Samenvatting
Samenvatting Biologie BvJ H4 - Ecologie, 4 VWO
Dit is een samenvatting van Thema 4 'Ecologie' uit het boek BvJ 4 VWO (deel b)
[Meer zien]Voorbeeld 1 van de 9 pagina's
Voorbeeld 1 van de 9 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
4.1 - Ontwikkeling v het levenOntstaan v organische stoffen en levende cellen
• Vóór ontstaan v leven → chemische evolutie.
• Biogenese theorie: ontstaan v leven uit levenloze materie.
o Oeratmosfeer: gasmengsel zonder zuurstof.
§ Toevoer v energie (bliksemontlading, uv-straling) → gassen ioniseren →
organische stoffen uit anorganische stoffen gemaakt.
• Anorganische stoffen
o Komen zowel in organismen voor als in de levenloze natuur.
o Kleine, eenvoudig gebouwde moleculen.
o Bv. CO2, H2O, keukenzout (NaCl), O2 (g).
• Organische stoffen
o Afkomstig v organismen of producten v organismen.
o Relatief grote, ingewikkeld gebouwde moleculen.
o Moleculen bevatten 1/meer atomen C, H, N en (vaak) O.
o Bv. koolhydraten (glucose, zetmeel), eiwitten (aminozuren),
nucleotiden, vetzuren.
o Oerzeeën: verdamping → indikking → organische soep → ontstaan v grote
organische moleculen → rangschikking in 'druppeltjes’ (protobionten) → ontstaan v
eerste cellen.
o Is vorm v zelforganisatie: er ontstaan eenheden met nieuwe eigenschappen
op een hoger organisatieniveau.
• Theorie v Shock: leven is ontstaan op bodem v/d zee.
o Black smokers: vulkanische schoorstenen waar water onder hoge druk uit
zeebodem spuit → mineralen aanwezig → zwart water → ontstaan protobionten.
• Miller-Urey-experiment: nabootsen v/h ontstaan v organische uit anorganische stoffen.
Prokaryoten
• Prokaryoten
o Eencellige organismen zonder celkern of andere zichtbare organellen.
o Kringvormig DNA-molecuul (los i/h cytoplasma).
o Eerste organismen op aarde waren prokaryoot. Ze waren:
§ Anaeroob: leven in milieu zonder zuurstof.
§ Heterotroof:
• Kunnen geen organische stoffen maken uit anorganische stoffen.
• Hebben andere organismen nodig als voedsel.
• Nemen organische + anorganische stoffen op uit milieu.
• Cyanobacteriën (blauwalg): bacteriën die in staat zijn tot fotosynthese.
o Autotroof:
§ Kunnen organische stoffen maken uit alleen anorganische stoffen.
§ Hebben geen andere organismen nodig als voedsel.
§ Nemen anorganisch stoffen op uit milieu.
o Produceren zuurstof.
Thema 4 Ecologie 1
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Mariecusters. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen