Verslag
afdelingsmanager
detailhandel
Beroepen & Opleiding
Kasper van Haaren DHR1VA
3 december 2014
Beroepen & Opleiding
J. Woldendorp
Saxion Deventer
Human Resource
Management
Jaar 1
,Titelpagina
Naam Kasper van Haaren
Leerlingennummer 411994
Vak Beroepen & Opleiding
Klas DHR1VA
Naam docent J. Woldendorp
Opleiding Human Resource Management
Academie Academie Mens & Arbeid
School Saxion, University of Applied
Sciences
Inleverdatum 3 december 2014
2
,Voorwoord
Mijn naam is Kasper van Haaren en volg de opleiding HRM aan het Saxion
in Deventer. Ik bevind mij in leerjaar 1 van de bachelorfase.
Dit werkstuk is de uitwerking van de gegeven indiciatoren met betrekking
tot het beroep dat ik heb gekozen, namelijk afdelingsmanager
detailhandel. Hierbij heb ik rekening gehouden met de
beoordelingsaspecten zoals weergegeven in het leerwerkpakket.
Het doel van dit werkstuk is een adequaat beeld schetsen van het gekozen
beroep. Dit verslag dienst als afsluiting van het vak Beroepen & Opleiding.
Mijn dank gaat uit naar J. Woldendorp voor zijn lessen. Ook gaat mijn dank
uit naar R. Kamphorst en C. Stikkelbroek voor de heldere uitleg die ze mij
hebben gegeven over een onderdeel uit dit werkstuk.
De doelgroep van dit werkstuk is divers. Het kan voor elke geïnteresseerde
relevant zijn. Echter is dit werkstuk vooral bestemd voor J. Woldendorp.
3
,Inhoudsopgave
Inleiding 5
H1: Arbeidsgebied 6
1.1 Inleiding 6
1.2 Algemene informatie over arbeidsgebieden 6
1.3 Algemene beschrijving van gekozen arbeidsgebied 6
1.4 Algemene beschrijving/inventarisatie van het soort organisatie en het
soortwerkzaamheden die in het arbeidsgebied voorkomen 7
Hoofdstuk 2 Beroepenclassificatie
9
2.1 Inleiding 9
2.1.2 Kwadranten 9
2.2 Zicht op arbeid 9
2.3 Toepassen van SBI 2008 & SBC 2010 10
2.3.1. Inleiding 11
2.3.2 SBI 2008 11
2.3.3 SBC 2010 11
2.4 Verwantschappen tussen beroepen vanuit Hollandcode (RIASOC) & MBTI-
code 11
2.4.1 Hollandcode (RIASOC) 12
2.4.2 MBTI-code 12
Hoofdstuk 3 Functieanalyse
14
3.1 Taakinhoud 14
3.1.1 Wat doet een afdelingsmanager in een supermarkt? 14
3.1.2. Hoe werkt een afdelingsmanager? 15
3.2 Functie-eisen 15
3.2 Arbeidsomstandigheden 15
3.3 Lichamelijke eisen 16
3.5 Relatie tussen functie-inhoud en functie-eisen 16
Hoofdstuk 4 Opleidingen
17
4.1 Nederlands onderwijsbestel 17
4.2 Dilemma’s in ‘Onderwijsland’ 18
4.3 Opleidingsroutes voor een afdelingsmanager detailhandel 19
Hoofdstuk 4 Loopbaanmogelijkheden
20
4.1 Loopbaanmogelijkheden van een afdelingsmanager in de detailhandel 20
Hoofdstuk 5 Beroepsbeeld
21
4
,Hoofdstuk 6 Evaluatie
22
Bibliografie 23
Bijlagen 25
Bijlage I EIGEN WERK VERKLARING 25
Bijlage II Functie-analyse formulier 26
Bijlage III Functie-eisenformulier 28
Bijlage IV Lichamelijke eisen formulier 30
Bijlage V Arbeidsomstandighedenformulier 31
Inleiding
Dit verslag is tot stand gekomen na de gegeven opdracht tijdens de lessen
Beroepen & Opleiding. Deze lessen werden gegeven door J. Woldendorp.
Bij dit vak worden beroepen en opleidingen bestudeerd en leert men om
verder te kijken dan alleen het ‘beroep’. Kortom: de functie wordt in
perspectief geplaatst. Functies zijn namelijk complex en kennen geen
simpele duiding. Ook werd er onderwezen over het onderwijsbestel in
Nederland.
Dit verslag heeft tot doel om een goed beeld te geven van het beroep
afdelingsmanager detailhandel. Ook wordt er verslag gedaan over het
betreffende arbeidsgebied, namelijk voeding en genotmiddelen.
