Samenvatting
Samenvatting Handboek schriftkennis, ISBN: 9789491838323 Schrijven (-)
HoiHoi, Zit je nou op de Pabo en zoek je nog een samenvatting voor handschrift. Hier heb je er een :)
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 18 pagina's
Voorbeeld 4 van de 18 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting Schriftkennis: Hoofdstuk 1,2,3,4,5,7,8,11,12+ paragraaf 10.5 en 10.6
Hoofdstuk 1. Schrijven en schrijfonderwijs
De handschriftvaardigheid is een basisvaardigheid, vroeger ook wel ‘leervoorwaarde’
genoemd. Er zijn drie belangrijkste momenten waarop het handschriftonderwijs kan
ontsporen:
Te vroeg beginnen
Verkeerd aanleren
Niet goed onderhouden en begeleiden van het handschrift
1.1 ‘schrijven:
Schrijven is een grafisch-instrumentele vormgevende vaardigheid, waarbij cultureel bepaalde
tekens worden gebruikt, bedoeld om schriftelijke communicatie mogelijk te maken.
Schrift wordt vaak gekoppeld aan taal, dit is echter niet zo. Kinderen leren de taal door het
over te nemen van de cultuur waarin ze opgroeien. Schrijven wordt alleen aangeleerd door
scholing en instructie. Het schrift is namelijk een eigen culturele code, een systeem.
Het woord schrijven kan taalkundig of vormgevend worden opgevat. Schrijven betekend
oorspronkelijk ‘het construeren van lettertekens in het platte vlak’ en dat vereist een eigen
vaardigheid die niet met de inhoud van taal verward moet worden. Schrift moet niet gezien
worden als een middel voor taal.
Ontluikende geletterdheid: het maken en construeren van letters en woorden wordt daar al
vaak bij inbegrepen, maar hier overschrijdt dit vakgebied zijn grenzen, want kinderen kunnen
nog niet op de juiste wijze lettervormen juist construeren, waardoor ze later in verwarring
raken als ze wel op de juiste manier moeten leren schrijven.
Er zijn voldoende aanwijzingen om aan te nemen dat kinderen eerder leesrijp dan schrijfrijp
zijn. Dat is ook logisch want perceptie is makkelijker dan productie. Voordat er geschreven
gaat worden moet er:
1: een schrijfrijpheidtest worden afgenomen.
2: eerst voldoende lettervormkwaliteit bereikt te hebben alvorens een aangeleerde
letter in te zetten voor het leren lezen.
,Hoofdstuk 2. Leerlijn schrijfonderwijs:
1 fase van de ontwikkeling van de schrijfvoorwaarden (groep 1 en 2)
Het zijn echte kleuterletters. De kapitalen, letters bestaan allemaal uit losse streken.
2 fase van het driezone-niveau met trajecten: het verwerven van het verbonden
schrift (groep 3 en 4)
Groep 3 kleine letter vormen
Groep 4 hoofdletter vormen
De minuskels in groep 3 hebben stokken en staarten en bestaan dus uit drie zones.
Fase van de ontwikkeling en onderhoud van het handschrift (groep 5 tm 8)
Het handschrift van het kind is in ontwikkeling, er is cognitieve begeleiding nodig.
De goede vingerzetting is belangrijk bij toetsenbordvaardigheid. Hierbij is goede begeleiding
nodig.
Groep 1:
Dit is de periode van het beginnend lettergebruik en het voorbereiden van schrijven.
De ergonomie, waaronder een correcte houding en juiste materiaalgreep wordt
geoefend.
Letterverkenning van kapitalen bespreekbaar maken.
Kapitalen gebruiken voor op stoeltje.
Stimuleren van nauwkeurige waarneming/uitvoering.
Aanleren, stimuleren en begeleiden van de goede greep en houding bij alle grafische
activiteiten.
Gebruik van nauwkeurig grafisch materiaal.
Werken aan nauwkeurige materiaalbeheersing.
Groep 2:
Letterverkennig van kapitalen en minuskels. De kinderen gaan spreken van grote en
kleine letters. Ze moeten hier ook het verschil in weten. Middelen om dat te oefenen
zijn:
- Lettervormen:
- Lettermemory, letterdomino
- Woordjes typen met en zonder caps Lock
- Woordjes stempelen.
Waarnemen:
- Oefeningen in waarnemen
- Drukverschillen bij pennen.
Uitvoeren:
- Doolhof (oefenen in een traject)
- Aanleren, stimuleren en begeleiden van een goede greep en houding.
- Oefenen in kleuren en arceren.
, Belangrijk is dat er geen woorden worden geschreven in blokletters. Kinderen moeten
niet eerst in blokschrift leren en dan in groep 3 het verbonden schrift, dit wekt
verwarring op.
