Duidelijke, gegronde en uitgebreide samenvatting over strafprocesrecht. Deze samenvatting bevat de belangrijkste informatie uit het boek Elementair Formeel Strafrecht en het bevat alle essentiële arresten.
Lesweek 1
Stof:
- Elementair Formeel Strafrecht: Hoofdstuk 1 en paragraaf 8.4 en 8.5
- Toelichtende tekst (syllabus #OO)
Na de weergave van de tenlastelegging komt de motivering van de afzonderlijke deelbeslissing aan
de orde. Ingevolge het bepaalde in artikel 348 Sv dienen eerst de voorvragen te worden beantwoord:
1. Is de dagvaarding geldig?
2. Is de rechter bevoegd?
3. Is de OvJ ontvankelijk in de vervolging?
4. Is er aanleiding de vervolging te schorsen?
De voorvragen moeten ook in deze volgorde plaatsvinden.
Wordt een van de eerste drie vragen ontkennend beantwoord dan volgt er een eindvonnis.
Dat geldt ook indien de vierde vraag positief wordt beantwoord.
Bij het bespreken van de vraag naar de geldigheid van de dagvaarding moet een onderscheid worden
gemaakt tussen de formele geldigheid en de materiële geldigheid.
Formele geldigheid: hierbij gaat het om de vraag of de betekening van de dagvaarding rechtsgeldig is
geschied. Artikel 585-589 Sv.
Hoofdregel is dat de betekening in persoon geschiedt, maar onder omstandigheden kan ook een
rechtsgeldige betekening plaatsvinden niet-in persoon, zoals aan een huisgenoot die bereid is het
stuk in ontvangst te nemen en aan verdachte te overhandigen.
Bij het ontbreken van een rechtsgeldig betekende dagvaarding dient deze nietig te worden verklaard
indien de verdachte niet ter terechtzitting verschijnt en zich ook geen gemachtigd raadsman heeft
gemeld.
Materieel geldigheid: hierbij dient te worden beantwoord aan de hand van de criteria genoemd in de
eerste twee leden van artikel 261 Sv, alsmede de daarop betrekking hebbende bestendige
jurisprudentie. In elk geval moet de dagvaarding het volgende bevatten:
- Een opgave van het feit dat ten laste wordt gelegd.
- Omstreeks welke tijd en waar ter plaatse het feit begaan zou zijn.
- De wettelijke voorschriften waarbij het feit strafbaar is gesteld.
- Vermelding van de omstandigheden waaronder het feit begaan zou zijn.
Is ter terechtzitting duidelijk dat alle partijen weet hebben waar het tijdens het onderzoek ter
terechtzitting om draait, dan kan snel worden aangenomen dat de tenlastelegging kennelijk voldoet
aan strekking en doel van het bepaalde in artikel 261 Sv.
,Bij de bevoegdheid van de rechter dient onderscheid te worden gemaakt tussen absolute en
relatieve competentie (bevoegdheid).
In het eerste geval gaat het om de vraag welke soort rechter bevoegd is de zaak te behandelen
(artikel 45 Wet RO).
In het tweede geval gaat het om de vraag welk gerecht bevoegd is de zaak te behandelen:
- Kantonrechter: voor overtredingen.
- Politierechter: voor lichte misdrijven waarbij een gevangenisstraf van maximaal 1 jaar mag
worden gegeven. Artikel 369 lid 1 Sv.
- Meervoudige strafkamer: voor alle (zware) misdrijven. De politierechter kan de zaak ook
doorsturen naar de meervoudige strafkamer als de zaak voor hem te complex is, artikel 369
lid 2 en 282 a lid 1 Sv.
- Economische politierechter: is bevoegd te oordelen ter zake van commune delicten als op
tenlastelegging een ander economisch delict staat vermeld.
- Militaire kamer van de Rechtbank Gelderland: degene is militair op het moment van plegen
van het strafbaar feit (dus geen burgerpersoneel van defensie).
- Kinderrechter: voor minderjarigen (tot 23 jarige is ook mogelijk). Eigen arsenaal aan wetten.
De maximale straf die kan worden gegeven is 2 jaar jeugddetentie.
De belangrijkste redenen dat het OM niet tot vervolging over kan gaan en dus ontvankelijk is zijn:
- De verdachte is overleden (artikel 69 Sr).
