Inleiding Onderwijswetenschappen
Verantwoording aantekeningen & literatuur
*SV: Alle literatuur + aantekeningen samengevat
*x: niet samengevat vanwege gebrek aan relevantie / niet aanwezig tijdens bijeenkomst.
Inleiding & thema 1 Valcke SV
College I SV
Thema 3 +4 Valcke SV
College II SV
College III SV
Werkgroep III SV
https://www-tandfonline-com.eur.idm.oclc.org/doi/pdf/10.1080/0969594X.2016.12 SV
53542?needAccess=true = Van Daal, T., Lesterhuis, M., Coertjens, L., Donche, V., &
De Maeyer, S. (2019). Validity of comparative judgement to assess academic writing:
examining implications of its holistic character and building on a shared consensus.
Assessment in Education: Principles, Policy & Practice, 26, 59-74.
https://doi.org/10.1080/0969594X.2016.1253542
Thema 5 Valcke SV
Louise Beuze - Inleiding onderwijswetenschappen - UU 2021-2022
1
, College IV SV
SV
SV
College V SV
SV
SV
College VI SV
Thema 7 Valcke SV
College VII
Van de Werfhorst, H. G., & Mijs, J. B. (2010). Achievement inequality and the SV
institutional structure of educational systems: A comparative perspective. Annual
Review of Sociology, 36, 407-428. doi:10.1146/annurev.soc.012809.102538 (dit
artikel dien je zelf te downloaden uit de UB. N.B.: Focus je bij het lezen van dit
artikel op Introductie, theorie en resultaten en conclusie. Laat de paragrafen over
data en methodologie buiten beschouwing). → 12 pagina’s
P. 6-49: De Onderwijsraad (2014). Onderwijspolitiek na de
commissie-Dijsselbloem.
https://www.onderwijsraad.nl/publicaties/adviezen/2014/10/02/onderwijspolitiek-na-de-co SV
mmissie-dijsselbloem
College VIII SV
Broekkamp, H., Vanderlinde, R., Van Hout-Wolters, B. H. A. M., & Van Braak, J. SV
(2009). De relatie tussen onderwijsonderzoek en onderwijspraktijk verkend in Nederland
en Vlaanderen. Pedagogische Studiën, 86, 313-320.
William, D. (2019). Some reflections on the role of evidence in improving SV
education. Educational Research and Evaluation, 25, 127-139.
doi:10.1080/13803611.2019.1617993
Week 1
College I, H1 Valcke & Werkgroep I
Onderwijswetenschap: “de wetenschap die zich richt op leren en instructie binnen een
grote variatie aan formele en informele contexten, toepasbaar op alle leeftijdsgroepen”
(Valcke, 2006).
Louise Beuze - Inleiding onderwijswetenschappen - UU 2021-2022
2
,Formeel: institutioneel, als samenleving georganiseerd. Situaties waarbij het leren en de
instructie geregeld zijn via wetten, decreten of interne regelgeving. Bijv. basisonderwijs,
voortgezet onderwijs.
Informeel: wat buiten het geïnstitutionaliseerde onderwijs plaatsvindt, bijv. thuis of bij een
vereniging. Situaties waarin het leren en instructie wel voorop staan, maar die geen
systematisch, gestructureerd, verplicht of regulerend karakter hebben.
Uit dit onderwijskundig referentiekader blijkt dat alle factoren met elkaar in verband staan,
sterk worden beïnvloed door de context en dat ieder kenmerk van een actor doorwerkt op
het functioneren. Dit referentiekader is de manier waarop Valcke probeert te kijken naar het
onderwijs als geheel. Dit referentiekader is gebaseerd en bevestigd op veel verschillende
onderwijsonderzoeken.
Louise Beuze - Inleiding onderwijswetenschappen - UU 2021-2022
3
, Binnen dit kader zijn de actoren, processen en variabelen van belang:
● Actoren: de belanghebbenden, de betrokkenen. Concrete personen, de organisaties
die ze vertegenwoordigen of de organisaties zelf. Deze actoren vervullen dus
verschillende rollen en hebben dan ook verschillende belangen. Dit bepaalt de
reactie op de situatie waarin zij zitten;
○ Instructieverantwoordelijken: degene die verantwoordelijk is voor de
instructie, zoals docenten, coaches of trainers. Er wordt veel onderzoek
gedaan naar de invloed van kenmerken zoals geslacht, leeftijd of visie. Soms
is er begeleiding voor instructieverantwoordelijken, bijv. via mentoren,
samenwerking tussen leerkrachten of op websites.
■ Er zijn veel factoren die ertoe doen rondom de
instructieverantwoordelijken die er toe doen in het onderwijs, zoals
voorbereiding, duidelijkheid, interesse, vragen en discussie,
progressie monitoren, enthousiasme en vriendelijkheid (Schneider &
Preckel, 2017).
○ Lerenden: degene die leert door wat de instructieverantwoordelijke initieert.
Lerenden hebben vaak eigen verwachtingen van het instructieproces, hebben
zelf direct invloed op de leerprestaties en zijn vatbaar voor externe
variabelen. Kenmerken die invloed kunnen hebben op leren: geslacht,
leeftijd, opvattingen, persoonlijkheid.
■ Ook performance self-efficacy, gesteld doelen, aanwezigheid,
regulatie van inspanning, strategische leerstrategie, etc. (Schneider &
Preckel, 2017). Motivatie is een bepalende factor voor de
leerprestaties;
■ Begeleiding: medeleerlingen, ouders, zorgleerkracht,
huiswerkinstituut;
● Processen: lopen over de tijd heen, bijv. leer- of instructieprocessen;
● Variabelen: kenmerken die verschillende waarden kunnen hebben. Dit omvat alles
wat een compleet systeem beïnvloedt, op micro-, meso- en macroniveau.
Louise Beuze - Inleiding onderwijswetenschappen - UU 2021-2022
4
