Dit is een uitwerking van alle colleges die zijn gegeven in het studiejaar 2020/2021. Aangezien het vak ook weer wordt gegeven in het jaar 2021/2022 voor alle tweedejaars studenten kan je deze aantekeningen ook goed gebruiken dit omdat het om dezelfde stof gaat.
Psychologie veiligheid en gedrag
College 1
De mens: inleiding
1. Het vakgebied van de psychologie en de diverse stromingen
2. Hedendaagse benaderingen in de psychologie
3. Het werkgebied van veiligheid en gedrag
Veiligheid en gedrag
Wat is eigenlijk veilig gedrag?
- Afhankelijk van de norm (geen peuken roken op een werkplek waar papier is) kan ook
subjectief zijn
- Nalevingsgedrag (compliance) & participatie gedrag (participation)
Nalevingsgedrag: het naleven van regels, precies op de grens zitten om risico op te zoeken.
Participatie gedrag: echt kijken naar wat veilig is.
Safety 1 en safety 2 (hollnagel)
- 1= kijken naar wat er fout gaat, bijna incidenten en calamiteiten melden en analyseren
- 2= kijken naar wat goed gaat en hoe dat kan
- - hoe doen we het nu (goed), en hoe passen we processen en procedures daar op aan
- -begrijp de dagelijkse praktijk
Wat is psychologie
De psychologie als common sense? (gezond boeren verstand)
- Wat maakt dat mensen voelen, denken en zich gedragen zoals ze doen?
De psychologie als wetenschap
- Systematisch (vanuit een theorie en hypothese)
- Waarneming (wat zie ik echt)
- Op zoek naar meerdere oorzaken
Onderscheid ‘gezond boeren verstand’ en de wetenschap psychologie
Checks om te kijken of iets waar is of niet
Wat is de bron? wie zegt het?
Is de bewering redelijk of richting de extremen
Wat is het bewijsmateriaal?
Kan er een conclusie biased zijn?
Liggen er verkeerde toepassing van een heuristiek aan ten grondslag?
Voorbeelden gezond boeren verstand wat uit de wetenschap niet blijkt
1. Tegenpolen trekken elkaar aan
2. De eerste indruk is het meest belangrijk
3. Brainstormen is een effectieve methode, dit klopt niet bepaalde mensen kunnen zich
inhouden op dat moment (brain writen moet je dus doen)
Deelgebieden in de psychologie:
, Klinische psychologie
- Mentale en gedragsproblemen
Sociale psychologie
- Invloed van sociale omgeving op denken, voelen en handelen
Arbeids- en organisatiepsychologie
- Gedrag van mensen in organisaties en invloed van werk en werksituaties
Gezondheidspsychologie
- Geestelijke en lichamelijke gezondheid in omgeving en gedrag
Onderzoek doelen (psychologie):
Beschrijven en classificeren
Verklaren van gedrag (ongevalsanalyse)
Voorspellen (interventie)
Effect bepalen
Onderzoek vormen:
Gevalsstudie (case studie)
- Onderzoek naar 1 persoon, groep of organisatie
Survey-onderzoek
- Onderzoek naar grote aantallen personen, groepen of organisaties
- Correlaties (er is niet altijd een oorzaak gevolg) van te voren uitleggen wat je verwacht.
Experiment (alleen meten wat je wil weten)
- Mensen in verschillende situaties plaatsen om te onderzoeken wat de invloed is van de
situatie
Ontwikkelingen uit de begintijd
Dualisme: lichaam en geest zijn gescheiden (onderscheid tussen lichaam en religie)
(descartes, rond 1620)
Tabula rasa: de mens is een onbeschreven blad (Locke, rond 1680)
Bestaat er wel een vrije wil?
Introspectie (kijken naar het verleden) vs behaviorisme (gedrag observeren en van daaruit
een conclusie trekken)
Gestalt: het geheel aan prikkels is meer dan de som der delen (wertheimer, rond 1920)
geest en lichaam weer met elkaar verbinden, gericht op nu
Psychoanalyse, (gericht op verleden: 1, subjectief en 2) relatie trauma-stoornis niet sterk
Hedendaagse benaderingen biologische verklaringen van gedrag
Verstoringen
, - Centrale zenuwstelsel (serotonine bijv.)
- Hormoonproductie (cortisol bijv>
- Ongeval (hersenschade)
- Erfelijkheid (depressief is bijv. erfelijk)
Discussie tussen biologisch of omgevingsfactor:
Nature-nurture debat
1. Zit het in iemands natuur of door de omgeving dat ze zich zo gedragen, het is lastig te
onderzoeken of iets nature of nurture doen.
2. Nature kan je vaak pas meten als nurture al invloed heeft gehad.
3. Lastig wetenschappelijke vast te stellen
Hedendaagse benaderingen: biosociale verklaringen
Hoe een persoon zich ontwikkelt wordt niet alleen bepaald door biologische en
omgevingsfactoren, maar ook door de manier waarop het individu daarmee omgaat.
- Karakter heeft invloed op omgeving en vice versa
Biologische en omgevingsfactoren hebben dus invloed
Zelf heb je invloed op biologische en omgeving verklaringen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper aniekboddeus. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
