Hier is een uitgebreide samenvatting van het leerboek uit 4 havo van de Geo. Deze samenvatting is gemaakt op een manier waar je samen met het boek kan leren. Deze samenvatting heeft precies dezelfde kopjes en alle info van het boek staat in deze samenvatting wat duidelijker opgeschreven. Verder sta...
Aardrijkskunde H3+4
Hoofdstuk 3: De olifant waakt
3.1 - kennismaking met India en Groot-Brittannië
Kolonie Brits-Indië
Groot-Brittannië was een wereldrijk en een van de machtigste landen in de wereld. Brits-
Indië was hiervan een van de overzeese kolonies.
Door de industrialisatie en de explosieve bevolkingsgroei is het Verenigd Koninkrijk
verstedelijkt. Waardoor de behoefte aan grondstoffen en afzetgebieden voor de
industrieproducten groot was.
India was een exploitatiekolonie. Een kolonie dat dient als leverancier van goedkope
grondstoffen en arbeidskrachten voor het moederland.
Andere landen van het Britse rijk, zoals Australië werden gebruikt als vestigingskolonie.
Een kolonie dat dient voor kolonisten om zich daar blijvend te vestigen.
Dekolonisatie
Door de twee wereldoorlogen en een wereldcrisis die er middenin viel, zorgden ervoor dar de
leidende positie van Groot-Brittannië in de wereld onder druk kwam te staan.
Na de Tweede Wereldoorlog, in 1947, werd de dekolonisatie een feit. Als gevolg hiervan
viel het Brits-Indië uiteen en ontstonden India, Sri Lanka, Pakistan en Bangladesh.
Dekolonisatie is het politiek onafhankelijk worden van een voormalige kolonie.
India werd een democratische republiek dat nog wel lid bleef van het Britse Gemenebest
waar zij de Britse Koningin als hoofd hebben, maar Groot-Brittannië niet meer verplicht zijn.
Veel Indiërs zijn na de onafhankelijkheid van India naar Groot-Brittannië geëmigreerd,
omdat ze verwachtten daar een beter bestaan te kunnen opbouwen.
Door het koloniaal verleden tussen Groot-Brittannië hebben zij beide sporen achtergelaten
economisch en sociaal-cultureel gezien.
Verstedelijking
Rond 1800 is Groot-Brittannië, net als de andere Europese landen, een plattelandssamenleving.
De snelle verstedelijking begon met de uitvinding van de stoommachine. Als gevolg
werden er allemaal fabrieken gebouwd rondom de steenkoolmijnen;
In India is de verstedelijking veel later op gang gekomen. Het urbanisatietempo is
vergeleken met dat van een aantal andere ontwikkelingslanden niet erg hoog.
Toch heeft India veel steden met meer dan 1 miljoen inwoners. Toch kan je dit geen
wereldstad noemen, omdat deze steden niet voldoen aan bepaalde factoren die
wereldsteden hebben, zoals dat zij geen hoofdkantoren hebben van MNO's
De Indiase steden tonen een duidelijk tweedeling. De rijkere wonen in een gated
community en de armer stadbevolking woont in slums waarvan een deel tegen het centrum
aan is.
Van industrie aar diensten
Na de Tweede Wereldoorlog raakte de zware industrie in Groot-Brittannië in verval, omdat;
De arbeiders te duur waren geworden;
De concurrentie van de lagelonenlanden was groot;
De milieuwetgeving werd steeds strenger.
, Er vond een de-industrialisatie plaats. Hierdoor veranderde Groot-Brittannië in een
diensteneconomie.
De-industrialisatie is de afname van de productie en de werkgelegenheid in de industrie
(o.a. door verplaatsing van het werk naar landen met lagere kosten en minder strenge
wetgeving)
De verandering van een industrie- naar een diensteneconomie heeft ook ruimtelijke gevolgen,
zoals;
Dienstverlenende bedrijven vestigen zich liever in de steden met aantrekkelijke en een
levendige omgeving waar veel hoogopgeleid personeel te vinden is;
De metropool is een aantrekkelijke vestigingsplaats voor moderne bedrijven en
kapitaalkrachtige multinationale ondernemingen (mno) of multinationals. Dit zijn
ondernemingen met vestigingen in meerdere landen.
Londen is een belangrijke spil in de mondiale zakelijke en financiële dienstverlening. Dit
is een bedrijfstak die zich bezighoudt met het leveren van financiële en andere diensten
aan bedrijven of de overheid.
Toenemende ongelijkheid
De grote bedrijven trekken veel hoogopgeleide mensen aan, waardoor er in de stad meer
wordt verdiend dan waar ook in Groot-Brittannië.
Het verschil met de rest van het land wordt al jaren groter: de regionale ongelijkheid
neemt toe. Dit wil zeggen dat er een situatie waar er grote sociaaleconomische
ongelijkheden bestaan tussen regio's.
3.2 - Welvaart en ontwikkeling
Ontwikkelingskenmerken
De kwaliteit van het leven van de inwoners van een land wordt vooral bepaald door het
welvaartspeil. Dus hoe hoger de welvaart, hoe meer het land ontwikkeld is.
Om de wereld te verdelen in arme en rijke gebieden, gebruikt men
ontwikkelingskenmerken die laten zien of een land ontwikkeld is of niet.
Het bruto nationaal product
Het bruto nationaal product (bnp) is de totale productie van goederen en diensten in een land in
een jaar, uitgedrukt in geld.
Het is het gemiddelde inkomen van een land, omdat het inkomen van een land wordt
gedeeld door het aantal inwoners;
Het bnp per inwoner is een gemiddelde wat dus nadelen heeft, omdat het inkomen in
ontwikkelingslanden meestal zeer ongelijk is verdeeld. Een klein groepje kan het
gemiddelde weer omhoogtrekken waardoor de economische ongelijkheid niet opgemerkt
wordt;
Ook de regionale ongelijkheid is groot. Het bruto regionaal product (brp) is zeer verschillend
doordat het inkomen in de stad veel hoger ligt dan bijvoorbeeld op het platteland;
De cijfers die worden gebruikt, zijn in veel ontwikkelingslanden niet betrouwbaar, omdat er
vaak sprake is van een schatting. Ook de inkomsten uit de informele sector worden niet
geregistreerd en dus ook niet meegeteld;
Het bnp per inwoner wordt mondiaal weergegeven in dollars. De officiële wisselkoers in
sommige landen kan veel afwijken van de werkelijke waarde, waardoor er een onjuist beeld
van het bnp per inwoner ontstaat;
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ajalcaraz05. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
