Hoorcollege 1: totstandkoming van overeenkomsten
Algemene voorwaarden
- Art. 6:231 sub a BW: bestemmingscriterium en kernbedingen
- Wanneer is er sprake van? Zie artikel.
- Definitie: 2 belangrijke zaken; voorwaarden zijn alleen algemene voorwaarden als ze voor
meermalig gebruik bestemd zijn. En uitzondering van belangen, dat de kerndingen van de
voorwaarde uitgezonderd zijn. De kernprestaties.
Voor- en nadelen
- Hebben partijen algemene voorwaarden overeengekomen en welke? Algemene regels
totstandkoming ovk
- Stel nu dat algemene voorwaarden zijn overeengekomen, is het dan mogelijk om een specifiek
beding om daarvan de vernietigbaarheid in te roepen? In eerste plaats op grond van het feit dat je
niet goed bent geïnformeerd. En twee, ik ben goed geïnformeerd maar ik vind het een onredelijk
bezwarend en dat is de reden waarom ik zoek naar de mogelijkheid om de vernietigbaarheid in te
roepen.
Kan de wederpartij van de gebruiker van algemene voorwaarden een beroep doen op afdeling 6.5.3
BW?
- Eerst nagaan is de partij consument?
- Nee, is de wederpartij een grote of kleine onderneming? Criteria art. 235 lid 1 BW
- Indien nee: dan is die een kleine onderneming en kan beroep doen op hele afdeling, behalve 236 en
237 tenzij reflexwerking mogelijk is.
- Indien ja, dan is het grote onderneming en geen beroep op 233,234,236 of 237.
Zijn de algemene voorwaarden overeengekomen?
Hoofdregels: art. 3:33 en 6:217 BW
Er kan ook een stilzwijgende aanvaarding zijn van de algemene voorwaarden.
Arrest Linthorst/Echoput
Linthorst verwees steeds naar zijn algemene voorwaarden en Echoput zei iedere keer niets. Wanneer zij
het eens worden over de kernprestaties, stuurt Linthorst een bevestiging naar Echoput, en dan verwijst hij
niet naar de algemene voorwaarden en Echoput aanvaard de opdrachtbevestiging.
Ruzie, welke voorwaarden zijn ze overeengekomen?
Hof: niet naar algemene voorwaarden dus niet overeengekomen
HR: Lindhorst mocht erop vertrouwen dat Echoput er akkoord mee ging, want hij ging er niet afwijzend
mee om tijdens de onderhandelingen
Belangrijke factor: dat op zekere ogenblik tijdens de onderhandelingen, ook daadwerkelijk de algemene
voorwaarden bij de offerte werden bijgevoegd. Dus Lindthorst mocht erop vertrouwen dat Echoput
daarmee akkoord was gegaan.
Art. 6:232 BW: aanvaarding voorwaarden als complex
Een wederpartij is ook dan aan de algemene voorwaarden gebonden als bij het sluiten van de
overeenkomst de gebruiker begreep of moest begrijpen dat zij de inhoud daarvan niet kende.
Welke algemene voorwaarden zijn er overeengekomen?
Art. 6:225 lid 3 BW: dus als A naar zijn algemene voorwaarden verwijst in zijn aanbod, en B gaat daarmee
akkoord en verwijst daarin naar zijn eigen algemene voorwaarden, dan moet hij ook uitdrukkelijk de
algemene voorwaarden van A verwerpen.
1
,Als B dat doet, verwerpt hij daarmee het aanbod van A en doet daarmee zelf een nieuw aanbod, dus door
z’n aanvaarding is nog niet een ovk tot stand gekomen. Als hij dit niet doet, dan gelden de voorwaarden
van A, art. 6:225 lid 2 BW.
Gebondenheid en eventuele vernietigbaarheid van overeenkomsten waar partijen over het algemeen
aan verbonden zijn.
Informatieplicht
Art. 6:234, prikkel richting gebruikers van algemene voorwaarden om de wederpartij kennis te laten
nemen van de algemene voorwaarden.
Wie kan een beroep doen op een vernietigingsgrond: slide 17, 233 sub b
Hoofdregel: gebruiker moet aan wederpartij redelijke mogelijkheid geven om van de algemene
voorwaarden kennis te nemen
- Terhandstelling; indien redelijkerwijs niet mogelijk dan moet je ze bekend maken
- Terbeschikkingstelling langs elektronische weg lid 2 en 3
o Als de overeenkomst ook langs elektronische weg wordt overeengekomen
o Als hij niet langs elektronische weg tot stand komt, dan kan het alsnog maar dan moet de
wederpartij daar mee instemmen
Algemene voorwaarden nasturen
Indien terhandstelling niet mogelijk is, er wordt dan wel al gecontracteerd maar het nasturen hebben dan
meer een dossierfunctie. Het levert ook een vernietigingsgrond op als het niet onverwijld wordt gestuurd.