In dit werkstuk vindt u verschillende hoofdstukken waarin desbetreffende
functie wordt onderzocht. Allereerst komt het arbeidsgebied aan bod. Hier
vindt men een analyse van het arbeidsgebied voeding en genotmiddelen.
Ook zijn er beroepenkundige classificatiesystemen toegepast op het
gekozen beroep. Deze vindt men in het hoofdstuk ‘Beroepenclassificatie’.
Vervolgens is er een adequate functie-analyse opgesteld en wordt er
gekeken naar de opleidingsroutes die men moet volgen om dit beroep uit
te kunnen oefenen. Ook worden de loopbaanmogelijkheden beschreven.
Uiteindelijk wordt op basis van de genoemde stappen een beroepsbeeld
vervaardigt. Tot slot volgt er een evaluatie met betrekking tot dit werkstuk.
In dit werkstuk ligt de focus op de afdelingsmanager
(detailhandel) in een supermarkt. Er worden enkele voorbeelden
gegeven van dezelfde functie in een ander arbeidsgebied, echter
ligt de focus op de afdelingsmanager in een supermarkt.
5
,H1: Arbeidsgebied
1.1 Inleiding
In dit hoofdstuk zal een analyse gegeven worden van een arbeidsgebied
aan de hand van mijn gekozen beroep: afdelingsmanager detailhandel. Bij
het maken van deze analyse heb ik mij gehouden aan de gegeven
indicatoren zoals zij vermeld staan in het leerwerkpakket en in de reader
(Woldendorp, 2014).
1.2 Algemene informatie over arbeidsgebieden
De economie is ingedeeld in veertien arbeidsgebieden. Arbeidsgebieden
zijn opeenhopingen van arbeid die zich richten op het vervullen van een
maatschappelijke behoefte. Uit onderzoek naar loopbaanbeleid ( Wijers,
n.d.) werd geconcludeerd dat er veertien arbeidsgebieden en negen
werksoorten bestaan. Deze arbeidsgebieden zijn:
- voeding en genotmiddelen;
- gebouwen en de inrichting ervan;
- textielindustrie (kleding, schoeisel e.d.);
- gezondheid, zorg en verzorging;
- natuur (milieu, planten en dieren );
- energie en grondstoffen;
- handwerk en werktuigen: klokkenkamer, maar ook
werktuigbouwkundige;
- vervoer en transport;
- informatie en communicatie;
- onderwijs en opvoeding;
- politiek, recht en veiligheid;
- cultuur, kunst en wetenschap;
- arbeid en economie;
- spel, sport en toerisme;
6
,Vervolgens kan je een nieuwe indeling maken naar werksoorten,
voorbeelden zijn: logistiek, productie en verkoop.
1.3 Algemene beschrijving van gekozen arbeidsgebied
Het arbeidsgebied waar mijn gekozen beroep onder valt is voeding en
genotmiddelen. Voorbeelden van branches die vallen onder dit
arbeidsgebied zijn supermarkten en speciaalzaken op het gebied van
genotmiddelen. Onder dit arbeidsgebied vallen echter ook beroepen als
wijnhandelaar en sigarenboer. Het – door mij gekozen – beroep
afdelingsmanager detailhandel kan ook onder meer arbeidsgebieden
vallen. Zo heeft een sportketen ook een afdelingsmanager, echter zou het
beroep in dat geval vallen onder textielindustrie. Ook een grote
meubelketen valt onder detailhandel, aangezien hier ook sprake is van
verkoop van producten voor persoonlijk gebruik aan consumenten. Ook in
een meubelketen is een afdelingsmanager werkzaam. Via deze
voorbeelden wil ik aantonen dat het gekozen beroep erg breed is. In dit
werkstuk zal ik mij focussen op een afdelingsmanager die werkt in een
supermarkt. In dit geval valt het beroep dus onder voeding en
genotmiddelen.
Kortom: het arbeidsgebied waar detailhandel onder valt is voeding en
genotmiddelen. De bijpassende werksoort is inkoop, verkoop, pr en
marketing. Het arbeidsgebied voeding en genotmiddelen onderscheidt
zich van de rest van de gebieden doordat deze zich expliciet bezig houdt
met voeding en/of genotmiddelen. Zoals al eerder gezegd is het een breed
gebied. Uiteraard verkoopt een supermarkt ook non-food, maar een
supermarkt verkrijgt zijn omzet grotendeels door de verkoop van voedsel.
Het beroep waar ik voor heb gekozen is afdelingsmanager detailhandel.
