Week 1
Ziekteverzuim = een term die gehanteerd wordt wanneer een werknemer niet op zijn werk verschijnt en
daarvoor als reden ziekte opgeeft.
Soorten ziekteverzuim:
1. Wit ziekteverzuim
- aantoonbaar ziek (fysiek of psychisch)
2. Grijs ziekteverzuim
- fysiek in staat om te werken, maar geen zin of niet gemotiveerd om aan de slag te gaan,
ziektebeeld onduidelijk
3. Zwart ziekteverzuim
- geen sprake van ziekte, medewerker meldt zich ziek maar is dat niet
Grijs en zwart ziekteverzuim worden ook vermijdbaar verzuim genoemd, omdat ze eigenlijk niet nodig zijn.
BBS-model = beschrijvend beslissingsmodel
De werkbelasting en belastbaarheid moeten met elkaar in balans zijn.
• Belastbaarheid zegt iets over de persoon zelf, hoeveel kan iemand hebben (zowel fysiek als mentaal)
• Werkbelasting gaat over de 4A’s, dus de taken die de medewerker krijgt opgelegd en de fysieke
omgeving waarin de taken uitgevoerd moeten worden.
De verzuimdrempel bestaat uit de verzuimbehoefte en de verzuimgelegenheid.
Verzuimbehoefte = waardering van en binding met het werk
Verzuimgelegenheid = procedure van ziekmelden, controle op ziekmelding
Wanneer iemand over de verzuimdrempel heen is, spreek je van een verzuimgeval. De verzuimdrempel moet
een bepaalde hoogte hebben zodat mensen zich niet te snel willen ziekmelden.
• Als het verzuimpercentage hoog is, is er een lage verzuimdrempel (mensen melden zich snel ziek)
• Wanneer er sprake is van een verzuimcultuur, is de stap om je ziek te melden laagdrempelig (de
verzuimdrempel moet in dit geval verhoogd worden)
,Hervattingsdrempel = hoe lang iemand er over doet om weer terug te keren van verzuim
• Sprake van behoefte (heb je zin om aan het werk te gaan, krijg je er energie van?)
• Sprake van gelegenheid (wordt jou de mogelijkheid geboden om aangepast werk te doen, kan je
werken met bijv. een gebroken been?)
Uit het BBS-model valt af te leiden dat een bedrijf drie invalshoeken heeft om het verzuim te beïnvloeden:
1. Voorkomen van verzuimnoodzaak (onbelast), door beïnvloeding van de belasting en/of de
belastbaarheid
2. Verhoging van de verzuimdrempel
3. Verlaging van de hervattingsdrempel
Verzuimvenster:
De assen worden bepaald door het gemiddelde van een bedrijf
(verzuimpercentage/meldingsfrequentie).
Verzuimpercentage boven de 4% laat zien dat er iets bijzonders aan
de hand is. Als de frequentie van het verzuim boven de 1,0 is, is er
sprake van een lage verzuimdrempel.
Gezond/effectief = laag verzuimpercentage en lage meldingsfrequentie, kortdurend verzuim
Medisch verzuim/kosten = hoog verzuimpercentage maar laag meldingsfrequentie, langdurige ziekmeldingen
(kost organisatie veel geld)
Verzuimcultuur/onrust = laag verzuimpercentage maar hoge meldingsfrequentie, melding zich vaak ziek maar
niet lang, kortdurend. Organisatie moet maatregelen nemen om verzuimdrempel te verhogen.
Verzuimmanagement/alarmerend = hoog verzuimpercentage en hoge meldingsfrequentie, problemen op
meerdere niveaus, hoge kosten en veel onrust, onderzoek nodig naar wat er aan de hand is.
Verschillende verzuimmodellen om verzuim te benaderen
Model Uitgangspunt Focus Verzuimbeheersing Belangrijke rol
Medisch model Ziekte leidt tot Klacht Verbeteren Bedrijfsarts
verzuim gezondheid
Belasting/ Moet in balans Arbeidsomstandigheden Vaststellen van Bedrijfsarts en
belastbaarheid zijn 4A’s nalopen balans en daar arbo-coördinator
model fysiek en mentaal inzetbaarheid aan
koppelen
Gedragsmodel Keuzeproces Factoren als sociale Beïnvloeden van Management
omgeving, de verzuimkeuze (leidinggevende)
arbeidswaardering en
aanwezigheidsmotivatie
Integrale aanpak = je gebruikt een allesomvattende aanpak en zoemt niet in op slechts één aspect van verzuim
, Wat vormt een goed ziekteverzuimbeleid: toon interesse, stel een verzuimprotocol, wees creatief, ga snel in
gesprek, communiceer bewust, neem de tijd voor een ziekmelding, zorg voor structuur, onderhoud het
contact en werk samen met de arbodienst.
Positieve gezondheid = een positieve kijk op ziekte en gezondheid, werkgevers zijn bewust bezig met
ziekteverzuim en kijken steeds vaker naar wat hun ‘zieke’ medewerker nog wel kan.
Ziekteverzuimbeheersing is voor een deel te managen, mits de manager begrip heeft voor het verzuim en
aandacht heeft voor de zieke medewerker. Een goed ziekteverzuimbeleid helpt bedrijven de verzuimkosten
naar beneden te brengen. Verzuimregistratie maakt daarvan een belangrijk onderdeel uit.
