëren ..................................................................................................................................... 4
4.3.4. Samenwerkend leren .......................................................................................................................... 5
4.3.5. Scaffolding .......................................................................................................................................... 6
4.4. Zelfregulering........................................................................................................................ 6
4.4.1. Affectieve/Emotionele Scaffolding ..................................................................................................... 7
4.5. Coaching en feedback ........................................................................................................... 7
4.6. Leerdoel brede talentontwikkeling ....................................................................................... 7
4.6.1. Taal ..................................................................................................................................................... 8
4.6.2. Engels .................................................................................................................................................. 8
4.6.3. Rekenen/Wiskunde ............................................................................................................................ 8
4.6.4. Mens en maatschappij ........................................................................................................................ 8
4.6.5. Mens en natuur (exacte vakken) ........................................................................................................ 9
4.6.6. Kunst en cultuur ................................................................................................................................. 9
4.6.7. Bewegen en sport. .............................................................................................................................. 9
4.6.8. Beroepsonderwijsdoelen .................................................................................................................. 10
4.6.9. 21e -eeuwse vaardigheden............................................................................................................... 10
4.7. Meervoudige intelligentie ................................................................................................... 12
5. Inclusief Onderwijs ................................................................................................. 13
5.1. Passend onderwijs .............................................................................................................. 13
5.1.1. De Zorgleerling ................................................................................................................................. 13
5.2. Handelingsgericht werken................................................................................................... 14
5.2.1. Sociaal-emotioneel domein .............................................................................................................. 15
5.2.2. Klassenorganisatie ............................................................................................................................ 16
5.3. Omgaan met gedragsproblemen ......................................................................................... 16
5.3.1. De persoonlijke kennis...................................................................................................................... 16
5.3.2. Aanpak van gedragsproblemen ........................................................................................................ 18
5.3.3. Dagelijks pedagogisch handelen: leerlingen onder elkaar ............................................................... 19
5.3.4. Uitsluiting.......................................................................................................................................... 19
5.3.5. Pesten ............................................................................................................................................... 19
5.4. Adaptieve didactiek ............................................................................................................ 21
5.4.1. Coöperatief leren .............................................................................................................................. 21
5.4.2. Scaffolding ........................................................................................................................................ 22
5.5. Zorg en school ..................................................................................................................... 22
5.5.1. Zorgaanbod in het voortgezet onderwijs ......................................................................................... 22
5.5.2. Leerlingen met een beperking .......................................................................................................... 23
6. Pedagogisch partnerschap in het vo: ouders in beeld .............................................. 24
6.1. Ouderbetrokkenheid en ouderparticipatie .......................................................................... 24
6.2. Pedagogische partnerschap ................................................................................................ 25
1
, 6.3. Loopbaan oriëntatie en -begeleiding (LOB) ......................................................................... 26
6.4. Vergroten van partnerschap ............................................................................................... 27
6.4.1. Leren samenwerken met ouders ...................................................................................................... 27
6.5. Kritiek op en ondersteuning bij het opvoeden door ouders ................................................. 28
6.6. Pedagogisch partnerschap met ouders: praktische voorbeelden ......................................... 28
6.6.1. Laagdrempelige activiteiten ............................................................................................................. 29
6.6.2. Gesprekken met ouders. .................................................................................................................. 29
6.6.3. Intake ................................................................................................................................................ 29
6.6.4. Verwerking van slecht nieuws bij ouders ......................................................................................... 29
