Week 7 — Onrechtmatige daad en kwalitatieve aansprakelijkheden
Onder aansprakelijkheidsrecht wordt verstaan het deel van het civiele recht dat aanspraken op
schadevergoeding regelt.
Uitgangspunt: ieder draagt zijn eigen schade, tenzij men deze kan afwentelen op basis van een door
het recht erkende grond.
Het regelt wie onder welke omstandigheden aansprakelijk is voor welke gebeurtenissen en hun
gevolgen en ook wie welke aanspraken geldend kan maken.
De grondslag van de schadevergoedingsverplichting van art. 6:162 BW is de toerekenbare
onrechtmatige gedraging van een persoon. De verplichting tot schadevergoeding ontstaat slechts
indien de schade een gevolg is van de onrechtmatige gedraging
Productaansprakelijkheid
Wanneer is een producent aansprakelijk?
Wordt geregeld in art. 6:185 lid 1 BW: de producent is aansprakelijk voor de schade die is gemaakt
door een gebrek in zijn product.
Art. 6:186 BW regelt de vraag wanneer een product gebrekkig is.
Art. 6:187 lid 1 BW wat er onder een product moet worden verstaan.
In art. 6:187 lid 2-4 wie er kan worden aangemerkt als producent.
Stappen:
1. Is de wederpartij een producent? Art. 6:187 lid 3 jo. 2 BW
2. Is het een product in de zin van art. 6:187 lid 1?
3. Is dit product gebrekkig in de zin van art. 6:186 lid 1. → Niet limitatief!
(Bij bijv. schoonmaakmiddelen voldoet het niet aan de veiligheidsnorm van art. 6:186 lid 1 sub a,
omdat er duidelijk zou moeten staan hoe lang iets mag intrekken bijv.)
Wanneer kan er schadevergoeding worden toegewezen?
Dit regelt art. 6:190 BW. Dit noemt limitatief welke posten voor schadevergoeding in aanmerking
komen. De aansprakelijkheid zoals bedoeld in art. 6:185 lid 1 bestaat voor:
- Schade door dood, of lichamelijk letsel
- Schade door een product toegebracht aan een andere zaak die gewoonlijk voor gebruik of
verbruik in de privésfeer is bestemd, en door de benadeelde ook hoofdzakelijk in de
privésfeer is gebruikt of verbruikt, met toepassing van een franchise ten belope van €500.
→ de schadepost moet dus onder andere meer dan €500 euro zijn om in aanmerking te
komen.
Schadevergoeding bij een consumentenkoop?
Ook moet hier worden gekeken naar art. 7:5 BW → Consumentenkoop.
De schadevergoeding wordt geregeld in art. 7:24 lid 1 BW; het recht op schadevergoeding als …
(staat in lid 1 van het artikel). → Non-conformiteit — art. 7:17 lid 1 en 2 BW.
Lid 2: bestaat een tekortkoming in een gebrek als bedoeld in afdeling 3 van titel 3 van Boek 6, dan
is de koper niet aansprakelijk. (Kanalisering producent):
- Gebrek als in art. 6:185 lid 1 BW en volgende (is dit zo, dan verkoper niet aansprakelijk,
maar de producent art. 6:190 lid 1 BW, zoals hierboven), TENZIJ grond a-c (dan is de
verkoper aansprakelijk).
, Bij overmacht: toets art. 6:74 jo. 6:75 BW en Oerlemans/Driessen
Bij de schade aan het product zelf is de verkoper op grond van Lengers Yachts/Mannheimer en art.
6:24 lid 1 jo 6:74 jo 6:75 BW.
Ook Oerlemans/Driessen.
Onrechtmatige daad:
1. Onrechtmatige gedraging
- Een inbreuk op een recht, of;
- Een doen of nalaten in strijd met een wettelijke plicht, of;
- Een doen of nalaten in strijd met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk
verkeer betaamt.
⇒ Dit is een inbreuk op een subjectief recht. Deze heeft twee categorieën:
(a) Absolute vermogensrechten
(b) Persoonlijkheidsrechten
2. Toerekenbaarheid
- Schuld/verwijtbaarheid
- Een oorzaak krachtens de in het verkeer geldende opvattingen voor rekening van de dader
komt.
3. Schade
4. Causaal verband
→ Conditio sine qua non art. 6:162 lid 2 BW.
