Kennisclips psychologie
studie jaar 2021/2022
jaar 1 semester 2
kennisclip 1: het vakgebied van de psychologie
filmpje 1.1
Aristoteles dacht na over de zetel van het menselijk bewustzijn en besloot dat het in het hart
niet het hoofd
Chinese heersers de eerste psychologische onderzoeken ter wereld uit, waarbij ambtenaren
persoonlijkheids- en intelligentietests moesten afleggen.
De late honderdjarige Perzische arts Mohammed hibbins acharia all raazi, ook bekend als
razees, was een van de eersten die geestesziekten beschreef en zelfs patiënten behandelde
en wat in feite een vroege psychiatrische afdeling was.
De wetenschappelijke psychologie ging in 1879 in Duitsland van start toen de arts Wilhelm
het eerste psychologielaboratorium aan de universiteit van Leipzig oprichtte. een paar jaar
na de publicatie van zijn principes van de fysiologische psychologie, beschouwd als het eerste
echte leerboek over psychologie hunt en zijn student Edward Bradford titchner volgden het
voorbeeld van scheikundigen en natuurkundigen en stelden dat als die mensen alle materie
konden opsplitsen in eenvoudige elementen of structuren waarom zij dan niet hetzelfde
konden doen voor de hersenen. Zij probeerden de structuren van het bewustzijn te begrijpen
door patiënten naar binnen te laten kijken en hen te vragen hoe zij zich voelden als zij naar
het zonnecentrum keken of aan de koffie roken of een katje likten of haar naam zouden
hebben aangeraakt dit benaderde het structuralisme tot op zekere hoogte.
De Amerikaanse arts en filosoof William James stelde daarentegen een andere reeks vragen
voor, gericht op de vraag waarom denken en voelen en ruiken likken wat dan ook, in feite
richtte hij zich op de functie van gedrag deze benadering van het functionalisme werd
geïnspireerd door Charles Darwin’s idee, dat adaptieve gedragingen behouden blijven
gedurende het evolutionaire proces.
James publiceerde zijn baanbrekende boek de principes van de psychologie in 1890 waarin
hij de psychologie definieerde als de wetenschap van het mentale leven net op het moment
dat Freud zijn grote hersenen begon te gebruiken
Sigmund Freud begon zijn medische carrière in een Weens ziekenhuis maar in 1886 begon hij
zijn eigen praktijk gespecialiseerd in zenuwaandoeningen
gedurende deze tijd was Freud getuige van zijn collega Yoshi's broer die een patiënt
genaamd Anna oh behandelde met de nieuwe praatkuur in principe liet hij haar gewoon hoe
meer ze praatte en traumatische herinneringen naar boven haalde, hoe meer haar
symptomen verminderden. Het was een doorbraak en het veranderde Freud voor altijd.
Vanaf dat moment moedigde Freud zijn patiënten aan om vrijuit te praten over wat er in hun
hoofd opkwam... om vrijuit te associëren. Deze techniek vormde de basis voor zijn carrière
en een hele tak van de psychologie.
In 1900 publiceerde hij zijn boek The interpretation of dreams, waarin hij zijn theorie van de
psychoanalyse introduceerde. maar het concept was eigenlijk veel complexer dan dat en het
was revolutionair. De kern van de psychoanalyse was de theorie dat onze persoonlijkheden
worden gevormd door onbewuste motieven. Freud suggereerde dat we allemaal diepgaand
werden beïnvloed door mentale processen waar we ons niet eens bewust van waren.
Maar het andere belangrijke deel van Freuds theorie was dat het onderbewustzijn, letterlijk,
het ding onder het bewustzijn... nog steeds te ontdekken was, ook al was je je er niet bewust
van. Je kon het begrijpen door een therapeutische techniek die dromen, projecties en vrije
associatie gebruikte... was dat psychische stoornissen konden worden genezen door middel
van gesprekstherapie en zelfontdekking en dit was echt een grote doorbraak sanatoria en in
het beste geval gegeven ondergeschikt werk te doen.
1
, Er bestaat geen twijfel over dat Freuds invloed op de psychologie monumentaal was, terwijl
concurrerende theorieën in het jonge veld van de psychologie ofwel wegvielen of
evolueerden in iets anders de psychoanalyse is vandaag de dag nog steeds een belangrijk
concept
grote verandering vond plaats in de eerste helft van de 20e eeuw toen het behaviorisme
meer bekendheid kreeg, zware jongens als Ivan pavlov John B Watson en BF Skinner waren
hier belangrijke spelers zij richtten zich op de studie van waarneembaar gedrag.
andere grote kracht was natuurlijk Freud, de psychoanalyse en zijn vele afstammelingen,
gezamenlijk bekend als de psychodynamische theorieën. Hij richtte zich op het belang van
vroege ervaringen bij het vormen van het onbewuste en hoe dat proces onze gedachten,
gevoelens, gedragingen en persoonlijkheden beïnvloedt in de 20e eeuw.
humanistische psychologie die zich richt op het koesteren van persoonlijke groei cognitieve
wetenschap en neurowetenschap die allemaal hun eigen unieke kijk op de studie van de
geest hebben bijgedragen.
De formele definitie van psychologie, de studie van gedrag en mentale processen, is een
mooie samensmelting van al deze verschillende denkrichtingen.
De menselijke geest is ingewikkeld. er is niet één manier om het open te breken, het moet
van alle kanten benaderd worden.