6.6.5. Multiculturele avond ........................................................................................................................ 30
6.6.6. Huisbezoeken ................................................................................................................................... 30
6.6.7. Themaweken .................................................................................................................................... 30
7. De maatschappelijke context van pedagogisch handelen ........................................ 31
7.1. Opvoeden en opleiden in een veranderende maatschappij ................................................. 31
7.1.1. Informalisering.................................................................................................................................. 31
7.1.2. Intensivering ..................................................................................................................................... 31
7.1.3. Informatisering ................................................................................................................................. 31
7.1.4. Internationalisering .......................................................................................................................... 32
7.1.5. Individualisering................................................................................................................................ 32
7.2. Leefwerelden van de veranderende jeugd .......................................................................... 32
7.2.1. Meer heterogeniteit (verschil).......................................................................................................... 32
7.2.2. Taal ................................................................................................................................................... 33
7.2.3. Meer persoonlijke en sociale problematiek ..................................................................................... 33
7.2.4. Digitalisering ..................................................................................................................................... 34
7.3. Veranderingen op de arbeidsmarkt. .................................................................................... 35
7.4. Het onderwijssysteem ........................................................................................................ 35
7.4.1. Leerplicht .......................................................................................................................................... 35
7.4.2. Maatschappelijke ongelijkheid en selectie in het onderwijs. ........................................................... 36
7.4.3. VMBO- Meetkwaliteit en voorspellende waarde Cito-toets ............................................................ 36
7.4.4. MBO .................................................................................................................................................. 36
7.4.5. Brede school ..................................................................................................................................... 37
8. De competenties van de leraar als pedagogische professional ................................ 38
8.1. Competenties en kwaliteiten .............................................................................................. 38
8.2. De pedagogische dimensie van de competenties van de leraar ........................................... 39
8.2.1. Didactische competentie .................................................................................................................. 40
8.2.2. Pedagogische competentie............................................................................................................... 40
8.2.3. Samenwerkingscompetentie ............................................................................................................ 40
8.2.4. Aansluiting eerder en later onderwijs .............................................................................................. 40
8.3. De ondernemende docent .................................................................................................. 41
8.4. De lerende en onderzoekende leraar .................................................................................. 41
8.5. Kwaliteit van leraar en team: professioneel kapitaal ........................................................... 41
2
, 4. Pedagogisch-didactisch handelen in de leeromgeving
4.3. Pedagogiek van het leren
In deze paragraaf worden de vijf pedagogisch-didactische aandachtspunten besproken. Deze zijn
effectieve didactiek, directe instructie, differentiatie, samenwerken leren en scaffolding.
4.3.1. Effectieve didactiek
Een effectieve pedagogische-didactische aanpak wordt gekenmerkt door acties waarmee de leraar het
leren van leerlingen kan bevorderen. Dit doet de leraar door; activerend les te geven, feedback te geven,
goed gestructureerde opdrachten te geven en duidelijk instructie te geven.
De kenmerken van effectieve didactiek zijn
1. Een ondersteunende leeromgeving creëren;
2. Reflectief denken en handelen stimuleren;
3. De relevantie van het leren van iets nieuws benadrukken;
4. Leerlingen helpen met en van elkaar te leren;
5. Verbindingen maken met elders verworven competenties en ervaring;
6. Voldoende mogelijkheid om te leren aanbieden;
7. Onderzoek doen naar het onderwijsleerproces.
• Leerlingen leren het beste wanneer ze positieve relaties hebben met hun medeleerlingen en docenten
en wanneer ze in staat gesteld te worden om actief te zijn als leden van de leergemeenschap.
• Effectieve leraren bevorderen positieve relaties binnen omgevingen die zorgzaam, solidair, niet-
discriminerend en samenhangend zijn.
• Leerlingen leren het meest effectief als ze begrijpen waarom ze iets moeten leren en hoe ze in de
toekomst de nieuwe kennis, inzicht of vaardigheid kan gebruiken.
4.3.2. Directe instructie
Directe instructie is een didactische aanpak.
• De handleiding voor leerkrachten is zeer gedetailleerd en de leerstof is volledig beschreven en in
kleine eenheden opgedeeld.
• De docenten volgen de benadering stap voor stap en de leerlingen werken in kleine groepjes.
• Er wordt een hoog tempo aangehouden en er is sprake van verlengde instructie.
• De directe-instructiemethode geeft een aantal richtlijnen voor de interactie tussen docent en leerling.
Het IGDI-model is een moderne versie van het directe-instructiemodel. Het staat voor interactief
gedifferentieerd directe-instructiemodel.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper delia-mariagoilo. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,48. Je zit daarna nergens aan vast.