Samenvatting sportbeleidsontwikkeling:
Beleidswijzer:
In een nota staat:
- Ambities
- Keuzes
- Plannen komende jaren
Startnotitie/visiedocument:
- Aanleiding/urgentie
- Situatieanalyse
- Trends/ontwikkelingen
- Visie van gemeente op het beleid
Kadernota:
- Hoofdlijnen wat ze komende jaren willen
- Wat doen ze daarvoor
- Financiële kader
- Gebaseerd op informatie, onderzoek en eerdere resultaten.
Beleidsnota:
- Inzicht in ambities
- Keuzes
- Activiteiten
- Gewenste resultaten hoe, met wie en in welke periode
Uitvoeringsnota:
- Hoe de doelen te bereiken?
Verschillende rollen van gemeente:
- Uitvoerder: gericht op het zelf uitvoeren van sport- en
beweegactiviteiten, de exploitatie en beheer van
sportaccommodatie, de realisering van sportvoorzieningen en/of het
organiseren van sportevenementen.
o Gemeente zet zelf middelen in en is verantwoordelijk
o Er is inhoudelijke en procesmatige sturing
o Beleid en uitvoering onder 1 dak
+: goed zicht op kwaliteiten van uitvoering en houdt initiatief voor
nieuwe projecten.
-: initiatief vanuit samenleving neemt af en ambtelijk apparaat moet
diversiteit aan competenties en vaardigheden hebben.
- Regisseur: houdt een wijze van sturen in die is gericht op de
afstemming van de actoren, hun doelen en handelingen tot een
samenhangend geheel, met het oog op een te behalen resultaat.
Een regisserende gemeente stelt zich op als verbinder binnen de
lokale samenleving, zonder dat ze over de partijen formeel
zeggenschap heeft of hier verantwoordelijkheid voor draagt.
, o Gericht op eigen kracht, initiatief en ideeën van burgers en
partijen
o Veel vertrouwen naar externe partners
o Brengt mensen en partijen samen om doet beroep op
expertise en kracht
o Kaderstellend
o Geen formele, hiërarchische sturing horizontale relatie
o Directe invloed op proces en inhoud en kan in overleg
bijsturen.
+: actieve betrokkenheid van burgers en externe partijen, mede
invloed op inhoud en proces en er is sprake van borging en
verduurzaming van activiteiten.
-: afhankelijkheid van partijen is te groot, belangen van partijen
voeren boventoon, stroperigheid tijdens proces van samenwerking
en realiseren resultaten laat op zich wachten.
- Facilitator: creëert de juiste voorwaarden voor initiatieven van
burgers en/of organisaties die bijdragen aan het behalen van een
bepaald resultaat of die een doel dichterbij te brengen.
o Ondersteunend en voorwaardenscheppend
o Inhoudelijk afstand en durven los te laten
o Ruimte voor nieuwe initiatieven
o Eigen kracht en initiatief van burgers en organisaties zijn
leidend
+: Gericht op eigen kracht, initiatief en ideeën van burgers en
partijen, organisatie en uitvoering bij externe organisatie en veel
vertrouwen naar externe partners.
-: geen inhoudelijke sturing en minder zicht op voortgang en gevaar
dat alleen de partijen met grote plannen zich melden.
- Stimulator: enthousiasmeert, motiveert, moedigt aan en bevordert
initiatieven, ideeën en/of activiteiten die positief bijdragen aan de
opgestelde (beleids)doelen.
o Initiatief altijd bij gemeente
o Breed palet met manieren om te stimuleren
(informeren/regelingen/enthousiasmeren/rolmodellen)
o Niet zelf de regie en geen directe, actieve sturing
o Stimuleren is doelgroep specifiek
+: gemeente kan zelf bepalen waar ze zich op richten, vrijwilligers,
breed palet voor stimuleren
-: boodschap sluit niet aan op doelgroep, stimuleren is te veel
eenrichtingsverkeer en gemeente kan te veel op afstand komen en
zicht verliezen.
Regiegemeenten: Een gemeente die bij de uitvoering van haar taken
niet meer alles zelf doet, maar samen met andere organisaties,
instellingen en inwoners probeert haar beleidsdoelen te bereiken.
, Regie voeren: De manier waarop de gemeente binnen die samenwerking
grip probeert te houden, zodat wat de gemeente belangrijk vindt toch
wordt gerealiseerd.
Twee belangrijke begrippen:
- WAT (de te bereiken doelen)
- HOE (de manier waarop die doelen worden bereikt)
Stappenplan voor het ontwerpen van beleid en het organiseren
van betrokkenheid:
Stap 1: Aanleiding:
- Afhankelijk van de lokale situatie, wens of fase van het beleid maak
je als gemeente een keuze voor een startnotitie, kadernota,
beleidsnota of uitvoeringsnota. Het creëren van draagvlak van
cruciaal belang voor goed sport- en beweegbeleid.
- Het is altijd goed om aanleiding of urgentie te noteren.
Stap 2: Procesarchitectuur:
- Hoe ziet het proces om te komen tot sport- en beweegbeleid, een
visie of een integrale nota eruit?
- Je moet betrokkenheid en draagvlak bij verschillende groepen
creëren.
- Betrokkenen positiever als ze bij de ontwikkeling worden betrokken.
Draagvlak creëren:
1. Bepalen wie je nodig hebt om te komen tot je eindproduct en
bepalen wat de rol van eenieder is (participatieladder,
netwerkanalyse).
De participatieladder is een instrument om de betrokkenheid van
burgers (de mate van participatie), maar ook (maatschappelijke)
organisaties en samenwerkingspartners weer te geven.
- Trede 1: informeren Burgers en organisaties worden alleen
over de plannen geïnformeerd.
- Trede 2: raadplegen De gemeente bepaalt in grote mate zelf de
agenda, koers en oplossingen, maar vraagt burgers en organisaties
om commentaar, vaak binnen vastgestelde kaders.
- Trede 3: adviseren De gemeente stelt in beginsel de agenda
samen maar laat burgers en organisaties problemen en oplossingen
aandragen en formuleren.
- Trede 4: coproduceren/co-creatie De gemeente en
betrokkenen komen samen een agenda overeen en zoeken
gezamenlijk naar oplossingen. Alle betrokkenen werken op basis van
gelijkwaardigheid.
- Trede 5: (mee)beslissen De gemeente laat de besluitvorming
over aan de betrokkenen, waarbij de ambtelijke organisatie een
adviserende rol vervult. Voorwaarde voor participatie is dat
betrokkenen vooraf weten welke invloed zij hebben, welke
randvoorwaarden er zijn en wat het uiteindelijke doel is.