Samenvatting over hoofdstuk 16 uit het biologieboek Nectar van VWO 5. Gaat over alle soorten kringlopen en ecosystemen. Compact, maar bevat alles wat je moet weten en alles is duidelijk uitgelegd. Ondersteund met plaatjes en linkjes naar handige filmpjes. Begrippen dikgedrukt en onderstreept. Als j...
H16 – SYSTEEM AARDE EN DE
MENS
16.1 KOOLSTOFKRINGLOOP EN KLIMAAT
FOTOSYNTHESE
Eencellige autotrofe organismen > CO2 naar oceanen > fotosynthese en omzetting in CaCO 3
Afname CO2 > temperatuurdaling > ontwikkeling eencelligen
Systeem aarde – alle complexe voedselwebben en ecosystemen op aarde
KOOLSTOFVOORADEN
Fossiele brandstoffen liggen opgeslagen in sinks (bodemvoorraden) (sinks kunnen ook CaCO3 opslaan)
Organisch materiaal ligt opgeslagen in permafrostgebieden
In oceanen/zeeën wordt afgestorven plankton op de bodem
opgeslagen
Er zit ook veel vanuit CO2 stoffen opgeslagen in de biomassa van
planten/dieren
KOOLSTOF STROOMT
https://www.youtube.com/watch?v=JrDXrjBN5C8 (binas tabel)
Koolstof uit sinks kan vrijkomen door erosie/vulkaanactiviteit
Lange koolstofkringloop: koolstofstroom atmosfeer > sinks >
atmosfeer duurt 100en miljoen jaren
Snelle koolstofkringloop (tot 1000en jaren): dissimilatie
MENSEN EN KOOLSTOF
Lichaam/vervoer/grondstoffen hebben koolstofverbindingen nodig >
hogere CO2-concentratie > verandering kringloop
DE TEMPERATUUR OP AARDE
Natuurlijk broeikaseffect – broeikasgassen (CO2/H2/CH4/N2O) in atmosfeer hebben warmte-isolerende
werking
Meer CO2 > teveel vastgehouden > versterkt broeikaseffect
Broeikasgas absorbeert warmte en weerkaatst dit in alle richtingen
METHAAN EN DISTIKSTOFMONOXIDE
GWP – in welke mate een broeikasgas sterker is dan CO 2 (hoog bij CH4 en N2O)
NH4 afkomstig van: landbouw/afval/veeteelt/fossiele brandstoffen/moerasgas uit permafrost
N2O afkomstig uit bacterieverwerking in oceanen/mest of uitgespoeld NO 3-
OP WEG NAAR KLIMAATBEHEERSING
Klimaatverandering heeft veel nadelige gevolgen (overstromingen/droogte/overmatige regen etc.)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lottevanderlee. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.