Dit is een samenvatting van systeemtheorie. De belangrijke begrippen zijn rood gemarkeerd en daardoor makkelijk terug te vinden. Het is een goede samenvatting om te leren voor de toets. De 7 uitgangspunten worden besproken met de bijbehorende begrippen. Verder worden alle bolletjes rondom de homeos...
De psychoanalyse van Sigmund Freud bestaat uit:
- De psychoanalytische theorie; behandelt de dynamiek van de psychische processen van de
mens, die voor een belangrijk deel onbewust zijn en bepaald worden door verdringing en
afweermechanismen.
- De psychoanalytische therapie; de vorm van therapeutisch handelen waarbij uitsluitend
psychische, dat wil zeggen niet medische of medicinale, beïnvloedingsmiddelen worden
aangewend om stoornissen op het spoort te komen en op te heffen, met het doel om ziekten
te genezen.
Freud onderscheidt 3 ontwikkelingsfasen: de orale fase, de anale fase en de fallische of genitale fase.
Als een kind een fase niet goed doorloopt dan zal het de niet-volledig doorgewerkte elementen
meenemen naar de volgende fase.
In het persoonlijkheidsmodel van Freud worden 3 elementen onderscheiden:
- Het Es; de driften, de impulsen en de seksualiteit die voortdurend aandacht vragen van de
persoon.
- Het Ich; sturende en coördinerende functie. Het moet laveren tussen de Es en het Über-Ich.
- Het Über-Ich; het gedeelte van de persoonlijkheid waarin het individu de waarden, normen,
geboden en verboden van de samenleving heeft verinnerlijkt.
Een derde aspect van Freud zijn theorie is zijn aandacht voor het onbewuste. Hij ontdekte dat er
naast ons kennende bewustzijn van de werkelijkheid, ook heel veel in ons leeft waarvan we ons niet
bewust zijn. Het doel van Freud was dan ook om de mensen zich bewust te laten worden van deze
onbewuste levenssfeer en deze een plek te geven binnen het gebied van het kennende bewustzijn.
De essentie van Freuds theorie is als volgt weer te geven: de mens moet tijdens zijn leven in het reine
zien te komen met 2 principes: het lustprincipe, dat slet dat je in het leven zo veel mogelijk moet zien
te genieten enerzijds, en het realiteitsprincipe, dat ons duidelijk maakt dat het in het leven niet altijd
feest kan zijn en dat de samenleving allerlei grenzen stelt aan de realisering van het lustprincipe
anderzijds. Het therapeutische model bij deze stroming is de psychoanalytische therapie.
Het behaviorisme is een theorie over de wijze waarop mensen leren. Alle menselijk gedrag is
aangeleerd. Binnen het behaviorisme bestaan theorieën over de verschillende manieren waarop
mensen leren. Het gaan om conditionering, stimulus, respons en bekrachtiging. Die verwijzen naar de
onbewuste en bewuste leerprocessen die aan het menselijk gedrag ten grondslag liggen.
De therapievorm die gebaseerd is op behaviorisme wordt gedragstherapie genoemd. De vorm
beoogt gewenst gedrag aan te leren en ongewenst gedrag af te leren. Het uitgangspunt wat
behaviorisme deelt met de systeemtheorie is dat we het moeten doen met het waarneembare
menselijk gedrag.
Volgens de humanistische psychologie hebben mensen een aangeboren behoefte aan groei en
zelfontplooiing of zelfverwerkelijking. Er is een onderverdeling in 5 typen van de menselijke
behoeften. De ‘lagere’ behoefte moet eerst voltooid zijn voordat je op de volgende behoefte kan
overgaan:
1. Fysieke behoeften (eten, drinken en seksualiteit)
2. Behoefte aan veiligheid (dak boven je hoofd, ouders die voor je zorgen)
, 3. Behoefte aan liefde, affectie en de behoefte om bij andere mensen te horen
4. Behoefte aan erkenning en waardering
5. Behoefte aan groei en zelfverwerkelijking
De drie voorgaande stromingen richten zich op de bestudering en de behandeling van het individu.
De systeemtheorie heeft niet het individu, maar het individu in zijn omgeving tot onderwerp. De
systeemtheorie is een theorie die haar basis heeft in het constructivisme. Dit is een stroming die
beweert dat er ook een werkelijkheid bestaat die wij zelf maken en construeren (subjectieve kennis).
De auteurs van het boek The social psychology of organizations waren allemaal verbonden aan het
instituut voor psychiatrisch onderzoek in Palo Alto. Dit boek werd door de bekendheid veel gebruikt
binnen de hulpverlening en therapie. Vandaar dat de systeemtheoretische stroming ook wel wordt
aangeduid als de Palo Alto School van de Stanford University.
De systeemtheorie heeft ingrijpende gevolgen gehad voor de praktijk, bijvoorbeeld voor de praktijk
van de kinderbescherming en voor de beslissingen die door kinderrechters werden genomen. De
systeemtheorie leerde men dat soms het kind niet het probleem was van onhandelbaar gedrag, maar
dat het ook goed aan het gezin kon liggen waar het kind uit afkomstig was. Door daarom meer
ondersteuning aan de gezinnen te geven kwamen er minder uithuisplaatsingen voor.
Wanneer een bepaalde wetenschap objecten met behulp van de systeemtheorie bestudeert gaat
het om ‘inclusief’ denken en kijken, wat betekent dat men de omgeving ‘meeneemt’ in zijn wijze
van kijken en benaderen.
De kern van systeemtheorie bestaat samengevat uit de volgende 5 principes:
1. Het systeem heeft een eigen karakter dat niet te herleiden is tot de eigenschappen van de
delen (individuen).
2. Binnen het systeem (geheel) zijn de delen van elkaar afhankelijk. Alles hangt met alles
samen.
3. Het systeem bepaalt in belangrijke mate het gedrag van de individuen. Sommige mensen
hebben een team die het beste in hen naar boven haalt. In andere teams halen mensen het
slechtste in elkaar naar boven.
4. Het systeem probeert zich op allerlei manieren aan te passen aan zijn omgeving, omdat het
wil overleven.
5. Een systeem heeft de eigenschap zichzelf te handhaven en te blijven voortbestaan wanneer
het eigenlijk geen recht van bestaan meer heeft.
In de systeemtheorie worden de oorzaken van het gedrag van iemand niet in de persoon gezocht,
maar juist in het systeem waarin diegene zich bevindt. Het gedrag van een bepaald persoon vormt
altijd een reactie op het gedrag van een ander of van meerdere anderen. De beschrijvingen en
verklaringen van de systeemtheorie hebben dus een de-individualiserend karakter. Men maakt de
gesignaleerde problemen los van het individu. Bepaalde motieven, bedoelingen en intenties doen er
dus minder toe.
Bij systeemtheorie staat het begrip informatie centraal en niet energie. Het gaat hierbij om de
voortdurende stroom van zowel verbale als non-verbale, onbewuste en onbedoelde signalen die
mensen uitzenden en ontvangen. Het systeem functioneert doordat er voortdurend informatie
wordt uitgewisseld tussen de delen van het systeem en tussen het systeem en zijn omgeving. In
systemen is er sprake van permanente circulatie van informatie en voortdurende communicatie.
Communicatie en interactie zijn daarbij het voertuig van informatie.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evivanderkooij. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
