inleiding in de psychologie
psychology - Douglas A, Bernstein
hoofdstukken 10,12,13,14,15,16,18, (deeltoets 2)
college 8: motivatie en emotie (hoofdstuk 10)
- het verklaren van het gedrag, waarom gedragen wij ons op een bepaalde manier
motivatie
theorieën over motivatie
- motor: fysiologisch, dus lichaam
fysiologische kenmerken: zorgen voor behoeftes
- emoties: hoe je je voelt heeft invloed op ons gedrag
- gedachten: gedachten kunnen invloed hebben op ons gedrag
- omgeving: vrienden, familie, uni, land heeft invloed op je gedrag
1. instinct doctrine
mensen worden gedreven door instinct: automatisch, onwillekeurig,
niet aangeleerd gedrag wat uitgelokt wordt door bepaalde situaties
→ zoals een baby die zoekt naar voedsel
→ baby's vinden smaken proeven niet lekker zoals een
citroen
→ wij hebben bij het zien van een spin een gevoel van
afschuw
gedraag wat onze overlevingskansen bevordert ( visie van de evolutionaire psychologie)
instinct: automatisch, onwillekeurig niet aangeleerd
- volwassenen sterk beïnvloed door AANGELEERDE gewoontes
- worden getriggerd door bepaalde situaties: geconditioneerd gedrag
- link met overlevingskansen verdwijnen
2. drive reduction theory: gaat ervan uit dat je lijf je gedrag
stuurt
- je lijf heeft een verstoorde homeostase en je brein ziet
zo iets als een psychologische drive om iets te doen
→ je lijf ervaart dat je blaas vol is, je brein stuurt
je lichaam om iets te doen, dan ga je iets doen
→ drive zorgt ervoor dat je iets gaat doen waar
je eigenlijk helemaal geen zin in had om de
homeostase te vervullen
- zijn de needs altijd fysiek? we kunnen ook gedreven worden door andere needs
→ fysieke needs = primary drives
→ andere needs = secondary needs ( zoals geld, telefoon en alcohol)
- het doel is om altijd de homeostase te behouden
- cognitive dissonance theory : als er dissonantie is tussen gedachten en gedrag
probeert men dat oplossen.. alleen mensen passen liever hun opvattingen aan dan
hun gedrag ( dus het goedpraten van je gedrag. Mensen die roken maar toch
doorgaan en het goedpraten.)
3. arousal theory
, - ons gedrag wordt gemotiveerd door de behoefte om een optimaal niveau van arousal
te ervaren in ons lijf
- arousal = hoe actief je lijf is
- optimale niveau van arousal geeft ons prettig gevoel
grote variatie in optimale hoeveelheid arousal
→ hangt sterk samen met persoonlijkheid/temperament
4. incentive theory
- gebaseerd op leertheorie ( operant conditioneren)
- externe ipv fysieke factoren motiveren ons gedrag
- positive incentives: positieve gevolgen van gedrag
- negative incentives: negatieve gevolgen van gedrag
- dus: verwachten gevolgen en hoe belangrijk we die vinden bepalen het gedrag
hoe sterk bepaalde incentives jouw gedrag beïnvloeden is niet contact
- bv. belonging van eten is toepasbaar als je honger hebt, maar geen honger = geen
invloed om eten als beloning
kunnen incentives ook nadelen hebben?
- presteer je beter als je geen cijfers krijgt?
theorieën over motivatie
instinct doctrine drive reduction arousal theory incentive theory
theory
mensen worden je lijf heeft een ons gedrag wordt gebaseerd op
gedreven door verstoorde gemotiveerd door de leertheorie. Externe
instinct: homeostase en je behoefte om een factoren motiveren
ons gedrag
brein ziet zo iets als optimaal niveau van
een psychologische arousal te ervaren in
drive om iets te doen ons lijf
motivatie
intrinsiek: vanuit jezelf heeft dit een goed gevoel (long term beter!)
extrinsiek: je doet iets omdat het moet of je krijgt er iets voor
5. cognitieve theorieën
- nieuwere theorieën veel nadruk op allerlei cognities ( niet in boek)
- vb. hoe risicovol is je gedrag? wat voor beren zie je op de weg? verwacht je dat je
het gedrag goed kunt uitvoeren?(zelfvertrouwen)
6. maslow theorie
- hiërarchie in motivatie.