- Het feit is verjaard (artikel 70 Sr).
- In geval van ne bis in idem (artikel 68 Sr).
- Het betaald hebben van een transactie door de verdachte (artikel 74 Sr).
- Verdachte was ten tijde van het verweten delict nog geen 12 jaar oud (artikel 486 Sv).
- Overdracht van strafvervolging aan een vreemde staat (artikel 77 Sr).
- Het ontbreken van een klacht in het geval van een klachtdelict (artikel 269 Sr).
- Bij het uitvaardigen van een strafbeschikking (artikel 257a e.v. Sv).
- Het OM heeft gehandeld met grove veronachtzaming van rechten van de verdachte dan wel
een ernstige inbreuk heeft gemaakt op de procesorde, het zogeheten Zwolsman-criterium
(artikel 359a Sv).
Schorsing van de vervolging (artikel 14-20 Sv):
- Als een beslissing in een civiele procedure van belang kan zijn bij de uiteindelijke
strafrechtelijke beslissing.
- Als voorafgaande aan of tijdens het onderzoek ter terechtzitting is gebleken of blijkt dat de
verdachte niet in staat is de strekking van de tegen hem ingestelde vervolging te begrijpen,
bijvoorbeeld omdat hij in psychose verkeert.
Vervolgens komen de hoofdvragen uit artikel 350 Sv aan de orde die de rechter moet beantwoorden:
- Is het ten laste gelegde bewezen?
- Levert het bewezen verklaarde een strafbaar feit op?
- Is de dader strafbaar?
- Welke sanctie dient te worden opgelegd?
Deze vragen sluiten logischerwijs aan bij de vier voorwaarden voor strafbaarheid, te weten:
- Er moet een menselijke gedraging zijn.
- Deze gedraging moet voldoen aan een wettelijke delictsomschrijving.
- Deze gedraging, die aan de delictsomschrijving voldoet, moet wederrechtelijk zijn.
- En aan schuld van de verdachte te wijten zijn.
De vier hoofdvragen uit artikel 350 Sv zullen hieronder kort worden besproken, in de volgorde zoals
voorgeschreven.
, Indien een verdachte
- bekent
- nadien niet anders heeft verklaard
- de verdediging geen verweer voert dat ziet op vrijspraak
- en de rechter tot een veroordeling komt
dan kan in het vonnis worden volstaan met een opsomming van de bewijsmiddelen.
In alle andere gevallen dient de rechter gemotiveerd in te gaan op onderbouwde bewijsverweren. Zo
kan de verdediging goed beargumenteerd de betrouwbaarheid van een getuige betwisten, dan wel
een reëel alternatief scenario aandragen.
Indien de rechter het ten laste gestelde feit bewezen acht, dient hij allereerst te kijken of hetgeen de
verdachte gedaan heeft onder een wettelijke delictsomschrijving valt en daarmee dus te kwalificeren
is als strafbaar feit.
Na kwalificatie van het feit moet worden beoordeeld of de dader ook strafbaar is. Het kan hierbij
gaan om rechtvaardigingsgronden en schulduitsluitingsgronden. Een beroep op een
rechtvaardigingsgrond neemt de strafbaarheid van het feit weg. Een beroep op een
schulduitsluitingsgrond neemt de strafbaarheid van de dader weg.
Bij noodweer (geweld gebruiken voor je eigen veiligheid) is er sprake van strafuitsluitingsgrond.
Bij noodweerexces is er sprake van schulduitsluitingsgrond. De zelfverdediging is dan iets te ver
gegaan, maar hij wordt wel van alle rechtsvervolging ontslagen.
Er zijn ook wettelijke strafverminderings- en strafverzwaringsgronden: samenloopbepaling (artikel 55
e.v. Sr), de voorbereiding (artikel 46 Sr), medeplichtigheid (artikel 49 e.v. Sr) en de schending van een
vormvoorschrift (artikel 359a Sv).
Strafverzwarende bepalingen zijn te vinden in artikel 43 a Sr (recidive), artikel 304 Sr (slachtoffer is
familie of ambtenaar) en artikel 304a Sr (misdrijf met terroristisch oogmerk).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Chris26. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
