VAKNETWERK SCHEIKUNDE
Scheikunde NOVA samenvatting
Hoofdstuk 1,2,3,4,5,6
H1 Chemisch rekenen..........................................................................................................3
§1.1 atoombouw en periodiek systeem........................................................................................3
,H2 Bindingstypen................................................................................................................6
§2.1 Metaalbinding.......................................................................................................................6
§2.2 Molecuul- en atoombinding..................................................................................................7
§2.3 Polaire atoombinding............................................................................................................7
§2.4 Ionbinding (zouten)...............................................................................................................9
H3 Organische chemie.......................................................................................................11
§3.1 Verbrandingsreactie............................................................................................................11
§3.2/§3.3 Organische verbindingen/naamgeving........................................................................11
§3.4/§3.5 Fossiele/duurzame brandstoffen.................................................................................12
H4 Zouten.........................................................................................................................13
§4.1 Verhoudingsformules van zouten........................................................................................13
§4.2 Oplosbaarheid zouten..........................................................................................................13
§4.3 Bijzondere zouten................................................................................................................14
§4.4 Rekenen met zouten............................................................................................................14
H5 Reacties in beweging....................................................................................................16
§5.1 Reactiewarmte meten.........................................................................................................16
§5.2 reactiewarmte berekenen...................................................................................................16
§5.3 Reactiesnelheid...................................................................................................................17
§5.4 beïnvloeding reactiesnelheid...............................................................................................17
,H1 Chemisch rekenen
§1.1 atoombouw en periodiek systeem
Atoombouw volgens Bohr
massa in de kern > protonen & neutronen [atoomnummer: aantal p in kern
elektronen geven volume [massagetal: O-16 of 816O
isotopen: zelfde atoomnummer, ander massagetal
elektronen schillen (In Binas bij natrium bijv: 2,8,1):
K: max 2
L: max 8
M: max 18
massa & lading
massa(u) lading (e)
neutron 1 0
proton 1 1+
elektron +- 0 1-
1u = 1,660539 x 10-27 kg
1e = 1,602177 x 10=19 C
Atoommassa & relatieve atoommassa
Atoommassa = werkelijke massa van 1 atoom (u)
Relatieve atoommassa A = gewogen gemiddelde atoommassa van isotopen (u)
Periodiek systeem
Zelfde groep > reageert evenveel op bepaalde stoffen
Periode > geeft aan hoeveel schillen de atomen hebben
groep 1: alkalimetalen > reageren heel heftig met andere stoffen, zeer onedel
groep 2: aardalkalimetalen > reageren redelijk, redelijk onedel
groep 17: halogenen > reageren goed met metalen
groep 18: edelgassen > reageren nergens mee (volle buitenste schil, 8 elektronen)
Edelgasconfiguratie
Alle stoffen willen ook volle buitenste schil, 8 elektronen dus ( verklaart reactiviteit)
, alle metalen staan E af, moleculen nemen op (atoom niet meer neutraal)
Na (2,8,1) laat 1 los > Na+
1.1 de hoeveelheid stof
stoffenschema:
Stoffen
Zuivere stoffen Mengsels
scheiden
Niet-ontleedbare stoffen Ontleedbare stoffen
(verbindingen)
ontleden
1 Atoomsoort
metalen Niet metalen
Mol, molaire massa etc
molecuulmassa = molaire masssa
Atomen alleen of samen?
Alle metalen alleen, de volgende met zijn tween:
,Claire fiets naar haar oma in breda
Cl2 F2 N2 H2 O2 I2 Br2
samenselling mengsels
massa% = mstof / Mmengsel x 100
massa ppm = mdeel / mgeheel x 106
massa ppb = mdeel / mgeheel x 109
volume% = Vdeel / Vgeheel x 100
rekenen aan reacties
molverhoudingen met onder en overmaat:
C6H12O6+ 6O2> 6CO2 + 6H2O
C6H12O6 6O2 6CO2 6H2O
Vvoor 2 mol 6 mol 0 0
delta -1 -6 +6 +6 < controle: verhouding klopt
Eeind 1 0 6 6 (overmaat)
(ondermaat)
, H2 Bindingstypen
Indeling:
1. metalen (geel)
2. zouten (metaal + niet-metaal)
3. moleculem (niet metalen > rood)
§2.1 Metaalbinding
Eigenschappen:
1. geleiden stroom/warmte
2. hoog smeltpunt
3. hoge dichtheid
4. vervormbaar
Alle metalen hebben 1,2,3,4 in buitenste schil > staan buitenste af (edelgasconfiguratie)
>elektronen zwerven rond, metaalbinding door + & - bij elkaar gehouden
Metaalbinding = sterke aantrekkingskracht tussen de negatieve vrij bewegende elektronen
en de positieve atoomresten
Metalen zijn altijd alleen > Ag(s)
Koper, goud, zilver (edelmatalen) onder elkaar, hoe verder daarvan, hoe onedeler
Metalen zijn vervormbaar omdat:
Legering/aliages:
- sterker, maar brozer
- mengsels, geen verbinding
- verbuigt niet, maar breekt