Hoofdstuk 4. Stressgerelateerde stoornissen
Stress pp. 109-110
Stress,
De eis aan een organisme om zich aan te passen, aanhoudende geestelijke druk die wordt ervaren.
Stressor,
Een bron of oorzaak van stress. Bijvoorbeeld een gebeurtenis, persoon of combinatie van
verantwoordelijkheden.
Effecten van stress,
Langdurige of intense stress die niet te vermijden is, kan ons draagvermogen echter te boven gaan en
emotionele klachten als angst en depressie oproepen, evenals lichamelijke klachten als vermoeidheid
en hoofdpijn.
Eustress,
Een zekere mate van stress is gezond, dat helpt ons om alert en actief te blijven.
Stress en gezondheid pp. 110-111
Stress en ziekten;
Psychische bronnen van stress verminderen het vermogen om ons aan te passen. Stress verhoogt
het risico op zeer uiteenlopende ziekten zoals spijsverteringsproblemen en hartkwalen.
Psychoneuro-immunologie,
Wetenschappers die zich bezighouden met onderzoeken naar de relaties tussen psychische factoren,
met name stress, en de werking van het endocriene systeem: het immuunsysteem en zenuwstelsel.
Stress en de hypothalamus-hypofyse-bijnier-as pp. 111-112
Endocriene systeem,
Systeem van klieren die substanties afscheiden; hormonen. Hormonen reguleren lichamelijke functies
en zetten het lichaam aan tot groei en ontwikkeling. Het endocriene systeem heeft geen afvoerkanaal
en scheidt zijn hormonen rechtstreeks in de bloedbaan af.
Stress brengt in het endocriene systeem een domino-effect op gang in de hypothalamus-hypofyse-
bijnier-as (HPA-as).
Ten eerste in de hypothalamus, een kleine klier in de hersenen die een hormoon afscheidt in de
nabije:
Hypofyse. Deze wordt aangezet tot het produceren van het:
Adrenocorticotroop hormoon (ACTH), stimuleert op zijn beurt de bijnieren.
De bijnieren scheidt onder invloed van ACTH de buitenste laag van de bijnieren, de bijnierschors, een groep
hormonen uit die steroïden worden genoemd.
Deze steroïden vervullen een aantal functies in het lichaam. Ze verhogen onze weerstand tegen stress,
stimuleren de spieropbouw en zetten de lever aan tot het vrijmaken van suiker, dat de benodigde energie moet
leveren om te kunnen reageren op een dreiging of noodsituatie. Het helpt ook om zich te verdedigen tegen
allergische reacties en ontstekingen.
Als de stress te lang duurt of steeds terugkeert, moet het lichaam erg vaak stresshormonen produceren en
andere systemen mobiliseren. Op lange termijn kunnen de voorraden van het lichaam uitgeput raken en kan de
gezondheid in gevaar komen. Chronische of steeds terugkerende stress kan veel schade aanrichten in diverse
lichaamssystemen, waaronder het hart, de bloedvaten en het immuunsysteem, maar ook aan de frontale
hersenschors en zo ons denken.