Meten is weten (kengetallen):
1. Ziekteverzuimpercentage: geeft aan welk deel van de arbeidscapaciteit in een bepaalde periode
wegens ziekteverzuim verloren is gegaan
𝑇𝑜𝑡𝑎𝑎𝑙 𝑎𝑎𝑛𝑡𝑎𝑙 𝑣𝑒𝑟𝑧𝑢𝑖𝑚𝑑𝑒 𝑑𝑎𝑔𝑒𝑛 𝑖𝑛 𝑝𝑒𝑟𝑖𝑜𝑑𝑒 𝑡
.𝑍𝑉𝑃 = 𝑃𝑜𝑡𝑒𝑛𝑡𝑖𝑒𝑒𝑙 𝑏𝑒𝑠𝑐ℎ𝑖𝑘𝑏𝑎𝑟𝑒 𝑑𝑎𝑔𝑒𝑛 𝑖𝑛 𝑝𝑒𝑟𝑖𝑜𝑑𝑒 𝑡
𝑥 100%
2. Ziekteverzuimkostenpercentage: hoe veel geld gaat er verloren?
𝐿𝑜𝑜𝑛𝑘𝑜𝑠𝑡𝑒𝑛 𝑝𝑒𝑟 𝑑𝑎𝑔 𝑖𝑛 𝑝𝑒𝑟𝑖𝑜𝑑𝑒 𝑡 𝑥 (𝑣𝑒𝑟𝑧𝑢𝑖𝑚𝑑𝑒 𝑤𝑒𝑟𝑘𝑑𝑎𝑔𝑒𝑛 min 𝑤𝑎𝑐ℎ𝑡𝑑𝑎𝑔𝑒𝑛 𝑖𝑛 𝑑𝑖𝑒𝑧𝑒𝑙𝑓𝑑𝑒 𝑝𝑒𝑟𝑖𝑜𝑑𝑒
. 𝑇𝑜𝑡𝑎𝑙𝑒 𝑙𝑜𝑜𝑛𝑘𝑜𝑠𝑡𝑒𝑛 𝑖𝑛 𝑝𝑒𝑟𝑖𝑜𝑑𝑒 𝑡
𝑥100%
3. Ziekmeldingsfrequentie: hoe vaak melden mensen zich ziek?
𝐴𝑎𝑛𝑡𝑎𝑙 𝑚𝑒𝑙𝑑𝑖𝑛𝑔𝑒𝑛 𝑧𝑖𝑒𝑘𝑡𝑒𝑣𝑒𝑟𝑧𝑢𝑖𝑚𝑔𝑒𝑣𝑎𝑙𝑙𝑒𝑛 𝑖𝑛 𝑝𝑒𝑟𝑖𝑜𝑑𝑒 𝑡 𝐴𝑎𝑛𝑡𝑎𝑙 𝑑𝑎𝑔𝑒𝑛 𝑝𝑒𝑟 𝑗𝑎𝑎𝑟
.𝑍𝑀𝐹 = 𝐴𝑎𝑛𝑡𝑎𝑙 𝑤𝑒𝑟𝑘𝑛𝑒𝑚𝑒𝑟𝑠 𝑖𝑛 𝑝𝑒𝑟𝑖𝑜𝑑𝑒 𝑡
𝑥 𝐺𝑒𝑚𝑖𝑑𝑑𝑒𝑙𝑑 𝑎𝑎𝑛𝑡𝑎𝑙 𝑑𝑎𝑔𝑒𝑛 𝑖𝑛 𝑣𝑒𝑟𝑠𝑙𝑎𝑔𝑝𝑒𝑟𝑖𝑜𝑑𝑒
4. Aanvangsdatum
5. Datum herstel
6. Duur van ziekteverzuim
7. Ziekte
8. Populatie: denk aan leeftijd of geslacht
Een manager kan veel meer van het potentieel van de organisatie benutten middels het bevorderen van
gezondheid, oftewel door gezondheidsmanagement. Dit gezondheidsmanagement zicht zich op de specifieke
obstakels binnen een organisatie die een hogere motivatie en betere inzetbaarheid van medewerkers in de
weg staan.
Bij de arbeidsomstandighedenwet gaat het om het algehele welzijn van de medewerkers. De Arbowet zorgt
ervoor dat werknemers gezond en veilig kunnen werken, de 3 niveau’s van de Arbowet zijn:
1. Arbowet: algemene bepalingen die gelden voor alle plekken waar arbeid wordt verricht, er staan geen
concrete regels in (kaderwet).
2. Arbobesluit: een uitwerking van de arbowet. Regels waar zowel werkgever als werknemer zich aan
moeten houden. Er staan ook afwijkende en aanvullende regels in voor een aantal sectoren.
3. Arboregeling: verdere uitwerking van de arbobesluit, concrete voorschriften. Deze regels zijn verplicht
voor de werkgever en werknemer.
Veelvoorkomende beroepsziekten:
• Stress en burn-out: lichamelijke en psychische klachten ontwikkelen wanneer iemand te lang achter
elkaar gestrest is en deze persoon zich zelf niet meer kan ‘opladen’
• Lawaaidoofheid: blootstaan aan geluid met een sterkte van meer dan 80 decibel, kans op
gehoorverlies
• Organic psycho syndrome (OPS): ernstige hersenschade dat wordt veroorzaakt door langdurige
blootstelling aan oplosmiddelen die in veel verfstoffen, schoonmaakmiddelen en lijmen voorkomen
• Muisarm (RSI): aantal aandoeningen aan het bewegingsapparaat die voornamelijk worden veroorzaakt
door herhaalde bewegingen, met name achter de computer
• Posttraumatische stoornis (PTSS): ziektebeeld wat kan ontstaan na een traumatische gebeurtenis
• Rug en nekklachten: bij onnatuurlijke herhaalde bewegingen