Groep 3:
in het eerste half jaar wordt er nog verder gewerkt aan het ontwikkelen van de
schrijfvoorwaarden. Daarna volgt het leren schrijven van cijfers en minuskels.
Groep 4:
Het leren schrijven van hoofdletters in de oude hoofdlettervorm of in de vorm van
kapitalen.
Het leren verzorgen van de rompzone d.m.v. het juist positioneren van de bovenkant
en onderkant tegen de romp en grondlijn.
Het is belangrijk dat kinderen niet te veel tekst in korte tijd moeten produceren, want de
lettervormgevingsvaardigheid is nog in ontwikkeling.
Groep 5:
In groep 5 raakt het handschrift eigen. Het is belangrijk dat automatisering zoveel
mogelijk wordt tegengegaan. Dit kan door bewustmakingsoefeningen.
Groep 6:
Belangrijk: hier daalt de handschriftontwikkeling plotseling. Er zijn minder
schrijflessen en de hulplijnen komen te vervallen. In ongeveer de tweede helft van
groep 6 leert het kind het overbonden schrift. Blokschrift wordt meestal maar beperkt
aangeboden.
vanaf groep 5 of groep 6 kan er ook gebruik worden gemaakt van blindtypen.
Het is erg belangrijk om de kinderen in groep 6 een goed overbonden schrift aan te leren met
een goede letterspatiering.
Groep 7:
in deze groep moeten de kinderen hun eigen handschrift beoordelen en de eigen
ontwikkeling van hun schrift vastleggen. Naast het leren gebruiken van zowel het
verbonden als het on verbonden schrift wordt er ook aandacht besteed aan
sierschrift.
Te oefenen onderdelen:
- woord en letter afstand
- verhoudingen binnen de letters
- lay-out van de bladzijde
- los en verbonden naast elkaar gebruiken.
Ook moet het blokschrift worden geconsolideerd.
Groep 8:
het leren van de plaats die het handschrift inneemt in de maatschappij en het opdoen
van kennis om het eigen schrift zo goed mogelijk te kunnen beoordelen en
onderhouden. De drie schriftsoorten: verbonden schrift, los en sierschrift worden
zoveel mogelijk op elkaar betrokken en functioneel gebruikt.
Hoofdstuk 3:
, Belangrijk bij ontwikkelend onderwijs is dat de leraar wordt gezien als de cultuurdrager, de
vertegenwoordiger van de culturele omgeving, die boven de lesstof staat en deze aanreikt.
Russische leerpsychologie heeft vooral door Pantina aandacht gegeven voor de
uitvoeringswijze van een letter. Beste is om de letter te analyseren op de afwisseling van de
twee lijn eigenschappen recht en gebogen.
Het werkt goed als de leerkracht de opdracht analyseert met de hele klas.
Trajectpresentaties op het digibord werken goed.
Zorg dat je als leerkracht zelf ook vaak schrijft.
In elke les moet aandacht gegeven worden aan ergonomie (houding en pengreep).
1- Intentioneel niveau plan om iets te schrijven.
2- Linguïstisch niveau het kind formuleert de tekst.
3- Lexicaal niveau het kind kiest het te schrijven woord.
4- Foneem-grafeem conversie niveau juiste letters voor de juiste klank gekozen.
5- Allograafselectie & motorprogrammerings niveau juiste lettervormgeving.
6- Parametrisch niveauprikkels naar de spieren gestuurd.
7- Initiatieniveau vingers komen in beweging.
Allograafselectie: een allograaf is een teken in het schriftsysteem.
Lettertype:
- Kapitalen of minuskels (grote of kleine letters)
- Verbonden of onverbonden?
- Lopend lettertype of losse streken?
Constructie:
- In 1 doorgaande beweging een letter schrijven of uit losse bewegingen?
- Startlocatie: bovenaan de romphoogte beginnen, tussenin of onderaan?
- Linksom draaiend of rechtsom draaiend?
- Recht of gebogen?
- Naar rechts eindhaal of naar links?
- Van je af of naar je toe?
- Doordraaien of keren?
- Op welk punt uitvoegen en invoegen?
Verhoudingen:
- Waar moet de letter geplaatst worden? In welke zone komt de stok of de romp?
- Hoe zijn de verhoudingen van die zones?
- Hoe zijn de verhoudingen van de letter?
Kinderen moeten leren om exact na te schrijven.
Accepteer niet zomaar dat de kinderen eerder klaar zijn, iedereen heeft zijn verwerkingstijd
nodig.
Het ADI model: activerende directie instructie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper angelasmit1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,60. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 56326 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen