Literatuur PFR K3
Week 1
H7
Art 8 EVRM iedereen heeft recht op respect voor zijn familie en gezinsleven, ook wel
family life genoemd.
Family life is niet hetzelfde als familierechtelijke betrekking; het wordt ook wel omschreven
als nauwe persoonlijke betrekking. Er kan ook family life bestaan tussen grootouders en
bloedverwanten.
Marckx-arrest
Het ging om een ongehuwde moeder die van mening was dat een aantal bepalingen in de
Belgische wet discriminerend waren en inbreuk maakte op het recht op gezinsleven. Op
grond van die bepalingen werd onderscheid gemaakt tussen kinderen geboren binnen een
huwelijk en buitenechtelijke kinderen. Een ongehuwde moeder was namelijk niet van
rechtswege juridisch moeder van het uit haar geboren kind, maar diende dat kind eerst te
erkennen alvorens er sprake was van moederschap. Volgens het hof vloeit art 8 EVRM voort
dat lidstaten dienen te zorgen dat Wet-en regelgeving geen inbreuk maakt op het recht op
family life en dat burgers een normaal gezinsleven kunnen leiden. Het hof oordeelde dat de
Belgische wetsbepalingen een inbreuk vormde op het recht op family life.
Situaties sprake van family life;
- Tussen echtgenoten (samenwonen is geen vereiste)
- Tussen een man en een vrouw die een relatie hebben die vergelijkbaar is met een
huwelijk
- Tussen ouders en een uit hun huwelijk geboren kind (vanaf het moment van de
geboorte van het kind)
- Tussen ongehuwde, langdurig samenwonende ouders en hun kind
- Tussen moeder en kind
- Tussen de man die het kind erkend heeft en het kind
- Tussen de biologische vader en het kind (wel moet er sprake zijn van samenleving,
omgang met het kind, verzorging van het kind)
- Tussen naaste bloedverwanten en het kind (er moet een nauwe persoonlijke
betrekking bestaan)
- Tussen pleegouders of opvangouders en het kind
- Tussen een niet-biologische ouder en kind
Wanneer family life tussen een kind en een of meer andere personen moet worden
aangenomen, vloeien hier bepaalde rechten uit voort;
gezag, omgang, samenleving, erkenning, erfrechtelijke status
Verbreking family life, door adoptie wordt family life met de oorspronkelijke ouders
verbroken.
,Volgens vaste jurisprudentie van het EHRM is tussen gehuwde sprake van een gezinsleven
en dus family life. Ook al woon je dan nog niet samen door omstandigheden, als de intentie
er in ieder geval wel is.
Wanneer een man en vrouw niet met elkaar gehuwd zijn, maar een relatie met elkaar
hebben die vergelijkbaar is met een huwelijk, kan eveneens sprake zijn van een gezinsleven
dat valt onder de werking van art 8 EVRM.
Het tweede lid van art 8 EVRM bepaalt dat inmenging in family life door de overheid niet is
toegestaan, behalve als er sprake is van een of meer van de in dat lid opgenomen situaties.
Inmening is alleen toegestaan wanneer daarvoor een wettelijke grond bestaat en wanneer
het noodzakelijk is in het belang van nationaliteit veiligheid en openbare orde of het
economisch welzijn van het land, het voorkomen van wanordelijkheden en strafbare feiten,
de bescherming van de gezondheid of de goede zeden of voor de bescherming van de
rechten en vrijheden van andere.
Bv; ouders die onder curatele zijn gesteld door verkwisting (het onzorgvuldig omgaan met
financiële middelen)
Moeder – kind
Het feit dat het kind uit de moeder is geboren leidt automatisch tot het bestaan van family
life.
Vader – kind
Buiten het feit dat een vader gehuwd is met de moeder of een geregistreerd partnerschap
hebben kan er ook sprake zijn van family life tussen vader en kind.
Tussen een kind en de biologische vader die niet van rechtswege juridisch vader is, kan
family life bestaan. Hiervoor is het noodzakelijk dat er bijkomende omstandigheden zijn
waaruit kan worden afgeleid dat tussen vader en kind nauwe persoonlijke betrekkingen
bestaat.
De biologische vader hoeft echter niet altijd de verwekker te zijn. wanneer een man in het
kader van donorschap zijn zaad afstaat ten behoeve van kunstmatige inseminatie, is hij wel
de biologische vader, maar niet de verwekker. Is er sprake van family life tussen de
donorvader en het kind?
bij deze vraag is het belangrijk of het een bekende of onbekende donor betreft.
Onbekende donor; ontstaat in beginsel geen family life
Bekende donor; is de donor bekend en heeft hij afspraken gemaakt met de moeder en haar
eventuele partner om een rol in het leven van het kind te zullen spelen (bezoeken kind,
betrokken zwangerschap) dan kan hierdoor family life ontstaan.
Family life met grootouders is niet zomaar te verbreken doordat bijvoorbeeld de moeder het
contact afhoudt na een scheiding.
Family life door erkenning kan niet zomaar verloren gaan als de relatie tussen man er vrouw
verloren gaat.
, Overige bloedverwanten
- Ooms en tantes
- Grootouders
Voor family life moet wel meer bestaan dan bloedverwantschap. Er moeten bijkomende
bijzondere omstandigheden bestaan waaruit volgt dat tussen het kind en de bloedverwant
en dusdanig nauwe band bestaat, dat die band onder de bescherming van art 8 EVRM valt.
Family life kan echter ook bestaan tussen een kind en een niet-bloedverwant, zoals een
pleegouder, een opvangouder of wensouder.
Wanneer een kind in een pleeggezin wordt geplaatst, kan hierdoor een nauwe persoonlijke
betrokkenheid ontstaan tussen kind en pleegouder. In beginsel wordt hiervoor een termijn
van minimaal een jaar aangehouden. Een kind kan na een jaar niet zomaar uit het pleeggezin
worden geplaatst. De rechter kijkt echter wel naar het belang van het kind.
Naast pleegouders kan een kind ook opgroeien bij zogenaamde opvangouders. Hiervan is
sprake als mensen het kind van een ander opvoeden en verzorgen binnen hun eigen gezin,
zonder dat ze pleegouders zijn. dit is vaak van korte duur.
Begrip pleegouder; persoon die een jeugdige die niet zijn kind of stiefkind is, als behorende
tot zijn gezin verzorgt en daartoe een pleegcontract heeft gesloten met een
pleegzorgaanbieder.
Family life met wensouders
Vreemdelingenrecht
De vraag of er sprake is van onrechtmatige inmenging in het familieleven door de overheid
vaak een grote rol. er dient een fair balance te zijn tussen eerbiediging van het recht op
family life enerzijds en de mogelijkheid uitvoering te geven aan het in Nederland geldende
vreemdelingen- en migratiebeleid anderzijds.
Bij family life illegaal verblijvende moeder en kind geld het belang van het kind erg zwaar
mee.
Week 2
Wanneer we spreken over de ouders van een kind, dan is van belang onderscheid te maken
tussen verschillende typen ouders juridisch ouders, biologische ouders en sociale ouders.
- Iemand is juridisch ouders wanneer er een afstammingsrelatie bestaat tussen ouder
en kind. Hiermee wordt bedoeld dat het kind niet alleen een familieband heeft met
de ouder in kwestie maar ook met familieleden van die ouder zoals grootouders,
ooms en tantes. Als iemand juridisch ouder is heeft dit gevolgen voor het gezag over
het kind onderhoudsplicht, recht op omgang en erfrechtelijke kwesties.