College 1
(03-02-2021)
Inleiding psychiatrie en strafrecht
Forensische psychiatrie
- Forum: een marktplein en de ontmoetingsplaats in het centrum van een Romeinse
stad, waar het volk samenkwam en publieke zaken besprak en waar recht werd
gedaan.
- Tak van de psychiatrie die zich bezig houdt met advies aan de rechter i.h.k.v.
rechtspraak.
Kwaliteitscontrole
Toezicht op uitgebrachte rapportages:
- Procespartijen ttz mogen op-/aanmerkingen maken op de rapportage. Rechter beslist
in het vonnis of de kwaliteit afdoende is.
- Richtlijnen:
o Verzamenling eisen is vastgesteld in het Beoordelingskader Forensische
Psychiatie, Forensische Psychologie en Forensische Orthopedagogiek
(FPPO) van het NRGD:
Voordat rapport ttz wordt gebracht, heeft deskundige de opleiding tot
Pro Jurstitia Rapporteur van het NIFP gevolgd, als voorbereiding op de
registratie in het Nederlands Register Gerechtelijk Deskundigen
(NRGD).
Moet ingeschreven staan in het BIC-register
Richtlijnen Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP) en
Nederlands Instituut voor Psychologen (NIP)
Richtlijnen ambulatente psychologische rapporte van het NIFP.
Relevante uitspraken an het Regionaal en Centraal
Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg.
NRGD stelt eisen aan de kwaliteit, betrouwbaarheid en bekwaamheid van deskundigen.
- Aanleiding wet waren bevindingen commissue Posthumus, ingesteld nav rechtelijke
dwaling in Schiedammer Parkmoord.
- Tot nu toe gericht op het strafrecht, maar worden voorbereidingen getroffen voor het
civiele recht.
Historie psychiatrie en recht
Verlichting – 19e eeuw
In 19e eeuw
- McNaughten rule = de verdachte geldt als geestelijk gezond, tenzij het tgeendeel
wordt bewezen.
o Right-wrong test: Hierbij moet worden aangetoond dat hij t.g.v. zijn
geestesziekte de aard en de strekking van de daad die hij begin niet besefte
of, indien hij ze wel besefte, dat hij niet wist dat wat hij deed verkeerd was.
e
20 eeuw:
In CP kinderen vanaf hun geboorte berechten, in 1886 een leeftijfsgrens en vanaf 1901 de
Kinderwetten aangenomen.
Rapportage PJ Abdul
25 jarige man
- Compos mentis
- Steekt gesprekspartner neer
- Zonder aanleiding
- Geen gewetenswroeging
- Antisociaal
, - Verminderd toerekeningsvatbaar
Advies: TBS
Rapportage PJ Achmed
25 jarige Somalische vluchteling
- Streke intoxicatie
- Steekt gesprekspartner neer
- Na diepe belediging
- Gewetensvol
- Geen psychiatrisch beeld
- Volledig ontoerekeningsvatbaar
Advies: Vrijspraak
Deze rapporteur heeft transculturele competenties.
De jurist en de psychiatrische diagnose
Het belang voor de jurist om te weten hoe de arts de diagnose stelt.
Het belang voor de jurist om te weten dat de psychiater afwijkt.
Toegelicht aan de hand van diabetes mellutis (suikerziekte).
College 2
(10-02-2021)
Psychiatrie en strafrecht
Psychose
“Goh, die auto rijdt de hele tijd achter me aan” denkt Piet.
- Wanwaarneming
Hij hoort een stem zeggen dat het de CIA is.
- Gehoorshallucinatie
Ze hebben een zender in zijn hoofd geplant en sturen zijn lichaam op die manier.
- Beinvloedingswaan
Ook kunnen ze zijn gedachten lezen, doordat ze uitgezonden worden via die zender en zelfs
gedachten uit zijn hoofd wegzuigen.
- Gedachteontrekking (idee dat gedachten worden onttrokken)
- Geachteuitzending (idee dat de eigen gedachten worden uitgezonden)
Ook kunnen ze hem bepaalde dingen laten denken zoals dat hij zijn vader moet vermoorden.
- Gedachteinbrenging (idee dat gedachten van buitenaf worden ingebracht)
Wanen en hallucinaties
Waan:
- Is een (a) persoonlijke overtuiging die (b) in strijd is met de werkelijkheid en (c)
oncorriceerbaar is noch (d) door het aandragen van feiten die wijzen op het
tegendeel (e) noch door logisch redeneren
- Het is een stoornis van de inhoud van het denken
Hallucinatie:
- Is een waarneming die (a) voor waar wordt aangenomen en (b) daadwerkelijk wordt
ervaren (c) bij afwezigheid van een corresponderende externe prikkel
- Het is een stoornis van de waarneming
, - Subtiele disfunctie tijdens kinderjaren
- Progressieve disfunctie 2 tot 3 jaar vóór eerste psychotische episode (in alle
gevallen?)
- Verloren bij psychotische episode
- Stabilisatie / non-progressie in de tijd of erger bij elke episode?
Schizofrenie vs. Psychotische stoornis
Er is veel discussie over de term ‘schizofrenie’. Het idee leeft dat de term onvoldoende
passend is en het wenselijker is te spreken van ‘psychotische stoornissen’. Psychotische
stoornissen worden allen gekenmerkt door psychose: een veranderde beleving van de
werkelijkheid die waarnemen, denken en emoties beïnvloedt.
- Ook in de algemene bevolking komen psychotische symptomen voor
- Ongeveer 8% van de volwassen algemene bevolking heeft weleens psychotische
ervaringen gehad, zoals wanen of hallucinaties.
- 4% van deze mensen lijdt in zulke mate aan deze symptomen dat ze hulp behoeven.
- 2-3% voldoet ooit in het leven aan de criteria voor een psychotische stoornis (Veling
et al., In Press).
Levensverwachting van mensen met schizofrenie 20-25 jaar korter
Delevensverwachtingvan mensen met schizofrenie ligt ongeveer 20-25 jaar lager dan
delevensverwachtingvan de algemene bevolking. De belangrijkste verklaring hiervoor is de
twee tot drie keer zo grote kans op hart-en vaatziekten bij mensen met schizofrenie.
Dit hogere risico hangt samen met zowel leefstijl (bijvoorbeeld roken, inactiviteit en voeding)
als de behandeling met antipsychotica. Mensen met schizofrenie hebben ook vaker last van
metabole problemen, die kunnen bijdragen aan een lagere levensverwachting.
- Niet natuurlijke doodsorzaak bij 9-13%
- T.o.v. algemene bevolking ligt dit percentage 20-50 X hoger
Psychiater & Psycholoog
Psychiater: een arts met na de academische opleiding een specialisatie tot psychiater
- Geneeskunde (6 jaar)
- Arts
- Specialisatie (4,5 jaar)
Psycholoog: na academische opleiding een opleiding tot gz-psycholoog, en soms tot
klinisch psycholoog (niet beschermde titel)
- Na jaar WO-bachelor Psychologie, master
- Opleiding gz-psycholoog
- Opleiding klinisch pscyholoog
Jurist – spychiatrische diagonse
Het belang voor de jurist op te weten hoe de arts een diagnose stelt en dat de psychiater
afwijkt.
- Geen gouden standaard voor vrijwel geen enkele iagnose!
- Diagnostiek gebaseerd op consensus
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Nicoletjex. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.