De astronoom van Harvard, Gingrich, heeft naar de verre horizonten van de ruimte gekeken
en zelfs hij heeft erkend dat het menselijk brein veruit het meest complexe fysieke object is
dat we in de hele kosmos kennen.
Belangrijke punten van dit fimpje:
Het maakt duidelijke dat als je het over gedrag hebt er alles bij komt kijken, zoals dat bij
gedrag op de werkvloer
Het zit allemaal in je brein, daar gebeurd van alles
Het gedrag is erg divers bij de psychologie
o De sociale Psychologie heeft door een oorlog een vlucht gemaakt, dit komt door de
negatieve effecten waar mensen vragen over hadden toen der tijd
o Het doel is nu om gedrag beter te begrijpen in de psychologie gedrag beïnvloeden en
goed veranderen binnen een werkplek, zodat mensen zich goed gaan gedragen en veilig
o Voel je je veilig op de werkvloer: er zijn procedures voor op de werkvloer maar worden niet
toegepast uiteindelijk
Waar komt gedrag vandaan? (Hebben veel mensen bezig houden)
- Nature nuture: waar komt gedrag vandaan; is het aangeboren of is het iets dat komt door de
omgeving (je opvoeding)
Filmpje 1.2
Lyle is een modelburger die gaat werken, zijn belastingen betaalt, anderen goed behandelt en een
opleiding krijgt. Tim volgt een ander pad. Hij berooft banken, betaalt geen belastingen en krijgt zijn
eerste gevangenisstraf op hetzelfde moment als Lyle. hun genen zijn identiek dus het moet hun
aparte omgeving zijn die hen zo verschillend heeft gemaakt.
Er is juist meer aan de hand en moeten we een beetje terugspoelen in de tijd, dan zie je een van de
grote vragen van de mensheid is wat maakt ons. De wetenschap ontstond en vocht een harde strijd
om geloofwaardigheid te krijgen uiteindelijk kwam de sociale wetenschap met de populaire dat onze
omgeving ons maakt. Laten we dit "nurture" noemen.
2
, Onverschrokken presenteerden de biologen een andere theorie. Genen en een onveranderlijke
blauwdruk in je vanaf je geboorte bepalen alles. Zijn wij een product van onze genen of van onze
omgeving? De strijd woedde voort. Waarnemingen op een nieuwer studiegebied suggereren dat
beide gedeeltelijk juist zijn.
Dit gebied heet "genetica". Het betekent "boven genetica" en heeft te maken met de
wisselwerking tussen natuur en opvoeding.
De spijkerbroek waarmee je geboren wordt is de spijkerbroek die je hebt, maar levensstijl en
omgevingsinvloeden zoals voeding, beweging, roken, stress en liefde hebben een grote
invloed op je biologie. Deze veranderingen kunnen worden waargenomen op DNA-niveau.
De positieve kant is dat epigenetische veranderingen zich gedurende ons hele leven
voordoen en dat onze keuzes echte verschillen kunnen maken in hoe we ons als mens
ontwikkelen.
Belangrijke punten filmpje:
Nature nurture is een moeilijk vraagstuk
Aan de ene kant komen gedragingen uit de omgeving of het is aangeboren
Je kan niet meteen aanwijzen waar gedrag vandaan komt
Je moet jezelf realiseren dat jet dingen meekrijgt vanuit huis, maar ook op de werkvloer. Dit
kan goed zijn voor de veiligheid op de werkvloer maar ook niet.
Gedrag kan veel verschillende oorzaken hebben, eerst gedrag goed analyseren voordat je
met allemaal verbeter plannen komt design based education
De link met veiligheid:
Een rode knop op de radiator moet die gemonteerd worden? Blijkt het een noodknop te zijn,
omdat vanaf die plek in het kantoor goed zicht is om op de noodknop te drukken als dot moet. Deze
rode knop moet je eigenlijk een veilige vaste plek geven.
Twee weken later is er gebeld en wil de desbetreffende persoon in het bedrijf het gedrag en de
veiligheid op het werkveld veranderen
Gedrag veranderen kan maar dit is een heel proces
Kennisclip 2: psychologie en onderzoek als veiligheidskundige
Filmpje 2.1
Vliegen wordt over het algemeen als een groter risico beschouwd dan autorijden, hoewel alle
statistieken op het tegendeel wijzen bovendien is een risicoperceptie die eenmaal is ontstaan, zeer
moeilijk te veranderen, zelfs als alle bewijzen op het tegendeel wijzen vrees kan bijvoorbeeld worden
aangewakkerd door betwistbare wetenschap en slechte of zelfs sensatiebeluste interpretatie van een
studie. Door de media een zeer beperkte studie waaruit blijkt dat een stof schadelijk zou kunnen zijn
voor muizen en nader onderzoek zou verdienen, verandert snel in een stof met een dodelijke
krantenkop zodra de vrees toeslaat, zelfs als het risico niet is bewezen het voorzorgsbeginsel wordt
vaak uit de hoge hoed getoverd. In een notendop risico en risicoperceptie zijn niet altijd op elkaar
afgestemd dit kan het nemen van politieke beslissingen moeilijk maken. In deze gevallen is het
bijzonder belangrijk deze te baseren op feiten in plaats van op meningen. Deze feiten kunnen
worden verzameld uit wetenschappelijke rapporten.
3