- gaat ervan uit dat er een hiërarchie is in wat
wij nodig hebben. Pas als behoeften op
lagere niveaus vervuld, zal je gemotiveerd
zijn tot gedrag op hogere niveaus
- (plaatje van hierarchy toont de belangen)
, - alderfer: psycholoog die zegt dat behoeftes elkaar beïnvloeden maar niet perse in
die hiërarchische volgorde. existence(water, voedsel)relatedness(relaties)-
growth(vaardigheden ontwikkelen)
- illustraties uit het boek (biologische termen niet!)
eetgedrag, overgewicht en eetstoornissen
- overgewicht = te veel eten, te weinig bewegen
- soms veroorzaakt door genetische belasting
→ brein reageert traag/niet op voor hormoon dat signaleert dat je lijf
verzadigd is (drive reduction theory )
- aangeboren gevoeliger voor fysieke beloning die eten geeft: geeft goed/positief
gevoel (incentive theory)
- soms: eten= manier om met problemen om te gaan “emotional eating” (incentive
theory)
- evolutionaire psychologie: gerelateerd aan insective theory: komt door onze
voorouders, we leven pas korte tijd in voedsel overvloed, mensen met goede
vetopslag konden overleven in de tijd van schaarste van eten. Maar deze goede
vetopslag is dus blijven hangen
→ strenge diëten werken averechts: lijf leert calorieën langzamer te
verbranden → jojo effect
→ medische middelen om vet sneller te verbranden
→ maagverkleiningen
→ beste behandeling: geleidelijke veranderingen in leefstijl → gezonder
dieet en sporten. preventie (!) vanaf jongere leeftijd wordt aangeraden en
als beste manier gezien
seksuele gerichtheid
- wat bepaalt of jij hetero of homo bent?
- is het aangeleerd of aangeboren?
- biologische factoren
→ tweelingstudies → homoseksueel zijn is genetische bepaald
→ hormonale verschillen tijdens zwangerschap
→ . geboortevolgorde (meerdere keren zwanger zijn zorgt voor
verschillende hormonen tijdens zwangerschap. De later geboren jongetjes
in een gezin zijn vaker homoseksueel)
is homoseksualiteit aangeleerd?
→ onwaarschijnlijk: kinderen van lesbische moeders zijn niet perse vaker
zelf lesbisch
→ je kan het niet afleren! behandelingen helpen niet!
verklaren casuïstiek
- instinct theory: gewoonte om 2 oktober te gaan feesten aan het begin van de week,
terwijl je je eerste tentamen later die week hebt (het vergroot niet je
overlevingskansen, maar voor latere jaars kan het wel een gewoonte zijn)
- needs theory: need om te ontspannen en socializen geeft drive om te feesten
(primary drive of secondary drive)
- arousal theory: feesten geeft fijn niveau van arousal
, - incentive theory: feest is leuk en belonend op de korte termijn
- cognitieve factoren: onderschatten risico van feesten op studiemogelijkheden,
overschatten vermogen om tentamen te maken met minimaal studeren.
Onderschatten van de consequenties van tentamen niet halen. Overschatten van de
voordelen van het feesten
emotie
- hoe weet je dat je een bepaalde emotie ervaart?
vier basisemoties: boos, bang, verdrietig, blij
- emoties zijn positief, negatief of gemengd
- gemengde emoties zijn lastig voor jonge kinderen
- ze zijn voortdurend met duidelijk begin en einde (langer durend: stemming)
- ze kunnen verschillen in intensiteit
- controle over intensiteit, geen controle over de emotie die je ervaart
- kunnen motiveren tot actie
oorzaken emoties
- verliefdheid door iemand tegenkomen
- biologisch: hormonen (zwangerschap)
- onze drives kunnen emoties veroorzaken → hangry : boos als je honger
hebt
- cognities: door gedachtes kan je emoties hebben
(gedrag→ emoties)(inbreker denken te horen→ bang zijn)
(emotie→ gedachten)(somber zijn→ negatieve gedachtenspiraal),
selectieve aandacht
objectieve kenmerken van emoties
- wat kan je objectief meten aan emoties?
1. hoe je emoties uit (gezicht/houding) → emotiecultuur : in hoeverre je
emoties uit
2. wat emoties doen met je lijf → hartslag, transpireren, bloeddruk
3. cognitieve theorieën
a. Schachte
r- Singer
theory
(Door
James-
Lange,
gaat
ervan uit
dat je lijf reageert automatisch met fysiologische reacties op je omgeving) Je
brein interpreteert al die fysiologische activiteit als een emoties.
Dus: je bent bang OMDAT je verstijft/zweet/hartkloppingen. Zonder deze
fysiologische dingen geen emoties
bewijs? → minder bloed naar handen en voeten bij angst, bepaalde
emotie gaat gepaard met unieke fysiologie. beter bewust van
lichamelijke activiteit → meer intense emoties
mensen met botox → minder begrip van emotie
toepassingen → liegen=angst. Angst = combi van meetbare
fysiologische activiteit. Maar: fysiologie valt te onderdrukken