Is de regeling van de informatieplicht een gesloten systeem?
Het is flexibel.
Arrest Geurtzen/Kampstaal
Ze sluiten voor de zoveelste keer een overeenkomst, ze werken vaker samen. Kampstaal verwijst in zijn
offerte weer naar zijn bij de rechtbank gedeponeerde voorwaarden en meldt dat hij op verzoek kan
toezenden, hij stelt ze niet ter hand. Kampstaal veroorzaakt brand en wordt tot vergoeding daarvan
aangesproken door Geurtzen. Kampstaal die verweert zich met behulp van zijn algemene voorwaarden,
dat beperkt zijn aansprakelijkheid.
Ze zijn het overeengekomen, partijen zijn gebonden aan de voorwaarden. Maar hij kan mogelijk een
vernietigingsgrond inroepen, vraag: heeft Kampstaal wel aan zijn informatieplicht voldaan?
Geurtzen: jij had mij die voorwaarden ter hand moeten stellen.
Hof: Kampstaal heeft redelijke mogelijkheid geboden door te wijzen op de inzagemogelijkheid door
toezending van de voorwaarden aan te bieden.
Cassatiemiddel: art. 6:234 lid 1 is een limitatieve uitwerking van art. 6:233 sub b. Terhandstelling was
redelijkerwijs mogelijk dus dat had hier moeten gebeuren.
HR: wetgever beoogde limitatieve regeling, maar redelijke en op de praktijk afgestemde uitleg brengt mee
dat geen vernietiging kan plaatsvinden indien de wederpartij het beding kende of geacht kon worden
daarmee bekend te zijn. Daaraan is voldaan indien partijen regelmatig zaken hebben gedaan en de
algemene voorwaarden bij eerdere overeenkomt al ter hand zijn gesteld. Denk ook aan eenvoudige
aansprakelijkheidsbeperking in de garderobe van een club/bedrijfsruimte.
Onderhandelingen
wanneer twee partijen met elkaar onderhandelen, staan wel in een rechtsverhouding met elkaar en
deze verhouding staat onder de regels van redelijkheid en billijkheid (Baris/Riezenkamp)
2
, bijzonder geval: een door partijen voorovereenkomst geregelde rechtsverhouding, worden gesloten in
grote commerciële contractsverhoudingen
bijzonder geval: een door wetgever gereguleerde rechtsverhouding
Arrest Plas/Valburg
Mag afbreken in het normale geval? Hangt af van het stadium waarin de onderhandelingen verkeren.
Fase 1: mag, zonder rechtsgevolgen
Fase 2: mag, maar je moet gemaakte kosten vergoeden
Fase 3: mag niet zonder het betalen van schadevergoeding, waarbij ook plaats kan zijn voor vergoeding van
gederfde winst
Fase 4: rompovereenkomst?
Wanneer is fase 3 bereikt? Dus geen contract, maar wel wordt afgebroken en de consequentie heeft dat
de partij schadevergoeding moet betalen.
- Je zit erin als je als partij gerechtvaardigd vertrouwen mocht hebben dat de overeenkomst er zou
komen. Alle signalen staan op groen dus je mocht erop vertrouwen. VSH/Shell
- Ruiterij/MBO: wel nuanceren, hoe komt het eigenlijk dat jij dit als teleurgestelde partij dit
vertrouwen hebt? Kijk naar de belangen van de afbrekende partij. Misschien had je als
teleurgestelde partij gerechtvaardigd vertrouwen, maar kijk ook naar de omstandigheden van de
afbrekende partij. Bijvoorbeeld gewijzigde omstandigheden zoals corona.
Arrest CBB/JPO
Hoofdregel: contractsvrijheid staat voorop: afbreken mag in beginsel
Uitzondering: schadevergoedingsplicht
- Afbreken is onaanvaardbaar op grond van gerechtvaardigd totstandkomingsvertrouwen
- Mbt gerechtvaardigd vertrouwen wordt eerdere jurisprudentie bevestigd, behalve Plas/Valburg.
Lastig onderscheid tussen fase 3 en 4
3