Detailhandel houdt vooral het leveren van producten aan klanten in. Het
gaat bij detailhandel om de directe verkoop van winkelier naar consument.
Een winkelier is een persoon/organisatie met een eigen pand waaruit
wordt verkocht, maar ook online-winkels vallen onder de detailhandel. Zo
valt een supermarkt onder de detailhandel, evenals een online-warenhuis.
Essentieel bij de detailhandel is dat het gaat om leveren van goederen die
bedoeld zijn voor persoonlijk gebruik. Met persoonlijk gebruik wordt
bedoeld dat de goederen bedoeld zijn voor een persoon zelf, zonder dat
die het weer doorverkoopt.
Vele sectoren hebben een algemene belangenbehartiger. Dat is een
organisatie of persoon die een partij vertegenwoordigd en de belangen
daarvan behartigt. Zo heeft ook de detailhandel een belangenbehartiger,
namelijk Detailhandel Nederland. Het belangrijkste doel van Detailhandel
Nederland is een klimaat creëren waarbij de winkeliers optimaal kunnen
ondernemen. De detailhandel is de grootste werkgever van Nederland
(Detailhandel Nederland, n.d.): in Nederland werken 700.000 mensen in de
detailhandel verspreid over 110.000 winkels. De detailhandel heeft grote
klappen gekregen door de recessie. Echter begint de detailhandel weer te
7
, groeien. Ten opzichte van 2010, is de Nederlandse detailhandel met 7,8%
gegroeid (CBS, 2014)
Ik heb Harald Kok geïnterviewd. Hij is werkzaam bij een Dirk van den Broek
te Apeldoorn als afdelingsmanager kruidenierswaren en kassa. Aangezien
hij werkzaam is in een supermarkt heb ik uiteindelijk besloten om dit te
laten vallen onder het arbeidsgebied voeding en genotmiddelen. In een
supermarkt wordt niet alleen voeding verkocht, ook non-food begint
steeds een belangrijkere rol te spelen. Echter blijft de voornaamste
inkomstenbron binnen een supermarkt de verkoop van voedsel en
genotmiddelen. Binnen een supermarkt vind je (meestal) de volgende
afdelingen: kassa, kruidenierswaren, vers en groente.
1.4 Algemene beschrijving/inventarisatie van het soort
organisatie en het soortwerkzaamheden die in het
arbeidsgebied voorkomen
Een supermarkt verkoopt voeding, genotsmiddelen en soms non-
foodproducten aan consumenten. Men richt zich vooral op de verkoop van
levensmiddelen en genotsmiddelen.
De geïnterviewde afdelingsmanager detailhandel is werkzaam bij de Dirk
van den Broek. Dit is een supermarktketen die onderdeel is van de
Detailresult Groep. Het concept van de Dirk van den Broek is vrij simpel:
men legt de focus op de lage prijs en minder op service. Het mensen
voorzien in voedsel is de hoofdtaak van de supermarkt. Binnen de
supermarkt van Harald Kok zijn verschillende functies, zoals
kassamedewerker, vakkenvuller, vulploegmedewerker en bedrijfsleidende
functies. Ik zal van twee typerende functies een omschrijving geven.
Vulploegmedewerker
Als vulploegmedewerker houdt je je voornamelijk bezig met het verzorgen
van de schappen en vitrines: bijvullen, spiegelen en schoonhouden.
Andere taken zijn het laden en lossen van de vracht en klanten helpen. Als
vakkenvuller moet je collegiaal en stressbestendig zijn. Ook moet je hard
kunnen werken en op een vriendelijke wijze klanten kunnen helpen. Uit
onderzoek van het CBS (2010), uitgevoerd onder jongeren, blijkt dat
vakkenvullen op nummer 1 staat als het gaat om bijbaantjes. Er zijn niet
alleen jongeren die vakkenvullen. Ook zijn er volwassen medewerkers die
het vakkenvullen combineren met leidinggeven. Hiervoor is wel een
opleiding vereist. Dit soort opleidingen zijn te volgen op bijna ieder mbo.
Op het ROC doceert men de opleiding ‘logistiek medewerker 3’. Via deze
opleiding wordt je opgeleid tot medewerker in de detailhandel. Deze
opleiding wordt meestal gecombineerd met het werken in een bedrijf: al
lerend werken. Bij deze opleiding is er sprake van een BBL verband. BBL
staat voor beroepsbegeleidende leerweg. Dit houdt in dat je al werkend
leert. Meestal is het dan zo dat je een dag op school bent om theorie te
leren en vier dagen werkt in een bedrijf. Het loopbaanperspectief van een
vulploegmedewerker is goed. Er zijn altijd vakkenvullers nodig in een
8
