100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Biologie Voor Jou VWO 4 Thema 4 Evolutie €2,99
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Biologie Voor Jou VWO 4 Thema 4 Evolutie

4 beoordelingen
 214 keer bekeken  12 keer verkocht

Samenvatting van Biologie Voor Jou Thema 4 Evolutie. Inclusief behulpzame afbeeldingen. Belangrijke termen zijn dikgedrukt. Handig ter voorbereiding op proefwerken, ideaal om alle stof te herhalen ter voorbereiding op de eindexamens! Zie ook mijn overige samenvattingen van de Biologie Voor Jou m...

[Meer zien]

Voorbeeld 2 van de 14  pagina's

  • Nee
  • Thema 4 evolutie
  • 2 september 2021
  • 14
  • 2017/2018
  • Samenvatting
book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:
Alle documenten voor dit vak (5569)

4  beoordelingen

review-writer-avatar

Door: mmerkan • 1 maand geleden

review-writer-avatar

Door: boloqol • 1 jaar geleden

review-writer-avatar

Door: isradiouri • 2 jaar geleden

review-writer-avatar

Door: fatmadurgut • 2 jaar geleden

avatar-seller
LukevdW
Thema 4 Evolutie
Paragraaf 4.1 Ontwikkeling van het leven




Chemische evolutie
Aan het ontstaan van leven ging waarschijnlijk een chemische evolutie vooraf, waarin stoffen
werden gevormd waaruit de eerste eencellige kon ontstaan. De oeratmosfeer bevatte geen zuurstof,
maar was een mengsel van:
o Stikstofgas o Ammoniak
o Waterdamp o Methaan
o Koolstofmonoxide o Waterstofsulfide

, Een vergelijkbaar mengsel komt nu nog vrij bij vulkaanuitbarstingen. De stoffen kunnen door toevoer
van energie (blikseminslagen, uv-straling, meteorietbotsingen) ioniseren, waarbij koolstof, waterstof,
zuurstof en stikstof ontstaat.
In het precambrium waren er veel blikseminslagen. Het Miller-Urey-experiment bootste het
ontstaan van organische stoffen uit anorganische stoffen na. Stanley Miller stelde een mengsel dat
verglijkbaar is met de samenstelling van de oeratmosfeer bloot aan elektrische ontladingen
(blikseminslagen in het precambrium). Daarbij ontstonden o.a.
o Aminozuren
o Nucleotiden
o Sachariden
o Vetzuren
Uit deze stoffen konden organismen belangrijke organische stoffen zoals eiwitten, DNA,
koolhydraatketens en vetten vormen.

Onderwerp Anorganische stoffen Organische stoffen
Moleculen Kleine moleculen zoals CO, CO2, Grote moleculen zoals C6H12O6 (glucose),
O2, H2O en N2 zetmeel, glycogeen en cellulose
Bouw Niet ingewikkeld Ingewikkeld
Afkomst Bijna altijd afkomstig van organismen
Overig o Komen voor in de vrije natuur o Moleculen bevatten altijd C, H, en O en
o Komen voor in organismen o Eiwitmoleculen bevatten N, P of S

Tussen het siluur en devoon ontstonden waarschijnlijk de eerste landdieren. In het perm startte de
tijd van de sauriërs. In het tertiair waren nog nauwelijks sauriërs, door een meteorietinslag ontstond
er een as-laag. Hierdoor bereikte het zonlicht de aarde niet meer en begon de IJstijd. De
warmbloedige dieren overleefden de IJstijd wel.

Protobionten
Protobionten: organische moleculen die zich rangschikten in ‘druppeltjes’. Er zijn drie theorieën over
het ontstaan van protobionten.
1. De eerste organische stoffen kwamen in de oerzeeën terecht. Door verdamping uit
binnenzeeën vond indikking plaats, waardoor een organische oersoep ontstond. Hierin
verenigden kleine organische moleculen zich tot grotere moleculen. Hieruit ontstonden
protobionten.
2. Black smokers: op de bodem van de oceaan zijn vulkanische schoorstenen waar water tot
400 graden onder hoge druk uit de zeebodem spuit. Het water kleurt hierbij zwart. Hier zijn
de voorwaarden aanwezig voor een chemische evolutie.
3. Het leven is afkomstig uit de ruimte.

Domein Rijk Prokaryoot/Eukaryoot Celwand Meercellig Autotroof Heterotroof
Bacteriën Discussie Prokaryoot Ja Nee Ja Ja
Archaea Discussie Prokaryoot Ja Nee Nee Ja
Eukaryoten Schimmels Eukaryoot Ja Ja Nee Ja
Planten Eukaryoot Ja Ja Ja Nee
Dieren Eukaryoot Nee Ja Nee Ja

Een anaeroob kan het uitsluitend leven in een milieu zonder zuurstof. Een aeroob organisme kan het
uitsluitend leven in een milieu met zuurstof.

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LukevdW. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€2,99  12x  verkocht
  • (4)
In winkelwagen
Toegevoegd