In deze samenvatting heb ik alle hoorcolleges uitgebreid beschreven. Daarnaast zijn er een aantal werken genoemd in de hoorcolleges die in het boek van Maza staan. Deze heb ik er nadrukkelijk bij vernoemd en beschreven wat de koppeling is met het vak.
Verhaal over ijsbeer is een illustratie. Je kunt dit verhaal van allerlei kanten bekijken en dit verhaal
is het aanknopingspunt. Het is het verhaal van Willem Barentz naar Nova Zembla. Dit verhaal is op
allerlei manieren opgeschreven, verteld en herverteld.
Wat is geschiedenis? —> dat wat gebeurt is en verhalen.
Deze cursus gaat over het verhaal: hoe verschillende soorten verhalen over hetzelfde onderwerp
ontstaan en hoe deze verhalen tot stand komen.
Bronnen: primair
Literatuur: secundair —> over het verleden
Het verleden is maar op een manier gebeurd, maar je kan er allerlei verschillende verhalen over
vertellen; historici zijn het nooit eens.
Diachroon; vergelijking door de tijd
Synchroon; vergelijking van verschillende plaatsen
De feiten/geschiedenis/hoe iets gebeurt verandert niet. De wereld eromheen wel. In verschillende
tijden kijken we anders naar bepaalde gebeurtenissen.
Leopold van Ranke (19e eeuws historisme): belangrijk in geschiedschrijving
- Ideeën en idealen opgeschreven die nog steeds gelden
- Gebaseerd op primaire bronnen
- Streven naar objectiviteit en waarheid
- Begrijpen vanuit eigen tijd
- Niet oordelen vanuit heden, aandacht voor historische context
- Professionalisering en Institutionalisering
- Geschiedenis wordt een eigen discipline (is geen onderdeel meer van iets)
- Archieven worden geïnstitutionaliseerd (bijvoorbeeld nationaal archief) en bronnen worden
uitgegeven
- Tijdschriften en congressen
Sociale Geschiedenis: over wie gaat de geschiedenis eigenlijk?
Maza: de geschiedenis gaat over steeds meer mensen.
Dichotomieën uit elkaar halen in tekst Maza:
1. Narratief - kwantitatief: vertel je vooral een verhaal of gebruik je ook cijfers in dit verhaal? Hoe
literair mag het zijn?
2. Individu - collectief: gaat geschiedschrijving over de leiders of over de massa? Kan het ook
dat het individu zich in de massa bevindt? Dus gaat het over personen of groepen?
3. From above - from below: vaak hetzelfde als individu/collectief, maar niet altijd.
4. Structure - agency: wie maakt/bepaalt geschiedenis? De individu of omstandigheden?
Agency = the capacity of an actor to act; zelf beslissen/geschiedenis vormgeven
Sociale geschiedenis betekent verschillende dingen door de jaren heen/vanuit verschillende
oogpunten:
- Geen politieke geschiedenis; het gaat niet alleen over politiek/grote mannen. Dit verandert in
het midden van de 19e eeuw —> sociale geschiedenis is alles dat niet politieke geschiedenis
is. Voorbeeld: Macaulay’s History of England
- Socialistische geschiedschrijving; marxistische/socialistische geschiedschrijving = veel
breder dan marxistische politiek. Eerst ging het veel over de leiders, maar later over de
arbeiders.
- History from below; geschiedenis over de gewone mensen (dus niet politiek/grote mannen)
- Sociaalwetenschappelijke geschiedbeoefening; gebruiken van economie en sociologie. Dus
deze methodes toepassen (kwantitatief/statistisch)
1 of 13
, - Emancipatie: includeren van groepen die voorheen geen deel waren van het grote verhaal
(arbeiders, zwarte mensen, vrouwen, lhbtiqia+ -> krijgen agency van historici)
Marxistische geschiedschrijving is eerst heel erg van bovenaf; vakbonden, communistische
leiders etc. Later (na WO2) blik verschuiven van history from below (Thompson met The making of
the English working class) Marxisme!!!
Thernstrom’s The Other Bostonians: history from below; de andere mensen in Boston die niet elite
waren. Zou je ook kwantitatieve geschiedenis kunnen noemen
Keegan’s The Face of Battle: over de gewone soldaat en hoe gewone soldaten ook veel inspraak
hebben gehad in hoe een oorlog gelopen is
Fogel en Engerman’s Time on the cross: slavernij was winstgevend en economisch welvarend.
Over de zwarte tot slaaf gemaakte zwarte mensen en hoe die plantage economie werkte en wat
dit heeft opgeleverd. Door te tellen. Stellen ook de vraag van wat als slavernij niet was
afgeschaft? Kritiek: door tellen verlies je niet individuele ervaring van mensen uit het oog?
Scott’s Gender: A Useful Category: meest aangehaalde artikel. Komt ook terug in hoorcollege 6.
Overgang van vrouwengeschiedenis naar gender geschiedenis
Chaucney’s Gay New York: allerlei verschillende ideeën over mannelijkheid, vrouwelijkheid,
relaties. Om complexiteit te tonen van gender.
Hoorcollege 2:
Historiografie =
- Geschiedschrijven —> praktijk wat historici doen, hoe je de geschiedenis opschrijft
- Alle geschiedschrijving bij elkaar (de geschiedenis van de geschiedschrijving)
- Iets schrijven over een bepaald onderwerp
In Nederland: meer expertise per vakgebied (dus bijvoorbeeld middeleeuwen)
Belangrijk: idee van de natiestaat was het Europese ideaal aan het begin van de 19e eeuw.
2 stromingen in nationaal denken/nationalisme:
- Modernisten
- Traditionalisten
Geschiedenis was in heel veel opzichten politieke geschiedenis. Het ligt dus meer voor de hand
dat banden met (nationale) politiek veel voor de hand liggender zijn.
Nationale symbolen werken verbindend (burgers moeten dit weten om deel uit te maken van een
land). Denk aan de canon van de Nederlandse geschiedenis. (= nationale identificatie waar gs
voor gebruikt wordt).
(Plaatsen van herinnering zoals de Dam vaak een nationaal karakter). Deze nationale symbolen
stammen pas uit de 19e/20e eeuw.
—> het Nederlandse volkslied pas sinds 1932.
—> sinterklaasfeest is altijd discussie over geweest en niet “altijd” al zo geweest.
DUS: wat veel mensen beschouwen als “typisch” Nederlands heeft vaak veel vraagtekens
Hobsbawm and Ranger & Anderson kaarten dit nationale idee aan;
1. voorbeelden hoe bepaalde nationale tradities niet eeuwen lang bestaan, maar uitgevonden
zijn
2. Imagined communities zijn vooral nationale communities; wij voelen ons allemaal Nederlands
en voelen ons verbonden maar we kennen elkaar niet perse —> tradities zijn invented en
communities bestaan alleen maar in je hoofd. Het zijn menselijke constructies.
2 of 13
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper manoukweerts. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,59. Je zit daarna nergens aan vast.
