De Diagnostische Cyclus
Klinische Psychodiagnostiek: informatie verzameld over de cliënt en diens omgeving met
oog op het ontwerpen van de meest adequate aanpak van de problemen die door de cliënt zelf
of door diens omgeving zijn gesignaleerd.
Belangrijke punten:
• Klinische psychodiagnostiek: diagnostiek
• Klinisch diagnosticus: diagnosticus
• Het beslissen op basis van eigen ervaringen en intuïtief: aangeduid als klinisch
onderdeel in literatuur.
• Noodzaak van opleiding in de diagnostische besluitvorming
3 ontwikkelingen in het gedragsonderzoek (belangrijk voor diagnostiek):
- Het onderzoek naar de kwaliteit van het ongewapende oordeel
- De ontwikkelingen in de besliskunde
- Het ontwikkelen van prescriptieve kaders ten behoeve van de professionele diagnostiek
Type Type
Hulpvraag (C) diagnostische vragenstelling Type onderzoek
Cliënt hulpvraag (D) (C en D) (D)
Diagnosticus SAMEN Diagnosticus
Hulpvraag, vraagstelling, onderzoeksvraag
Niet elke hulpvraag is een diagnostische hulpvraag
Diagnostische hulpvraag: samen/gezamenlijk geherformuleerd tot een vraagstelling
Voor en nadelen van diagnoses en classificaties:
Voordelen: Betere communicatie met professionals en ouders; systematisch onderzoek naar
aard, voorkomen, oorzaak en gevolg; duidelijke koppeling met prognoses; en met
behandelingsmogelijkheden
Nadelen: Stigmatiserend; te simplificerend, gaat voorbij aan omstandigheden en relaties die
van belang zijn bij de ontwikkeling van psychopathologie; zet aan tot onjuist gebruik
,Taxonomie van hulpvragen, vraagstellingen typen en onderzoek typen (Vanuit De Bruyn,
Tabel 3.1, pagina 32)
Prototype Type Type Code
diagnostische vraagstelling onderzoek
hulpvraag
Hoe moet ik Verheldering Op zoek naar hoe je Verhelderend VHD
verwoorden wat het klacht gedrag van
ik t.o.v. mij/dit het kind kan
kind ervaar? verwoorden) =
klachtanalyse.
Wat is er met Onderkenning Wil graag weten dus Onderkennend ODK
mij/dit kind aan onderkennen of er
de hand? sprake is van een
stoornis) bijv "heeft
mijn kind ADHD?" =
probleemanalyse,
Waarom is dit Verklaring Op zoek naar Verklarend VKR
met mij/dit kind mogelijke
aan de hand verklaringen van de
problemen
(=verklaringsanalyse)
Hoe kan ik/dit Indicatie Vragen gericht op Indicerend IDC
kind het best oplossing of advies
geholpen over omgang met het
worden? probleem) =
indicatieanalyse.
• De combinatie tussen diagnostische hulpvragen, vraagstellingen en typen onderzoek
representeert het diagnostische scenario.
• Het doel van diagnostische onderzoek is een optimaal antwoord op de hulpvraag
geven van de cliënt
• Als er combinaties van hulpvragen voorkomen: er is bijna nooit sprake van neutrale
volgorde van de diverse type onderzoek, maar van intrinsieke noodzakelijke volgorde
,Diagnostische scenario: geordende sequentie van diverse typen onderzoek
• Verhelderend onderzoek is het eerste uitgangspunt
• 0-scenario: wanneer er geen overgang is naar een volgend type onderzoek
(verhelderend onderzoek> tot conclusie dat verder onderzoek niet nodig is)
• 1-scenario: wanneer het 0-scenario slechts met één type onderzoek wordt uitgebreid
(één keer de overgang gemaakt van het ene type onderzoek naar de andere)
• 2-scenario: Na het verhelderend onderzoek twee overgangen
• 3-scenario: Probleem onderkennen om verklaring te geven
Diagnostisch scenario
• Hulpvraag van cliënt (niet elke hulpvraag = diagnostische hulpvraag)
• Diagnostische hulpvraag
• Uitsplitsen
• Soort vraagstelling -hypotheses
• Soort onderzoek
Correspondentie van onderzoekstypen, stappen en onderzoekscomponent in het
diagnostisch scenario (Vanuit De Bruyn, tabel 3.2 pagina 34)
Onderzoekstype Stap Component Code
Verhelderend 1 Klachtanalyse KA
Verhelderend à een
uitspraak over welke
hulpvragen gekoppeld
zijn aan de
klachtervaringen.
Onderkennend 2 Probleemanalyse PA
Onderkennend à wat
er aan de hand is en
om welke stoornis het
gaat.
Verklarend 3 Verklaringsanalyse VA
Verklarend à een
uitspraak over de
condities die het
probleem hebben
veroorzaakt.
, Indicerend 4 Indicatieanalyse IA
Indicerend à wat er
gedaan kan worden
om het probleem aan
te pakken.
We onderscheiden tussen: verhelderende, onderkennende, verklarende en indicerende
diagnose als uitkomsten van onderzoek. Zo heb je ook verhelderende, onderkennende,
verklarende en indicerende hypothesen (die nog getoetst moet worden voor een diagnostische
besluitvorming).
1. Klachtenanalyse: Hier verzamelt de diagnosticus de klachten die herkend wordt door de
cliënt. De uitkomst van de klachtenanalyse is een ordening van de klachten die door de cliënt
onderschreven en herkend worden en waarop diens hulpvragen betrekking hebben: de
verhelderende diagnose.
2. Probleemanalyse: Situaties of gedragingen van de cliënt waarover de diagnosticus
aanneemt dat er sprake is van verstoord ontwikkeling of psychosociale aanpassing (verband
tussen klachten en problemen). Uitkomst probleemanalyse is benoeming van probleem: de
onderkennende diagnose.
3. Verklaringsanalyse: Empirisch getoetste uitspraken over condities. Verklaringen die niet
getoetst zijn, zijn hypothesen. De uitkomst van de verklaringsanalyse is een samenhangend
beeld, waarin een of meerdere condities met een bepaalde mate van waarschijnlijkheid als
verklaring voor het probleem gelden: de verklarende diagnose.
4. Indicatieanalyse: Empirisch of theoretisch onderbouwende aanbevelingen voor een of
meerdere interventies (recommandaties). De uitkomst van de indicatieanalyse is een lijst van
indicaties in de zin van aanbevelingen voor mogelijke interventies (samen een globaal,
interventiedoel): de indicerende diagnose.
De Diagnostische Cyclus:
Diagnostisch cyclus Kapstok/systematische
aanpak: 5 vragen)
1. Aanmelding: reden voor 1. Over wie gaat het? Verschillende
aanmelding doelgroepen (gezin,
individu, leeftijd,
chronische aandoening,
setting
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Keylareeder. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,79. Je zit daarna nergens aan vast.
