Samenvatting studieboek Geschiedeniswerkplaats tweede fase vwo handboek historisch overzicht van Tom van der Geugten (Hoofdstuk 3) - ISBN: 9789001814755, Druk: 2, Uitgavejaar: - (China)
3.1. Het Chinese Keizerrijk 1842-1911
1842: het Chinese rijk bestaat al meer dan 2000 jr
- Centrale gezag van keizer is bewaard gebleven+ landbouwstedelijke samenlevenleving
bestaat nog
- Wel periodes van invasies/opstanden maar gevolgd door stabiliteit/eenheid
- Keizerlijke families van troon maar opvolgers pasten zich aan aan de traditionele
normen/waarden en bestuurssysteem
Bestuur gebaseerd op confucianisme= streven naar harmonie/orde en chaos vermijden.
->houden aan traditionele deugden – plichtsbetrachting, beleefdheid en eerbied voor ouderen
-> vrouwen gehoorzaam aan mannen/ voorouder verering/gehoorzamen
* Hierarchie: keizer bovenaan. Hemels mandaat om te regeren+ toestemming hemel+ veel
ambtenaren.
*Mandarijnen=staatsambtenaren, leerden Confucius
19e eeuw: Dynastie van Qing – afk uit Mantsjoerije, kleine minderheid
Han Chinezen meerderheid.
Periode van rust, vrede en welvaart. Bevolkingstoename. China was welvarendste rijk op aarde.
= Chinezen vonden China centrum van wereld en beschaving.
Vanaf 19e eeuw
Verlies van macht door politieke crises, hongersnoden en corruptie (afpersing van onderdanen).
Verslaving aan opium (afkomstig uit India)
Hebzucht bestuurders+ machtswellust verzwakten centrale gezag.
Modern imperialisme 19e eeuw
Keizer wees in 1757 1 haven toe waar buitenlanders mochten komen-> Kanton.
Handel Engelsen: kochten thee in China en betaalden met zilver, maar ook verkoop van opium.
1839: keizer Daoguang laat 1 mio kilo Opium vernietigen-> Engelsen kwaad_> oorlog (eerste
opiumoorlog).
Chinezen waren kansloos tegen technologisch + organisatorisch superieure Britten.
1842: einde oorlog. Britten mochten in 5 havensteden handel drijven. Verdrag van Nanking
Hongkong werd afgestaan als compensatie voor oorlogsverliezen +=> belangrijkste handelsstad.
Andere westerse landen sloten ongelijke verdragen met China (weinig rechten voor China)
1856: Tweede Opium oorlog.
Frans Britse troepenmacht bezette Peking.
1
, China moest nog eens 10 havens openstellen+ Opiumhandel werd vrijgegeven
Ook andere westerse landen kregen handelsrechten in verdragshavens waar hun onderdanen
exterritoriale rechten kregen.
Buitenlanders leefden in CONCESSIES: aparte gebieden met rechtspraak van moederland.=>
westerse uitstraling
REACTIE China op westerse invloed
Invloed riep woede volk op + aantasting ontzag keizer.
Bovendien: hongersnood door overbevolking, landbouw kon het niet aan. =>> Taipingopstand.
Han chinezen werden opgeroepen tot verzet tegen Mantsjoe duivels/Qin dynastie. => tempels
van boedisten werden vernield. ZUID China. Neergeslagen in 1864
Hun Leer: afschaffen prive bezit, weg met confucianisme, mannen en vrouwen gelijk, weg met
luxe/genotzucht, rijke boeren/grootgrondbezitters werden vermoord.
Tegelijk: Nianopstand, NOORD China. Leus: dood aan de rijken, help de armen. Neergeslagen in
1868 met hulp westerse landen.
GEVOLG: veel doden, gewonden, verwoest, epidemieen/hongersnoden
ZELFversterkingsbeweging: hervormers aan het hof probeerden te moderniseren..
=>DOEL: machtig en welvarend land te maken. Zonder invloed van westen met keizer
Resultaat op ec/militiar/bestuurlijk terrein, vnl in de steden. Maar weinig moderne fabrieken in
steden, en dan in handen van buitenland.
1894: Oorlog China (korea)- Japan 1895: einde met vredesverdrag
Chinezen verloren door betere bewapening en organisatie Japan.
Verdrag: Korea+Taiwan werden kolonie van Japan+ Japan krijgt concesssies in Chinese
havensteden.
Westen zag zwakte China- nieuwe golf westers imperalisme. Duitsland stuurt oorlogsvloot => lijft
Qingdao in/bouwden treinstation/bierbrouwerij.
Andere westerse landen kregen ook wijken. Importheffingen werde opgelegd, opium
belangrijkste importproduct.
Nederlaag in oorlog: hervormers (ook keizer Guangxu) wonnen terrein, bouw moderne
spoorwegen. WEERSTAND
CIXI (tante keizer) verzet zich, was werkelijke machthebber.
KOMST Zendelingen : probeerden Chinezen te bekeren tot christendom. => protest
nationalistische volksbeweging van landloze boeren, keerden zich tegen buitenlanders =
BOKSERS
1900: Bokseropstand-> opstand naar Peking. CIXI verklaart oorlog aan buitenlanders.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Jonathan2004. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.