→ Redelijkheidstoets art. 6:98 BW
5. Relativiteitsvereiste
Uitgedrukt in art. 6:163 BW
“De geschonden norm moet beschermen tegen de schade die geleden is”
- Welk belang beschermt de norm?
- Welk belang betreft de schade
- Is dit hetzelfde?
⇒ Correctie Langemeijer uit arrest Tandarts; een schending van de wet draagt bij aan het oordeel dat
er een ongeschreven betamelijkheidsnorm is geschonden die wel beschermt tegen de geleden
schade.
Naast natuurlijke personen kunnen ook rechtspersonen aansprakelijk worden gesteld voor
onrechtmatig handelen:
● Als door een formeel bevoegd orgaan van de rechtspersoon onrechtmatig wordt gehandeld.
● Als de gedragingen van een niet-formeel bevoegde persoon toch aan die rechtspersoon wordt
toegerekend omdat zij in het maatschappelijk verkeer als gedragingen van die rechtspersoon
hebben te gelden. Vereenzelvigingstheorie; ook voor de situatie waarin een orgaan van de
rechtspersoon heeft gehandeld binnen de formele kring van zijn bevoegdheden.
Een rechtspersoon kan ook aansprakelijk zijn voor natuurlijke personen, bijvoorbeeld voor
ondergeschikten (art. 6:170 BW).
Art. 6:162 lid 2 BW geeft een voorbehoud; de mogelijke aanwezigheid van een
rechtvaardigingsgrond. Deze heeft tot gevolg dat een handeling die op zichzelf beschouwd wordt
onrechtmatig te zijn, dat onrechtmatige karakter verliest.
, Er bestaan onder andere de volgende rechtvaardigingsgronden:
● Overmacht
● Noodweer
● Uitvoering van een wettelijk voorschrift
● Bevoegd gegeven ambtelijk bevel
● Zaakwaarneming
Er kunnen drie benaderingen worden onderscheiden voor het beperken van de toets van de inbreuk
op subjectieve rechten:
1. De eerste is waarbij onrechtmatigheid van de aantasting van een subjectief recht alleen wordt
aangenomen wanneer het gaat om een directe of een rechtstreekse of opzettelijke inbreuk.
2. De tweede benadering is die waarin men de gevallen waarin een inbreuk wordt aangenomen
beperkt tot gevallen van een echte inbreuk.
3. De derde benadering is die waarin nadat de inbreuk is aangenomen nog nader getoetst wordt
aan ongeschreven (zorgvuldigheidscriteria).
Invulling van de zorgvuldigheidsnormen:
Algemeen uitgangspunt; Iedereen moet zorg betrachten die van een zorgvuldig mens verwacht mag
worden tegenover eens anders persoon of goed, of met betrekking tot iemands vermogensbelangen.
Gevaarzetting: Kelderluikarrest
● De mate van waarschijnlijkheid waarmee de niet-inachtneming van de vereiste oplettendheid en
voorzichtigheid kan worden verwacht
● Aard en omvang van de gevreesde schade
● De waarschijnlijkheid dat deze schade zich als geval van een bepaald gedrag zal voordoen.
● De aard van de gedraging
● De bezwaarlijkheid in termen van kosten, tijd en moeite voor het nemen van
voorzorgsmaatregelen
Gevaarzetting: sport- en spelsituaties; vuistregels:
● Een dergelijke gedraging is in het kader van sportbeoefening minder snel als onrechtmatig te
kwalificeren dan daarbuiten het geval zou zijn.
● Het enkele overtreden van regels, waaronder regels ter bescherming van de veiligheid van
spelers, is niet gelijk om die reden onrechtmatig.
Voorwaarden aansprakelijkheid wegens zuiver nalaten zijn:
- Dreiging van ernstig geestelijk of lichamelijk letsel
- Concrete kennis van de gevaarlijke situatie
- De mogelijkheid en de noodzaak om daadwerkelijk iets te doen.
- Reële verhouding tussen moeite en kosten en het gevaar.
Wanneer is overlast/hinder onrechtmatig:
(a) De aard, ernst en duur van de hinder
(b) De daardoor toegebrachte schade
- Het gewicht van de belangen die door de hinder toebrengende activiteit worden gediend.
- De mogelijkheid en bereidheid tot het vergoeden van de toegebrachte schade
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Studentxvt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
