Samenvatting
Samenvatting Aardrijkskunde systeem aarde
Samenvatting, de geo systeem aarde, hoodstuk 1 en 2.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 1Paragraaf 1: Ontstaan en opbouw van de aarde
● Geoloog Hutton heeft als eerste de grondbeginselen gelegd voor hoe alle dingen op
aarde zijn ontstaan (dingen zoals bergen en oceanen)
○ Hij kwam met het actualiteitsbeginsel → dit is dat alle processen die zich nu
voordoen vroeger ook zo werkten. Processen herhalen zich dus steeds.
● Soms worden deze geologische cycli doorbroken door bijv. een meteorietinslag
● Door zwaartekracht en samentrekking ontstonden concentraties van deeltjes wat
uiteindelijk planeten en de zon werden en zo is ons sterrenstelsel ontstaan (8
planeten)
● Aarde heeft 2 eigenschappen die zorgen voor de vorming van continenten,
oceanen en landschappen
○ Op het aardoppervlak is vloeibaar water
○ Aarde heeft inwendige gelaagdheid → bestaat uit schillen die allemaal
verschillen in chemische samenstelling en fysische eigenschappen
■ De kern bestaat vooral uit ijzer. De kern is vast (fysisch)
■ Dan heb je de mantel die vooral uit magnesium en ijzer bestaat en iets
minder warm is
■ De buitenste laag is de aardkorst en is het dunst.
● De aardkorst bestaat uit 2 soorten korst. Namelijk uit continentale korst (graniet) en
oceanische korst (basalt)
● De lithosfeer is eigenlijk de aardkorst en hierna komt de asthenosfeer wat bestaat uit
plastisch gesteente. Het is dus alleen beweeglijk als er druk op komt.
● De mantel bestaat eigenlijk ook uit 2 delen. Het harde deel waar de asthenosfeer op
rust en het vloeibare deel.
● 2 vormen van warmte die de aarde krijgt:
○ Inwendig: meteorietinslagen en radioactiviteit van gesteente
○ Uitwendig: Zon
Paragraaf 2: Het verhaal van de gesteenten
● De lithosfeer bestaat uit heel veel verschillende gesteente
● Gesteenten zijn opgebouwd uit mineralen of organische stoffen uit de natuur
○ Mineralen hebben allemaal een bepaalde chemische samenstelling
○ Organische stoffen komen van organisme
● Er bestaan 3 soorten hoofd-gesteente
○ Sedimentgesteente: Afzettingen die in lagen neergelegd en samengeperst
en het is zacht gesteente dat uit elkaar kan brokkelen. Hiervan zijn 2 types,
klastische sedimenten (in een zee of rivier wordt sediment neergelegd en door
nieuwe lagen samengeperst (ontstaan o.a zandsteen)). Het andere type is
organisch sediment (ophoping van organisch).Een voorbeeld is zandsteen
○ Metamorf gesteente: Gesteente dat voorheen een andere verschijningsvorm
had maar door druk en hitte is het door vorm veranderd. Een voorbeeld is
marmer.
○ Stollingsgesteente: Gestold magma. Je hebt hierbij dieptegesteente
(vloeibare magma stolt ver onder de aardkorst, doordat dit langzaam gaat
kunnen er hele grote kristallen ontstaan) en uitvloeiingsgesteente (dit is het
gesteente dat bij een vulkaanuitbarsting als lava wordt verspreid en
vervolgens stolt). Een voorbeeld is graniet.
, ● Door te kijken naar gesteente kan je veel te weten
komen over het verleden van
plekken/landschappen
● Gesteente kunnen veranderen van hoofdtype door
o.a verwering, temperatuur, druk en erosie. De
kringloop waarbij gesteente aan deze processen
worden blootgesteld is de gesteentecyclus.
Paragraaf 3: Schuivende continenten
● 2 hoofdregels bij gesteente en processen op aarde
○ Alle sedimenten worden in horizontale
beddingen afgezet
○ Als lagen sediment op elkaar liggen is de
onderliggende laag ouder dan degene
daar boven → principe van superpositie
● De geologische tijdschaal kon door deze 2 regels makkelijker worden opgezet. Op
deze tijdschaal komt elke periode overeen met een aantal gesteente en
kenmerkende fossielen.
● Deze tijdschaal was relatief totdat uitgevonden werd dat met radioactief verval het
absolute ouderdom bepaald kon worden. Zo is de tijdschaal absoluut geworden.
● Wegener kwam erachter door o.a de fossielen in verschillende continenten te
bekijken dat de flora en fauna zo erg overeen kwamen dat het bijna niet anders kon
dan dat het ooit aan elkaar gelegen had.
○ Ook de gesteente sloten op elkaar aan en daarbij kwam dat de continenten
als een soort puzzel in elkaar paste.
○ Hierbij kwam tot slot ook nog dat er bewijs was dat verschillende continenten
bedekt waren door een ijskap en dit kan alleen als de continenten aan elkaar
hebben gelegen
● Pas na 30 jaar werd er verder onderzoek gedaan. O.a door het paleomagnetisme.
○ Er is namelijk een magnetisch veld om de aarde en deze veranderd om de
zoveel jaar van de noordpool naar de zuidpool. De mineralen die in
stollingsgesteente zitten gaan richting het heersende magnetische veld.
○ Geologen vonden in de zeebodem een afwisselend patroon dat aan beide
kanten van de rug symmetrische is
● Bij de bergruggen die hierdoor ontstaan kan soms magma omhoog komen en door
een breuklijn komen en door de lage temperatuur stollen. Zo ontstaat nieuwe
lithosfeer en bewegen de platen steeds verder van de mid-oceanische rug. Dit heet
seafloor-spreading.
● Doordat Wegener de eerste was met de theorie is hij de grondlegger van de theorie
van de schuivende platen (ook wel platentektoniek)
● De platen schuiven doordat er heet magma vanuit het binnenste van de aarde
omhoog komen en als het doordat de lithosfeer te dik is niet door de aardkorst kan
splitst het zich onder de korst op. Dit beweegt onder de platen en de platen worden
als het ware meegevoerd met de plastische magma. Het magma zal uiteindelijk
afkoelen en naar de diepte zakken. Deze stromen van magma heten
convectiestromen.
●
Paragraaf 4: Plaatgrenzen en aardbevingen
● Aan de randen van alle platen zitten breukzones die weer aan een andere plaat
vast zitten. Op deze breuklijnen ontstaat hierdoor veel druk en daardoor hoopt de
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jennakooistra. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen