1 ongeslachtelijke voortplanting
celdeling
- cellen kunnen zich reproduceren (voortplanten) door celdeling
celdeling = er ontstaat uit een moedercel twee identieke dochtercellen, die dezelfde genetische eigenschappen
bevatten
• is van belang bij voortplanting en groei van een organisme
• door celdeling kunnen cellen vervangen worden
- bij ongeslachtelijke voortplanting ontstaan door celdeling nakomelingen die genetisch identiek zijn aan de ouder
- eencellige organisme planten zich ongeslachtelijk voort dmv. celdeling
• de eencellige deelt zich waarna beide cellen uitgroeien tot volledige organismen
• er is geen genetische variatie
- ongeslachtelijke voortplanting komt ook bij planten voor zoals: knollen,
bollen en uitlopers
op kunstmatige wijze
- kunstmatige manieren van ongeslachtelijk voortplanten:
• stekken, enten, klonen en weefselkweek
celcyclus
- de erfelijke eigenschappen van een organisme liggen vast in het DNA
• voordat een cel deelt, wordt het DNA in de chromosoom gekopieerd
↳ ontvangt elke nieuwe cel bij de deling een nieuwe set chromosomen
- aan het begin van een celdeling specialiseren (oprollen)
- de chromosomen zich, ze worden korter en dikker
- na de celdeling ontrollen de chromosomen weer
- bij planten, dieren en schimmels begint de celdeling met de deling van
de celkern
mitose = de kerndeling
na de mitose snoert de cel tussen de kernen in en ontstaan er twee nieuwe kernen
plasmagroei = nieuw cytoplasma dat de cellen vormen na de deling
het aantal celorganellen neemt toe
- de celcyclus bestaat uit de Interfase en de mitose
M-fase = periode waarin de kerndeling en de celdeling plaatsvinden
Inter fase = de periode tussen twee celdelingen, de G 1-, G2- en de S-
fase
chromosomen zijn niet zichtbaar
S-fase = halverwege de Interfase wordt van elk DNA-molecuul een kopie gemaakt,
een DNA-replicatie of DNA synthese
- de kopie blijft tijdelijk vastzitten aan het DNA waarvan de kopie is gemaakt
centromeer = de plaats waar de kopie vastzit aan het DNA
- zolang de DNA-moleculen nog aan elkaar vastzitten worden ze
chromatiek genoemd
na de 5- fase bestaat een cel dus uit twee chromatiden
G1 -fase = de periode tussen de M- en de S-fase
G2-fase = de periode tussen de S-fase en mitose
G0-fase = de periode waarin er geen deling optreedt
- op verschillende momenten in de celcyclus controleert het
controlesysteem of de stappen goed zijn verlopen
, mitose
- tijdens de Interfase vindt verdubbeling van de chromosomen plaats
Centriolen = kleine cilindertjes van eiwit buisjes
Centrosoom = een gebied waarin bij dierlijke cellen twee eenwieler liggen
- tijdens de profase worden de chromosomen zichtbaar
elk chromosoom bestaat uit twee chromatiek
het centrum is verdubbelt en elk beweegt zich naar een kant van de cel
- in de prometafase hebben de centrumen een spoel figuur van microtubuli gevormd
het hem membraan verdwijnt, tussen de centrosomen groeien trekdraden of
microtubuli
de microtubuli vormen een soort koepel om de chromosomen = spoelfiguur of
kernspoel
- de chromosomen bevinden zich in een vlak tussen beide centrum en in de Metafase
een deel van de microtubuli hecht aan de centromeer van elk chromosoom
- in de anafase krimpende microtubuli in de kernspoel
de beide chromatiden van elk chromosoom bewegen van elkaar af naar
tegenovergestelde plaatsen in de cel
beide moleculen worden weer chromosomen genoemd
- tijdens de telofase vormt zich een nieuw kernmembraan en er ontstaan twee cellen
de cel snoert zich tussen beide kernen in
- doordat de chromosomen eerst verdubbelt zijn en daarna weer zijn gesplitst bevat de
nieuwe cel evenveel chromosomen als de moedercel
klonen
- klonen wordt bij planten vaak gebruikt om gunstige erfelijke eigenschappen te behouden
op kleine schaal worden ook dieren gewoon t voor bo. onderzoeken
embryosplitsing = het klompje cellen dat na de bevruchting ontstaat wordt in tweeën of vieren verdeeld
door embryosplitsing kunnen dieren kunstmatig worden gemunt
celkern transplantatie = er worden onbevruchte eicellen uit een dier gehaald, uit de eicellen worden de celkernen
verwijderd, de celkernen van
een ander dier met goede erfelijke eigenschappen wordt in de 'lege' eicel geplaatst
H2 voortplanting
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper myrt2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.
