Een samenvatting van het boek Inleiding Organisatiekunden, geschreven door Loek ten Berge en Marco Oteman (m.m.v. Johan van Kooten). Dit is de vijfde herziene druk uit 2013, dit boek heb ik zelf gebruikt in het eerste leerjaar Communicatie 2014/15
INLEIDING
Wat is een organisatie?
“Doelgerichte samenwerkingsverbanden (die blijvend zijn)”
Organisaties, Bedrijven en Ondernemingen
• Bedrijven
• Ondernemingen
• Non-profit
organisaties
• Product/dienst
verkopen op een
markt
• Met of zonder
Organisaties
winst als
hoofddoel
Bedrijven
Ondernemingen
• Profit organisatie
Binnen het begrip ‘organisaties’ vallen bedrijven en ondernemingen.
Organisaties: Zijn doelgerichte samenwerkingsverbanden (die blijvend zijn)
Bedrijven: Zijn erop gericht producten en/of diensten op een markt te verkopen.
Ondernemingen: Zijn erop gericht producten en/of diensten op een markt te
verkopen met het doel om winst maken (profit). Wanneer hierbij het
vooropgezette doel niet winst maken is spreken we van non-profit organisaties.
Bedrijven Overige organisaties
Voor hun voortbestaan zijn ze afhankelijk van Deze organisaties zijn
klanten. Onderscheiden worden profitbedrijven, niet afhankelijk van
die winst nastreven (ook ondernemingen klanten om te kunnen
genoemd), en non-profitbedrijven, die dat niet bestaan. Zij richten zich
doen. primair op hun leden.
Voorbeelden profit- Voorbeelden van non-profit Voorbeelden
bedrijven bedrijven De
(ondernemingen): Een ziekenhuis amateursportverenig
Philips Een (niet- ing
Douwe Egberts particuliere) school De kerk
Een particuliere Een ministerie
,school
, RECHTSVORMEN
Organisaties zonder rechtspersoonlijkheid
Eenmanszaak
Vennootschap zonder firma
Commanditaire vennootschap
Bevordering van innovatie door uitwisseling van kennis
Bevordering van innovatie door elkaars producten te exploiteren
Concurrentiepositie verbeteren
Barrières wegnemen bij het betreden van buitenlandse markten
EERSTE INDUSTRIËLE REVOLUTIE
De Eerste Industriële Revolutie gebeurde in de periode tussen 1760 – 1830 in
Noordwest-Europa. Dit leidde onder meer tot de concentratie van de productie in
fabrieken.
SCIENTIFIC MANAGEMENT (TAYLOR)
Frederick Taylor maakte kwantitatieve wetenschappelijke analyses van de
werkzaamheden (tijdmetingen en bewegingsstudies van de handelingen in het
productieproces).
Scientific management bestaat uit vier basisprincipes:
1. Vervang vuistregel-werkwijzen door methodes die gebaseerd zijn op een
wetenschappelijke studie van de taken.
2. Zorg dat de meest geschikte medewerker voor de taak wordt geselecteerd,
getraind en ontwikkeld. Het is niet goed om dit door de medewerkers zelf
te laten regelen.
3. Van het management verwacht Taylor dat deze toezien op het werk door
de arbeiders en dat ze hen gedetailleerde instructies geven. Op deze
manier kan het management op een wetenschappelijk verantwoorde
manier sturing geven aan het werk.
, 4. Scheiding tussen management en arbeiders. De managers passen de
principes toe, houden toezicht en plannen de taken. De arbeiders voeren
het werk uit.
REVISIONISME
“Mensen en organisatie”
Integratie van Scientific Management en Human Relations
Taakverruiming, taakverrijking en taakroulatie (Herzberg)
ORGANISATIES ALS OPEN/GESLOTEN SYSTEMEN
Vroeger werden organisaties (en alles wat daar onder valt) veel beschouwd als
gesloten systemen. Er moest gewoon gewerkt worden en meer niet, er werd niet
gedacht aan de mensen, er werd alleen maar gedacht aan het produceren (op
welke manier dan ook).
Later werd zo rond 1969 groeide het besef dat organisaties moeten worden
beschouwd als open systemen. Er moest vaker bekeken worden wat de omgeving
voor invloed had op de organisatie en andersom. Hieruit kwam de
systeemtheorie voort.
Conclusie: door samenwerking werden veel problemen al opgelost en werd de
werkomgeving veel beter. Veel samenwerkingsverbanden (zowel grote als kleine)
kwamen in deze periode hieruit voort.
, S T RAT E G I E ( H 2 )
Wat is strategie?
De route die een organisatie volgt om haar doelen te bereiken.
De manier waarop de gewenste situatie gerealiseerd wordt.
Wat veronderstelt strategie?
Inzicht in de huidige situatie om goed te kunnen anticiperen op de
gewenste situatie
Een prognose van de toekomst o.b.v. resultaat uit het heden/verleden
Een route die overeenstemt met de missie en visie van de organisatie
MISSIE, VISIE, DOELSTELLING EN STRATEGIE
Missie: Wat doen we voor wie en waarom?
Businessdefinition-model van Abell geeft het werkterrein van de
organisatie aan (zie volgende bladzijde)
Normen & waarden zijn indentiteitsbepalend voor de organisatie
o Duurzaamheid
o Integriteit
o Nakomen beloftes aan stakeholder
Visie: Welke richting gaan we uit?
Gezamenlijk gedragen van toekomstbeeld
Uiteindelijke bestemming organisatie
Haalbare dromen en wensen
Persoonlijk gedragen ambities en kijk op de zaak
Doelstelling: Welke gewenste situatie willen we binnenkort concreet realiseren?
SMART-geformuleerde beleidsvoornemens
Strategie: Hoe gaan we het beleid uitvoeren?
De manier waarop de gestelde doelen daadwerkelijk bereikt worden
, SMART-FORMULATIE (DOELSTELLING)
Specifiek Duidelijke en concrete omschrijving
van waarneembare acties,
resultaten of gedragingen
Meetbaar Hoeveelheidsindicatie uitgedrukt in
aantal, prijs of tijd, en waaruit
normen afgeleid kunnen worden
Actiegericht Beschrijft de inzet van middelen en
maatregelen die genomen worden
ter realisering van de doelen
Resultaatgericht Doelen dienen uitdagend, haalbaar
en uitvoerbaar te zijn voor de
organisatie en haar medewerkers
Tijdgebonden Doelen dienen binnen een duidelijk
vastgestelde periode gerealiseerd
te worden
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Vincccc. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.