Dit document bevat alle studiemateriaal, inclusief hoofdstukken uit literatuur (o.a. Exercise Physiology van McArdle, Katch & Katch). Alle hoorcolleges zijn uitgewerkt voor de thema's 1, 2 en 3 (Deeltentamen 1). Met dit document heb ik een 8,5 gehaald voor mijn tentamen.
VO2: vermogen om O2 op te nemen, transporteren en afgeven aan skeletspieren tijdens inspanning
calorimetrie: meting van warmte-transfer
- calorie= maat voor warmte (1 Calorie= 4.2 Joule)
* alle metabole processen in lichaam resulteren in warmteproductie
Directe calorimetrie: verandering in temperatuur/warmte-productie geeft energie-metabolisme aan
- gaat uit wet van energiebehoud (1e wet van thermodynamica)
- meting in geïsoleerde ruimte (bv. kamer/pak) waar warmte wordt gemeten a.d.h.v. het verschil in
temperatuur van water die in buizen stroomt die de warmte geabsorbeerd
- alleen testpersoon en buizen kunnen verwarmen
- O2 toevoer en CO2 afvoer
- CO2-absorber laat CO2 niveau dalen
- zwavelzuur haalt vocht etc. uit lucht
- verschillende meetinstrumenten:
- airflow caloriemeter: warmte productie is bepaald door temperatuurverandering van lucht in
gesloten ruimte
- waterflow caloriemeter: warmte productie is bepaald door temperatuurverandering van water
in pak (gedragen door astronauten)
- gradient layer calorimetrie: lichaamstemperatuur is bepaald doordat het door lagen van
isolerend materiaal gaat
- nadeel: praktisch gelimiteerd door tijd en kosten
Indirecte calorimetrie: O2-verbruik en CO2-productie worden gebruikt om energie verbruik vast te
stellen in open- of closed-circuit spirometrie
- alle energie-producerende reacties in de mens hangen uiteindelijk af van zuurstofverbruik
- voordeel: minder ingewikkeld en goedkoper dan directe calorimetrie
- verschillende toepassingen
- closed-circuit spirometry: lucht uit container/spirometer wordt hergebruikt, de uitgeademde
CO2 wordt geabsorbeerd door een bus (met ademkalk) en aan de hand van een drum kan de
totaal volume gemeten worden en daardoor de verbruikte O 2 meten
- closed: persoon ademt 100% O2 uit in spirometer
- nadeel: moeilijk te gebruiken voor fysieke activiteit metingen
- open-circuit spirometry: omgevingslucht wordt ingeademd (20.93% O 2, 0.03% CO2, 79.04% N2)
en veranderingen in percentages in uitgeademde lucht worden vergeleken met die van de
ingeademde lucht waardoor de energie-metabolisme kan worden herleid
1
, - meest gebruikt
- meting/analyse van volume (gedurende tijdseenheid) en compositie van in- en
uitgeademde lucht (%O2, %VO2) geeft O2 verbruik weer
- procedures gebruikt voor meten van fysieke activiteit:
- portable spirometer:
- voordeel: makkelijk vervoerbaar en hindert bewegingen niet
- nadeel: bij hoge intensiteit onderschat de meter de luchtstroom
- moderne hebben computers die metabolische berekeningen uitvoeren via signalen van O 2
en CO2 metingen
- zak techniek: omgevingslucht inademen en lucht uitademen in grote zak/ Douglas bag waarnaar
de lucht wordt geanalyseerd
- computerized instrumentation: meet uitgeademd volume, O 2 en CO2
- metabolische berekeningen gebaseerd op elektrische signalen
- voordeel: snelheid van data analyse
- nadelen: hoge kosten
standaardiseren van gasvolumes metingen van andere locaties/ tijdstip te kunnen vergelijken
- ATPS: ambient temperature, ambient pressure and saturated with water vapor
- hoger T of meer waterdamp→ groter volume
- toenemende druk→ kleiner volume
- STPD: standard temperature, pressure and dry
-T= 273 K of 0 C; P=760 mmHg; geen waterdamp
- maakt vergelijkingen tussen testen onder verschillende omgevingscondities mogelijk
- alternatief BTPS (niet belangrijk!)
