Samenvatting van de leerdoelen voor het tentamen recht. De leerdoelen worden getoetst tijdens het tentamen. Ik heb dit vak in één keer gehaald met een goed cijfer. Leerjaar 1, IVK, Blok C
Ik had voor dit vak een 8,5
Je kunt aangeven waar het recht vandaan komt, wat het recht omkleedt en kent de
verschillende rechtsbronnen van het Nederlandse recht
Omschrijving en doel recht
Doel recht het recht wordt gezien als een belangrijk instrument om de samenleving te
beïnvloeden. Het belangrijkste doel van het recht is: het ordenen van de samenleving en het
geven van regels om conflicten op te lossen zodat de orde kan terugkeren. Door deze regels
kan het samenleven van mensen ordelijk verlopen.
Omschrijving recht het recht is het geheel van overheidsregels dat de samenleving
ordent.
De rechtsgebieden: verschillen en overeenkomsten
Rechtsgebieden = recht wordt ingedeeld in verschillende onderdelen.
Je hebt:
- Staatsrecht
- Bestuursrecht
- Strafrecht
- Burgerlijk recht
Staatsrecht
Het staatsrecht geeft grondregels voor de organisatie van de Staat. Het biedt en beschrijving
van de verschillende organen van de Staat, van hun onderlinge verhouding en van de relatie
tussen burger en overheid. Het staatsrecht biedt een ‘organisatieplaatje’ van de overheid.
Het schets de overheid ‘in ruste’.
Bestuursrecht
Het bestuursrecht houdt zich bezig met de overheid ‘in actie’. Het geeft regels over de
bestuurstaak van de overheid.
Bestuurstaak = ordenende taak van de overheid.
Het bestuursrecht geeft regels voor de uitoefening van deze veelzijdige bestuurstaak. Bij het
uitoefenen van deze taak komt de overheid veelvuldig met (de belangen van) burgers in
aanraking.
Strafrecht
Kenmerkend voor strafrecht is dat het verboden gedragingen beschrijft waarop straf staat.
Wie zich toch schuldig maakt aan zo’n gedraging kan door de rechter gestraft worden. De
wetgever neemt een bepaalde gedraging op in het strafrecht als hij vindt dat deze gedraging
de rechtsorde zozeer schendt, dat een betreffende reactie van de overheid moet volgen.
,Burgerlijk recht
Het burgerlijk recht regelt de rechtsverhoudingen tussen burgers onderling. Deze
rechtsrelaties kunnen verschillend van aard zijn:
- Personen- en familierecht gaat over familierechtelijke verhoudingen in en buiten
het gezin (aangifte geboorte, overlijden etc.).
- Vermogensrecht worden rechtsbetrekkingen geregeld die op geld waardeerbaar
zijn. In vermogensrecht worden alle bestandsdelen beschreven waaruit iemands
vermogen kan zijn opgebouwd. Het vermogensrecht beschrijft alle rechten waaruit
een vermogen is opgebouwd, en beschrijven de rechten en plichten die uit die
vermogensrechten voortvloeien.
Binnen het vermogensrecht heeft erfrecht een specifieke plaats. Dit deel van
het vermogensrecht beschrijft wat er gebeurt met het vermogen van een
overledene.
- Rechtspersonenrecht Rechtspersonen zijn organisaties en bedrijven die zelfstandig
aan het rechtsverkeer deelnemen. Een rechtspersoon heeft een eigen vermogen die
losstaat van de bestuurders van deze rechtspersoon.
Indeling recht
Een andere indeling van het recht is gebaseerd op de specifieke rol van de overheid in het
rechtsgebied.
Publieksrecht = als de overheid een geheel eigen taak of positie in een bepaald rechtsgebied
heeft. Het staatsrecht, bestuursrecht en strafrecht behoren tot het publiekrecht.
Privaat recht = de overheid heeft geen specifieke taak, want hier gaat het om
rechtsverhoudingen tussen burgers onderling.
Nog een andere indeling van het recht is het onderscheid tussen materieel en formeel recht:
Materieel recht = beschrijft rechten en plichten van mensen en instellingen.
Formeel recht = formeel recht geeft antwoord op de vraag wat er kan worden gedaan tegen
schending van een recht of plicht uit het materieel recht. Wordt pas van belang als materiële
rechten zijn geschonden of als er een vermoeden van schending is. Het formeel recht
beschrijft hoe het materieel recht gehandhaafd wordt.
Als laatste zijn er nog andere indelingen van het recht.
Nationaal recht = Ieder land is vrij om regels te maken. Deze regels gelden alleen op het
grondgebied van dat land.
Internationaal recht = de rechtsrelaties tussen verschillende landen.
Objectieve recht = rechtsregels zoals we die in andere wetten en verdragen vinden.
Subjectieve rechten = zijn rechten en bevoegdheden die mensen aan dit objectieve recht
ontlenen.
, Rechtsbronnen: betekenis en rol
Rechtsbronnen zijn de plaatsen waar recht te vinden is. Er zijn 4 belangrijke rechtsbronnen:
- Het internationaal verdrag
- De wet
- De jurisprudentie
- De gewoonte
Het internationale verdrag
Een verdrag is een overeenkomst tussen twee of meer staten waarin afspraken worden
vastgelegd.
De wet
Alle wetten samen vormen een belangrijke vindplaats van het recht. De overheid bemoeit
zich door regelgeving met bijna ieder aspect van onze samenleving. Al deze zaken/aspecten
zijn door middel van wetten geregeld. Deze wetten worden door de wetgever gemaakt,
maar niet steeds door dezelfde wetgever.
Wet = een overheidsregel met algemene werking. Met wet wordt ook gedoeld op een
besluit afkomstig van regering en volksvertegenwoordiging samen.
Wet in formele zin is een besluit afkomstig van regering en volksvertegenwoordiging
samen, dat volgens een vaste procedure tot stand is gekomen. De aandacht is gericht op de
procedure en op de maker van de wet.
Wet in materiële zin is de verzamelnaam voor alle algemeen verbindende
overheidsvoorschriften, ongeacht welk wetgevend overheidsorgaan het voorschrift heeft
gemaakt. Bij een wet in materiële zin gaat het erom voor wie de regel is bedoeld. Als de
overheidsregel algemene werking heeft, of voor een bepaalde groep mensen geldt, is het in
wet in materiële zin. Wetten in materiële zin worden gemaakt door de regering en de
volksvertegenwoordiging samen.
Jurisprudentie
Jurisprudentie is de verzameling van alle rechterlijke uitspraken die onze rechters in de loop
van de jaren hebben gedaan. Deze uitspraken geven op de eerste plaats een oplossing voor
een gerezen conflict. Dit gebeurt in een vonnis.
De gewoonte
Gewoonte zijn in sommige gevallen een rechtsbron. Het moet dan gaan om gewoonten die
echt ingeburgerd zijn en door veel mensen als recht worden ervaren, bvb driemaal op de
handen slaan bij sluiten van een verkoopdeal.
Visies op recht.
Er zijn 3 visies op recht:
- Rechtspositivisme
- Natuurrecht
- Interactionisme of cultuurrecht
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bentemartina. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.