open circuit spirometry berekeningen;
- Haldane transformatie: VI,STPD= VE,STPD * (%N2E/%N2I)
- %N2 veranderingen geven weer dat O2 moleculen niet met hetzelfde nummer CO 2 moleculen
worden vervangen door metabolisme VE,STPD is niet VI,STPD
- e.g. RQ<1 en 3L zijn ingeademd minder dan 3L worden uitgeademd en [N 2] zal hoger zijn
- %N2I= 79.04 en %N2E= 100-(%O2E+%CO2E)
- VO2 berekenen door volume van uitgeademde lucht
- VO2 berekenen door volume van ingeademde lucht
- CO2 productie (VCO2) berekenen
- RQ berekenen
Gas analyse en calibratie methoden:
- Scholander gas analyse methode
2
, - micro-Scholander techniek: meet O2 en CO2 concentratie in uitgeademde lucht met +- 0.015 mL
per 100 mL nauwkeurigheid
- Haldane gas analyse methode: gebruikt grotere hoeveelheid lucht
DLW (doubly labeled water) techniek: isotoop-gebaseerde methode om gemiddelde dagelijkse
energieverbruik van groepen te bepalen
- moeilijk uit te voeren en hoge kosten, maar geeft goed weer wat de energie verbruik is
- H2O is ijkmeting; O18 is echte meting
- procedure:
0. nulmeting van urine en slijm
1. vastgestelde hoeveelheid 2H/deuterium (double labeled water) wordt ingenomen
2. de isotopen verlaten het lichaam als water ( 2H2O, in zweet, urine en damp) en gelabelde O 2
verlaat het als water (H218O) of koolstofdioxide (C18O2)
3. urine en slijm waarden worden bekeken
- gouden standaard
RQ (respiratory quotient)= beschrijft ratio van metabolische gas uitwisseling
- CO2 aangemaakt/ O2 verbruikt
- aanname: uitwisseling of O2 en CO2 gemeten in long is gelijk aan celniveau
- geldt bij rust en steady-state condities met weinig gebruik van anaerobisch metabolisme
- geeft goede schatting van nutriënt-verbruik in rust of aerobisch fysieke activiteit
- zie schrift
- non-protein RQ: houdt geen rekening met eiwit, alleen met koolhydraten en vetten
- te bepalen via urine
- neem meestal RQ= 0.82 aan en caloric equivalent van 4.825 kcal per liter O 2
RER (respiratory exchange ratio)= ratio CO2 aanmaak- O2 verbruik in veranderde condities
- door factoren zoals: hyperventileren (CO2 verwijdering stijgt disproportioneel) of extreme activiteit
(door natriumbicarbonaat die CO2 en lactaat/melkzuur buffert)
- RER is meestal >1 door bv. hyperventilatie of buffering
- weerspiegelt niet meer celniveau
* door RER te bepalen (via ventilatie en gasuitwisseling VO 2 en VCO2) kan begin van lactaatopbouw
op cellulair niveau vastgesteld worden
H9
metabolisme bestaat uit synthese (anabolism) en afbraak (catabolism)
- anab. en catab. zijn normaal gesproken in evenwicht
TDEE (total daily energy expenditure) onderdelen:
- thermisch effect van voeding: 10% van TDEE
- thermisch effect van fysieke activiteit en herstel (EEA, EE voor activiteit): 15-30%
- meest variabele deel van TDEE
- RMR (resting metabolic rate/ rustmetabolisme): 60-75%
- metabolisme zonder lichamelijke activiteit, gemeten na 3-4 uur eten van lichte maaltijd
- soms vervangen door BMR
- BMR is echter altijd lager door factoren als spiermassa, lichaamstemperatuur etc.
- 5-10% lager bij vrouwen
- 2-3% daling per tien jaar ouder meer lichaamsvet in ouderdom door FFM variatie
* verschilt per persoon
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper soin13. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
